جدیدترین مطالب

ضرورت بازخوانی روایت نوروز

ضرورت بازخوانی روایت نوروز

عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هنگامی که «نظامی گنجوی» با صفت «آذربایجانی» بازنمایی می‏ شود، دولت مدرن آذربایجان هر آنچه این شخصیت تاریخی به زبان فارسی نگاشته است را سانسور می ‏کند و تنها کنش ‏های نوشتاری «آذری» او را بازتولید می‏ کند. این تقلیل‏گرایی ‏ها، با سیاسی کردن موضوع، به ناشناخته‏ ماندن «افکار و اندیشه ‏های بزرگان و شخصیت ‏های الهام بخش» این قلمرو انجامیده است. در عمل نیز، به دلیل سیاسی شدن  شخصیت‏ های تاریخی، معدود تلاش ‏ها برای معرفی آنان تنها به جنبه ‏های فرهنگی بسنده می ‏کنند و به ندرت پیامدهای نظری اندیشه ‏های بنیادین آنان مورد بررسی قرار می ‏گیرد.

نمایشگاہ نسخ قرآنی در پاکستان

همزمان با نیمه دوم ماه مبارک رمضان، نمایشگاه نسخ خطی قرآن کریم با مشارکت رایزنی فرهنگی کشورمان در پاکستان و مرکز تحقیقات زبان فارسی ایران و پاکستان در اسلام آباد گشایش یافت.

Loading

أحدث المقالات

تاکید آلمان بر لزوم سیاست دفاعی مشترک اروپایی

وزیر اقتصاد آلمان ضمن حمایت از طرح کمیسیون اروپایی برای انتصاب کمیسر دفاعی برای این اتحادیه، بر لزوم در پیش گرفتن یک سیاست مشترک دفاعی در این اتحادیه در شرایط تهدید روزافزون فعلی تاکید کرد.

ضرورت بازخوانی روایت نوروز

ضرورت بازخوانی روایت نوروز

عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هنگامی که «نظامی گنجوی» با صفت «آذربایجانی» بازنمایی می‏ شود، دولت مدرن آذربایجان هر آنچه این شخصیت تاریخی به زبان فارسی نگاشته است را سانسور می ‏کند و تنها کنش ‏های نوشتاری «آذری» او را بازتولید می‏ کند. این تقلیل‏گرایی ‏ها، با سیاسی کردن موضوع، به ناشناخته‏ ماندن «افکار و اندیشه ‏های بزرگان و شخصیت ‏های الهام بخش» این قلمرو انجامیده است. در عمل نیز، به دلیل سیاسی شدن  شخصیت‏ های تاریخی، معدود تلاش ‏ها برای معرفی آنان تنها به جنبه ‏های فرهنگی بسنده می ‏کنند و به ندرت پیامدهای نظری اندیشه ‏های بنیادین آنان مورد بررسی قرار می ‏گیرد.
Loading
سفیر پیشین ایران در باکو بررسي کرد

اهداف راهبردی صهیونیست‌ها در اوراسیا

۱۳۹۵/۱۰/۰۶ | نمای راهبردی

شورای راهبردی آنلاین – رسانه‌ها: رژیم صهیونیستی در حوزه اوراسیا با تلاش برای افزایش نفوذ خود در اوراسیا، خروج از انزوا، ارتباط سیاسی با کشورهای مسلمان و جلوگیری از گسترش فرهنگ اسلامی در این کشورها و ایجاد اخلال در مناسبات‌شان با ایران را پیگیری می‌کند.

سفر اخیر دو روزه نتانیاهو به جمهوری آذربایجان و قزاقستان در حالی است که احتمال حضور رژیم صهیونیستی در پیمان‌های اقتصادی منطقه چون اتحادیه‌ی اوراسیا نیز وجود دارد.

محسن پاک آیین، سفیر پیشین ایران در باکو در همین باره در گفتگویی به بررسی چشم‌انداز روابط رژیم صهیونیستی با آذربایجان و قزاقستان پرداخته که متن کامل آن در پی می‌آید.

 پرسش: روابط گذشته رژیم صهیونیستی با آذربایجان و قزاقستان چگونه بوده است؟

سیاست تلاش رژیم صهیونیستی برای خروج از انزوا، یکی از دلایل توجه این رژیم به جمهوری‌های شوروی سابق بود. رژیم صهیونیستی پس از استقلال جمهوری‌های سابق نخست روابط خود را با تجارت آغاز کرد و ازآن‌پس کوشید تا نقش فعالی را در تحولات منطقه بازی کند. رژیم صهیونیستی در پی دستیابی به متحدان غیر عرب در منطقه قفقاز و آسیای مرکزی بود تا به دنیا نشان دهد که در میان کشورهای مسلمان هم دوستانی دارد. در میان کشورهای آسیای مرکزی، قزاقستان بیشترین ارتباطات را با رژیم صهیونیستی دارد و نور سلطان نظر بایف در دسامبر 1995 از رژیم صهیونیستی دیدار کرده و علاوه بر کشاورزی رژیم صهیونیستی در بخش‌های دیگر از بانکداری گرفته تا ایجاد فروشگاه‌های بزرگ و ارتباطات در قزاقستان سرمایه‌گذاری کرده است. در سال 2010 میان اسراییل و قزاقستان توافقاتی درزمینهٔ سرعت بخشیدن به همکاری‌های حوزه صنایع نظامی و همچنین پژوهش‌ها و مطالعات هوا و فضا صورت گرفت و سال 2009 در مجلس قزاقستان انجمن دوستی اسراییل و قزاقستان تأسیس شد. دو هیئت نظامی قزاقستانی نیز در اواخر فوریه 2011 به اسراییل سفر کردند تا طیف وسیعی از مسائل امنیتی از قبیل همکاری در حوزه امنیت و تقویت همکاری‌های اقتصادی و فعالیت‌های نظامی را موردبحث و بررسی قرار دهند. اولین دیدار مقامات جمهوری آذربایجان از رژیم صهیونیستی در سپتامبر 1992 صورت گرفت و رژیم صهیونیستی از آوریل ۱۹۹۲ میلادی با جمهوری آذربایجان به‌صورت دوفاکتو روابط دیپلماتیک برقرار کرد. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی در 29 اوت 1997 در راه بازگشت خود از ژاپن و کره جنوبی طی یک توقف کوتاه شبانه در باکو، با حیدرعلی اف رئیس‌جمهور آذربایجان ملاقات کرد. یک‌بار دیگر نیز در سال 1997 نیز نتانیاهو به این کشور سفر کرد و با حیدر علی‌اف رئیس‌جمهور وقت جمهوری آذربایجان کرد. همچنین سفر نتانیاهو به شهر آستانه، پایتخت قزاقستان نیز برای نخستین بار است که انجام می‌شود. رژیم صهیونیستی در ژوئن ۲۰۰۹ میلادی، سفارت خود را در دو کشور مسلمان جمهوری آذربایجان و قزاقستان به‌صورت رسمی افتتاح کرد.

 

پرسش: اهداف و علل توجه قزاقستان و آذربایجان به رژیم صهیونیستی چیست؟

به دلیل حمایت روسیه از ارمنستان در مناقشه قره‌باغ، آذربایجان به‌سوی غرب متمایل شد و تمایل آمریکا به حضور در قفقاز نیز این علاقه را در آذربایجان تقویت کرد که روابط با آمریکا را توسعه بخشد. آمریکا نیز حلقه اتصال رژیم صهیونیستی با آذربایجان گردید و مسئولان آذربایجان که از گذشته دور از نفوذ یهودیان در آمریکا و لابی آنان آگاه بودند، برای مقابله با لابی ارامنه، یکی از مبانی سیاست خارجی خود را بر پایه نزدیکی هرچه بیشتر به یهودیان پایه‌ریزی کرد.

در دوره‌ای که ازنظر اقتصادی، جمهوری آذربایجان با مشکلات اقتصادی درگیر بود و ازآنجاکه اقتصاد رژیم صهیونیستی مبتنی بر صنایع سبک، فنّاوری بالا و کشاورزی است، ازاین‌رو شرکت‌های رژیم صهیونیستی در زمینه‌های فرآوری و بسته‌بندی فرآورده‌های کشاورزی، دستگاه‌های آبیاری قطره‌ای، ماهیگیری و طرح‌های کشاورزی در آذربایجان فعال شدند. رژیم صهیونیستی درزمینهٔ امنیتی نیز وارد همکاری‌های اطلاعاتی و امنیتی با آذربایجان شد و به دلیل مناقشه قره‌باغ و سردی روابط باکو با مسکو، در حوزه‌های تبادل اطلاعات، اطلاعات روزانه و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها توسط ماهواره‌های رژیم صهیونیستی، ارتباطات طرفین آغاز شد. همچنین آذربایجان درنتیجه بحران قره‌باغ به مدرنیزه کردن نیروهای ارتش خود نیاز داشت و در این میان کارخانه‌های نظامی رژیم صهیونیستی، تأمین‌کننده اصلی جنگنده‌های هوایی، توپخانه‌ها، ضدتانک‌ها و صنایع ضد میکروبی آذربایجان محسوب شدند.

تجربیات رژیم صهیونیستی درزمینهٔ کشاورزی به‌ویژه درزمینهٔ آبیاری قطره‌ای و امکان بهره‌برداری آذربایجان و قزاقستان از تجارب رژیم صهیونیستی در زمینه‌های آبیاری، مدیریت آب و کشت محصولات و در حوزه علم و فنّاوری استفاده از متخصصین یهودی در زمینه‌های رشد و توسعه صنعتی و فنّاوری کشور خود و همچنین آموزش نیروهای متخصص، نیز از موارد قابل‌ذکر است. نکته مهم اینکه نفوذ و گسترش روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای آسیای میانه بر اساس برنامه مشترک آمریکایی رژیم صهیونیستی صورت گرفت در این مورد، دو طرف در اواخر ژوئیه 19911 بر اجرای برنامه مشترک برای انجام اصلاحات اقتصادی لازم توافق کردند و در دیداری که مخصوصاً برای این هدف انجام شد «شیمون پرز» وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی با «ریچارد آرمیتاژ» معاون وزیر خارجه وقت آمریکا توافق کردند که گروه‌های ویژه‌ای از کارشناسان را برای با همکاری مستقیم با آذربایجان و قزاقستان تشکیل دهند.

 

پرسش: اهداف و علل توجه رو به افزایش رژیم صهیونیستی به آذربایجان و قزاقستان چیست؟

دیوید بن گوریون رهبر رژیم صهیونیستی درصدد بود تا یک اتحاد خاورمیانه‌ای غیرعربی شامل ترکیه، اتیوپی، ایران و رژیم صهیونیستی به وجود آورد. سیاست مذکور که به‌عنوان استراتژی پیرامون نامیده می‌شد، به دلیل سقوط شاه ایران در اواخر دهه 1970 به شکست انجامید. ازآن‌پس رژیم صهیونیستی درصدد ایجاد روابط دوستانه با کشورهایی بود که اکثر جمعیتشان را مسلمانان تشکیل می‌دادند تا به‌این‌ترتیب، وجهه دینی درگیری رژیم صهیونیستی با اعراب را کمرنگ سازد. موفقیت رژیم صهیونیستی در این سیاست، می‌توانست به از بین بردن این برداشت که تمام کشورهای مسلمان علیه رژیم صهیونیستی متحد شده‌اند، بینجامد. قزاقستان با توجه به تنوع اقلیم و وسعت سرزمین یکی از غنی‌ترین جماهیر شوروی سابق درزمینهٔ تولید و صدور محصولات کشاورزی و مواد خام محسوب می‌شد به‌طوری‌که یک‌پنجم زمین‌های قابل‌کشت شوروی سابق در قزاقستان قرار دارد. منابع معدنی نظیر ذخایر کرم، ذخایر سرب و تنگستن و مس و روی، ذخایر زغال‌سنگ و ذخایر نفت و همچنین ذخایر طلا برای رژیم صهیونیستی جذابیت دارد. در حوزه دینی و فرهنگی، رژیم صهیونیستی همواره از نفوذ دیرینه فرهنگ اسلامی و ایرانی در قزاقستان و آذربایجان نگران بودند. سنت‌هایی نظیر ماه رمضان و ماه محرم در کنار سنت‌های ملی مثل عید نوروز و مفاخری همچون نظامی و فارابی از موارد نگرانی صهیونیسم بوده است. به این دلایل اکثریت مردم بخصوص دین‌داران و روشنفکران علاقه‌مند به رابطه با جمهوری اسلامی ایران بودند. لذا حضور در آذربایجان و قزاقستان برای کاهش نفوذ ایران یکی از اهداف صهیونیست‌ها بوده است. درمجموع اهداف رژیم صهیونیستی و علت اساسی توجه خاص این رژیم به آذربایجان و قزاقستان را می‌توان تقویت همکاری‌های هسته‌ای، وجود منابع طبیعی نفت، گاز، اورانیوم، طلا، نقره و کرم، بازار 25 میلیون نفری آذربایجان و قزاقستان، خروج از انزوا و ارتباط سیاسی با کشورهای مسلمان و جلوگیری از گسترش فرهنگ اسلامی در این کشورها و ایجاد اخلال در مناسبات آذربایجان و قزاقستان با جمهوری اسلامی ایران بوده است.

پرسش: همکاری‌های تجاری و فرهنگی آذربایجان و قزاقستان و رژیم صهیونیستی در چه ابعادی است؟

کشورهای قزاقستان و آذربایجان با 25 میلیون نفر جمعیت، بازار بزرگی برای کالاهای رژیم صهیونیستی بشمار می‌آیند. این رژیم که برای فروش کالاهای خود در جهان اسلام به دلیل تحریم اقتصادی و در اروپا به دلیل موانع بازار مشترک، با مشکلاتی روبه‌روست در جستجوی بازارهای جایگزین هست. برقراری ارتباط میان رژیم صهیونیستی و کشورهای آسیای میانه منافع سرشار اقتصادی که برای صهیونیست‌ها به ارمغان می‌آورد. نفت و گاز نیز عامل تقویت روابط اقتصادی قزاقستان، آذربایجان و رژیم صهیونیستی است. رژیم صهیونیستی به‌عنوان دومین خریدار بزرگ نفت آذربایجان، تقریباً یک‌ششم نفت مصرفی خود را از آذربایجان وارد می‌کند. درازای انتفاع و مشارکت رژیم صهیونیستی از این پروژه و دریافت نفت، آذربایجان نیز از خدمات پزشکی، زیر ساختاری و فنّاوری رژیم صهیونیستی بهره‌مند‌می شود. یک‌بار شیمون پرز وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در سفر دوره‌ای خود به آسیای میانه، با بستن قراردادهایی با قزاقستان درزمینهٔ مای علوم هوایی، الکترونیکی، کشاورزی، مشارکت در امور گاز و نفت و صنایع برق، مراحل نفوذ خود را در منطقه به‌ویژه قزاقستان به‌تدریج پشت سر بگذارد و با در اختیار گرفتن بیش از 1255 پروژه و طرح صنعتی و اقتصادی که قرارداد آن در سفر نخست‌وزیر قزاقستان به تل‌آویو بسته شد، نفوذ خود را بر اقتصاد این کشور گسترش داد. امروز پروژه‌های مشترک رژیم صهیونیستی و قزاقستان درزمینهٔ های مختلف بیش از یک میلیارد دلار برآورد شده و قراردادهای رژیم صهیونیستی با قزاقستان که درزمینهٔ های کشاورزی، آموزش فنی، انجام تحقیقات مشترک، تبادل کارشناس و برپایی نمایشگاه‌های صنعتی بود در 17 استان این کشور به اجرا درآمده است.

پرسش: تأثیر حضور بیشتر رژیم صهیونیستی در منطقه چه تأثیری بر منافع ایران در منطقه دارد؟

معمولاً رژیم صهیونیستی این‌گونه تبلیغ می‌کند که روابط تل‌آویو با آستانه و باکو به یک رابطه راهبردی تبدیل خواهد شد. اما واقعیت این است که هیچ کشور مسلمانی نمی‌تواند روابط راهبردی با اسراییل برقرار کند، چراکه این رژیم بزرگ‌ترین تهدید امنیتی جهان اسلام است، اولین قبله مسلمانان را اشغال کرده و هرروز جنایات جدیدی علیه مسلمانان مرتکب می‌شود. لذا روابط آستانه و باکو با تل‌آویو نیز تبدیل به یک رابطه راهبردی نخواهد شد. مضاف بر اینکه روابط راهبردی به معنی مشروعیت بخشیدن به اشغال است و جمهوری آذربایجان که خود را مخالف اشغال سرزمین‌های اسلامی می‌داند، نمی‌تواند شریک استراتژیک اسراییل باشد. سفر نتانیاهو می‌تواند به‌صورت مقطعی برای رسانه‌های اسراییل خوراک خبری فراهم کرد تا پروژه خروج از انزوا را اجرا نمایند. این رژیم به حدی در جهان و در میان مسلمانان منفور است که با انجام یکی دو سفر با کشورهای مسلمان نمی‌تواند از انزوا خارج‌ شود و کسب آبرو نماید. پروژه اخلال در روابط تهران و آستانه و باکو نیز در این سفرها ناکام خواهد ماند چراکه این روابط مستحکم است و مسئولین ایران و جمهوری‌های قزاقستان و آذربایجان با درایت و تیزهوشی اجازه اختلال در این روابط را نخواهند داد.

 

پرسش: چشم‌انداز روابط آذربایجان و قزاقستان و تل‌آویو چیست و به چه عواملی وابسته است؟

روابط آذربایجان و قزاقستان و تل‌آویو ارتباط مستقیم با مناسبات آستانه و باکو با آمریکا و غرب دارد، هرگاه که روابط باکو و آستانه با غرب دچار تنش شود، تأثیر خود را بر مناسبات با رژیم صهیونیستی هم خواهد گذارد. از سوی دیگر به همان نسبت که مناسبات تهران و مسکو با آستانه و باکو گرم شود و روند مثبتی را طی کند، می‌تواند به افزایش انزوای رژیم صهیونیستی در منطقه و ناکام ماندن این رژیم از دستیابی به اهداف خود منجر شود.

منبع: مرکز بین المللی مطالعات صلح

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *