جدیدترین مطالب

ملت یمن علی رغم همه فشارها همچنان حامی فلسطین است

سید عبدالملک بدرالدین دبیرکل جنبش انصارالله یمن در سخنرانی خود با تاکید بر اینکه موضوع جنایت صهیونیست ها در غزه ننگی بر همه انسان هاست گفت : ملت یمن با وجود تمام فشارها تغییری در موضع اش در قبال فلسطین نداشته است . 

بدهی ۱۵ میلیارد پوندی شرکت آب انگلیس

گزارش‌های فاش شده نشان می‌دهد تیمز واتر بزرگترین شرکت آب انگلیس که یک چهارم جمعیت انگلیس از مشترکان آن هستند ۱۵ میلیارد پوند بدهی به بار آورده است.

سفر وزیر امور خارجه به ترکمنستان

حسین امیرعبداالهیان وزیر امور خارجه کشورمان در سفر به ترکمنستان خواستار توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای میان دو کشور همسایه شد. مقامات ایران و ترکمنستان در جریان این سفر همچنین موانع موجود بر سر راه تقویت همکاری‌ها را نیز بررسی کردند.

Loading

أحدث المقالات

فلسطین در کانون بحث دیپلماتیک در سفارت ایران در مسکو

مسکو- ایرنا- مسائل فلسطین و منطقه در کانون بحث دیپلماتیک با حضور میخائیل باگدانوف نماینده ویژه رئیس‌جمهوری روسیه در امور خاورمیانه و تعدادی از سفیران کشورهای اسلامی در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو بود.

مکرون: به برزیل برای تولید زیردریایی هسته‌ای کمک می‌کنیم

تهران- ایرنا- امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در مراسم به آب اندازی سومین زیردریایی دیزلی برزیل به نام «تونِلِرو» که طراحی آن توسط فرانسه انجام شده است، گفت: به برزیل برای تولید زیردریایی هسته‌ای کمک می‌کنیم.

Loading

ایران و روسیه: از تاریخ بیاموزیم

۱۳۹۸/۰۴/۰۳ | نمای راهبردی

شورای راهبردی آنلاین- رسانه ها:الهه کولایی، کارشناس مسائل روسیه در مقاله ای در نشریه آمریکایی یورو آسیا ریویو به بررسی تاریخ روابط ایران و روسیه تاثیر نظام بین الملل بر این روابط تامل بر انگیز و سودمند پرداخته است.

*الهه کولایی :  تاریخ روابط ایران و اتحاد جماهیر شوروی و به ویژه تاثیر نظام بین الملل بر این روابط تامل بر انگیز و سودمند است. روابط بین دو کشور طی دو دهه تا پیش از انقلاب اسلامی ایران- از جنبه روابط اتحاد جماهیر شوروی با کشور جهان سومی مانند ایران- منحصر به فرد بود. ایران سلطنتی در دهه های شصت و هفتاد با اتحاد جماهیر شوروی روابط گسترده ای را تجربه کرد و این روابط را می توان با کشورهای بلوک شرق مشاهده کرد. اما ایران که در چارچوب سیاست ستون های دوقلوی ریچارد نیکسون در خاورمیانه نقش مهمی را در زمینه تضمین منافع امریکا ایفاء می کرد، روابطی را در عرض دو دهه تا پیش از انتقلاب ایران با اتحادجماهیر شوروی همچنین تجربه کرد که در بین کشورهای متعلق به بلوک غرب منحصر به فرد بود.
این روابط از نقش امریکا تاثیر می پذیرفت. رویکرد شوروی در طول ده های بعد از انقلاب اکتبر رشد و تکامل یافت و اتحادجماهیر شوروی چنین نقش و وجهه ای برای ایران در جهان قائل بود که[می پنداشت] ایران می بایست بستر انقلابی همسو با نظام کمونیستی را آماده سازد و براین اساس، روابط بین دو کشور توسعه یافت. این رابطه از معاهده دوستی (١٩٢١) با رضا شاه و همزمان با پایان جنبش جنگل گیلان آغاز شد و از آن زمان به بعد، ایران، در دوران رژیم شاه، با حکومت انقلابی شوروی روابط داشت. این روابط بر اساس الزامات عقیدتی، از یک سو، و ضروت های جغرافیای سیاسی، از جانب دیگر، شکل گرفت. گرچه سیاست خارجی شوروی ایدولوژی – محور بود اما رویکرد ژئوپولیتیک، در این بین، رویکرد غالب بود.
بعد از جنگ جهانی دوم، موضوعات مربوط به خروج ارتش سرخ از ایران، ذخایر نفت شمال و حزب توده پدید آمد. سیاست شوروی علیه دکتر مصدق- نخست وزیر وقت ایران، معرف تضاد در روابط بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی بود. خروج ارتش سرخ از ایران و مساله آذربایجان و کودتای سال ١٩۵٣ ایران از جمله مسائلی بودند که روابط بین دو کشور را، متاثر از نفوذ معادله بین المللی و تغییر قدرت، دگرگون ساخت. روابط ایران- روسیه تا قیام ژوئن ١٩۶٣ ادامه یافت، اما رویکرد حکومت شوروی نسبت به انقلاب سفید و برنامه نوسازی اقتصادی و اجتماعی(منهای سیاسی) همچنین دارای اهمیت است. در این برهه از زمان، حزب توده همچنین در ایران فعال بود.
سرانجام اینکه پیوندهای اقتصادی بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی، تا پیش از انقلاب اسلامی ٧٩٩ در ایران، بی نظیر بود. در حقیقت، تعهدات دولت ایران در رابطه با این مساله که از خاک ایران هرگز برای پایگاه موشکی علیه اتحاد جماهیر شوروی استفاده نخواهد شد، بسیار اهمیت داشت. البته، پیشرفت های فنی اساسا ضرورت این مساله را برای امریکا کاهش داده بود و نیاز به تنش زدایی امریکا و اتحاد جماهیر شوروی (سابق) ،بعد از بحران موشکی کوبا، راه را برای از سرگیری روابط بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی هموار ساخت. گفتنی است که این روابط فقط در حوزه اقتصاد شکل گرفت.
همانطور که نیازهای ایران توسط اتحاد جماهیر شوروی برآورده می شد از وابستگی ایران به امریکا جلوگیری شد و ایران هم به همین سبب رشد می کرد. هرچه روابط بین دو کشور بیشتر رشد کرد، به همان نسبت از[توسعه] روابط ایران و امریکا جلوگیری شد. با توجه به تقویت رویکرد ژئوپولتیک در سیاست مدرن روسیه در طول دو دهه بعد از فروپاشی شوروی- البته به جزء دهه اول که رویکرد ایده آلیستی در روسیه حاکم بود- زمینه توسعه روابط بین ایران و روسیه فراهم شد.
ایران را باید بر اساس رویکرد شوروی به خاورمیانه و نیاز شوروی به ایجاد روابط با[کشورهای] خاورمیانه ارزیابی کرد. ما می توانیم بازسازی این الگوهای رفتاری را در دو دهه گذشته – البته با قدری تغییر- در روابط دو کشور مشاهده کنیم. بنابراین، این تجربه تاریخی به ما کمک می کند که زمینه توسعه این روابط را درک کنیم. برنامه ثبات بخشیدن ساختن به روابط ژئوپولتیک، جزو الزامات حتمی جغرافیای سیاسی است که به تثبیت و استحکام این روابط کمک و منافع مشترک دو طرف را تامین خواهد کرد.

*استاددانشگاه و کارشناس مسائل روسیه

 منبع: اداره کل رسانه های خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *