جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
پیشبرد توافق آدنا در نشست سوچی
جعفر قنادباشی/ کارشناس مسائل خاورمیانه
کنفرانش سوچی که با مشارکت روسای جمهوری ترکیه، ایران و روسیه روز پنج شنبه 25 بهمن ماه برگزار شد درحقیقت آخرین نشست از سلسله نشستهای کشورهای ضامن در پرونده سوریه به شمار میرود. در نشست یک روزه سوچی روسیه که چهارمین نشست روسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه با محوریت مبارزه مشترک با تروریسم منطقهای و بازگرداندن آرامش و برقراری ثبات سیاسی در سوریه بود، نتایج مذاکرات موسوم به روند آستانه و آغاز فرآیندهای سیاسی داخلی، تمامیت ارضی، حاکمیت اراده عمومی مردم سوریه و همچنین همکاری در دوران بازسازی این کشور مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت و در پایان بیانیهای 17 بندی توسط ایران، روسیه و ترکیه صادر شد که در آن، طرفین بر تقویت هماهنگی اقدامات خود برای دستیابی به این توافقات تاکید کردند.
در این نشست، حسن روحانی رئیسجمهوری ایران تاکید کرد که هر سه کشور توافق دارند که کنترل سراسر این کشور باید در دست حکومت مرکزی این کشور قرار گیرد.
در عین حال نشست سوچی دستاوردهای متعددی در عرصه منطقهای و همچنین در داخل سوریه داشت و از همه مهمتر این که تداوم یک حرکت دوساله را که بهوجود آورنده یک جریان سیاسی مستقل از مداخله و حضور آمریکا و متحدان آن در منطقه است را به نمایش گذاشت.
در حال حاضر کنترل استان ادلب، بخشهایی در شمال کشور و همچنین مناطق شرقی رود فرات در دست حکومت سوریه نیست و ترکیه و آمریکا کنترل بخشهایی از این کشور را در اختیار دارند. همچنین رئیسجمهوری ایران در سخنرانی خود در سوچی درباره توافق ادلب بین روسیه و ترکیه در سپتامبر سال گذشته گفت:« ما نیز از آن حمایت کردیم. بیتردید یک هدف اساسی کشورهای ضامن آستانه در این توافق و حمایت از اجرای آن، پرهیز از وقوع بحران فراگیر انسانی در منطقه ادلب بوده است. اما میبایست روند اجرای این توافق را بررسی و بر اساس آخرین تحولات در خصوص گامهای آینده تصمیمگیری کنیم.» توافق ادلب در حقیقت به دلیل نگرانیهایی که ترکیه از حضور گروه کرد دمکراتیک سوریه داشت انجام گرفت و در پی آن، روسها مذاکراتی را با این نیروهای کرد آغاز و آنها را قانع کردند که به مسافت ۳۰ کیلومتر از مناطق مرزی سوریه عقبنشینی کنند و به موازات آن نیروهای دولتی سوریه در مناطق مرزی ادلب متمرکز شوند. این توافق درواقع همان ارجاع به مفاد توافق آدنا است.
این نشست در ادامه مذاکراتی بود که حدود 2 سال پیش بعد از پشت سر گذاشتن بسیاری از موانع در آستانه آغاز به کار کرد و با وجود جریانهای قوی که درصدد بودند تا به هر صورت ممکن با ایجاد اختلاف میان سه کشور ایران، روسیه و ترکیه این روند را متوقف کنند به صورت تاثیرگذاری تداوم یافت.
درواقع آنچه که امروز در صحنه سوریه به صورت اجرای راهحلهای سیاسی قابل مشاهده است را باید از نتایج مسلم سلسله نشستهایی دانست که تازهترین آنها را پنجشنبه گذشته در سوچی شاهد بودیم.
بنابراین آنچه که در این نشست به صحنه آمد تفاهم و همسویی سه کشور ایران، روسیه و ترکیه بود که از جمله کشورهای موثر بر روند تحولات سوریه به شمار میروند و جبهه توانمندی در مقابل ائتلاف سهگانه عبری-عربی-غربی تلقی میشوند. آن هم در حالی که واشنگتن به ناگزیر درصدد خروج از سوریه یا به عبارت بهتر فرار از این کشور است و مجموعه گروهکهای تروریستی و تکفیری مورد حمایت ارتجاع منطقه در شرایط وانفسایی قرار گرفتهاند.
در نشست سوچی نه تنها تدابیر و تمهیداتی به منظور مقابله جدی با بقایای تروریستهای باقیمانده در ادلب مورد توافق گرفت بلکه با کوششهای ایران و روسیه مفادی در بیانیه پایانی گنجانده شد که از هرگونه بهرهبرداری سوء از خلا ناشی از خروج نیروهای آمریکایی نیز جلوگیری به عمل خواهد آورد. زیرا که در بیانیه سوچی موضوع تمامیت ارضی سوریه و احترام به حاکمیت این کشور به صورتی پررنگتر از همیشه مورد تاکید قرار گرفت و بدین وسیله هرگونه مداخله نظامی جدیدی در مناطق مرزی این کشور و همچنین تحرکات مشابه، حرکتی برخلاف اراده سه کشور و متضاد با ضوابط بینالمللی عنوان شد.
این در حالی بود که مقامات آنکارا به دلیل یک سلسله نگرانیهای ناشی از تحرکات گروهکهای کرد، درصدد بودند تا زمینه ایجاد یک منطقه حائل سراسری در مرزهای مشترک با سوریه را از طریق گنجاندن مفادی در تفاهمنامه سوچی فراهم کنند و آنچه را که میتوانست باز هم به تحرکات جدید گروهکهای تروریستی و تکفیری بیانجامد را امکانپذیر سازند. اما با تلاش تهران و مسکو، قرار بر آن شد بر اساس توافق ادلب، سه کشور علیه تروریستهای باقیمانده در این منطقه عملیاتی انجام دهند و ترکیه نیروهای خود را از منطقه خارج کند.
0 Comments