جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
ریشههای اعتراضات اخیر در عراق
از روز سهشنبه نهم مهر ماه جاری تظاهراتی در شهرهای جنوبی عراق و همچنین در بغداد برگزار شد؛ درواکنش به این تظاهرات، دولت عراق با به رسمیت شناختن حق تظاهرات قانونی و پذیرش وجود برخی مشکلات اقتصادی و نارساییهای معیشتی بر ضرورت اجتناب از اقدامات خشونتبار و غیرقانونی و تخریب اماکن عمومی تاکید کرد. اگر بخواهیم مشکلات و مسائل داخل عراق را واکاوی کنیم از دو جنبه، هر چند نابرابر، باید به آن توجه داشت.
جنبه نخست این است که جامعه عراق با انباشتی از مشکلات، نارساییها و عقبماندگیهای اقتصادی، رفاهی و خدماتی مواجه است. از این جهت واژه انباشت مشکلات را به کار میبرم چرا که عراق طی بیش از 4 دهه گذشته با توجه به وضعیت سیاسی داخلی به ویژه در دوره حاکمیت بعثیها و درگیریهای پیش آمده همواره موضوعات امنیت برایش در اولویت بوده و در نتیجه انباشتی از مشکلات در عراق به وجود آمد. پس از سقوط صدام شاهد بودیم که در ابتدا ژنرالهای آمریکایی در آنجا حاکم شدند و سپس مشخصا پل برمر از طرف واشنگتن به عنوان حاکم غیرنظامی ارشد عراق منصوب شد. علاوه بر درگیریها، ناامنیها و ناآرامیهای سیاسی-امنیتی بعد از سقوط صدام، فساد نیز بر عراق حاکم شد. برمر هنوز به پرونده سه و نیم میلیارد دلاری که در رابطه با شخص وی است پاسخی نداده است. درواقع با آمدن آمریکاییها فرهنگ فساد در عراق رواج پیدا کرد و موضوع فساد کموبیش به صورت ملموسی در ساختار عراق وجود دارد. این موضوع از مباحثی است که باعث شده علیرغم درآمدهای مکفی و سرشار عراق، برخی از خواستههای اولیه و نیازهای اجتماعی مردم حل نشود. طبیعتا این موضوع میتواند یک دلیل منطقی برای اعتراضات باشد.
جنبه دیگری که نباید فراموش کرد موضوع دخالتهای بیگانگان در داخل عراق است؛ چندی پیش بود که عادل عبدالمهدی اعلام کرد حملاتی که اخیرا در عراق صورت گرفته توسط اسرائیلیها بوده است؛ همچنین مسائلی در داخل عراق نسبت به آمریکاییها بوجود آمده و صداها و نداهایی دال بر خروج آمریکاییها از پارلمان و برخی دیگر از محافل سیاسی و مردمی عراق شنیده میشود که نباید اهمیت این مسائل را از نظر دور داشت. از همین رو نیز آمریکا و برخی کشورهای منطقه تلاش دارند تا بر روی موج اعتراضات مردمی سوار شده و آشکارا در مسائل داخلی این کشور دخالت میکنند.
این در حالی است که نخستوزیر عراق و دولت این کشور نیز اعتراضات عراق را به عنوان موجها و جریاناتی به حق میدانند که نباید سیاسی شود و نباید اجازه داد کسی بیرون از مرزها در این خصوص دخالتی داشته باشد. این عامل دوم میتواند عاملی شود تا خواستههای به حق مردم را تبدیل به بحران های سیاسی کند.
در رابطه با دخالتهای خارجی باید در نظر داشت که انباشت مطالبات مردمی در عراق، مسئلهای نیست که امروز به وجود آمده باشد و به گونهای هم نیست که دولتی بتواند آن را ظرف دو سال حل و فصل کند. به همین دلیل نیز برخی از دستها و عوامل خارجی مانند رژیم سعودی، رژیم اشغالگر اسرائیل و آمریکاییها در تلاش هستند تا از این موج اعتراضات استفاده کرده و آن را تبدیل به یک جریان سیاسی کنند. در عین حال رسانههای آمریکایی تلاش دارند که از این تظاهرات پوشش کاملی داشته باشند و اصرار دارند که آن را به عنوان جریانی قلمداد کنند که نیازمند تغییراتی در داخل عراق است. درخصوص آینده این تحولات من اعتقاد دارم که رهبران عراقی دارای تجربه کافی هستند و میتوانند به نوعی پاسخگوی مطالبات مردم باشند، اعتراضات را مهار و توطئه دشمنان را خنثی کنند تا امسال نیز به مانند سالهای گذشته مسلمانان جهان شاهد برگزاری مراسم باشکوه اربعین باشند.
0 Comments