علی‌اکبر اسدی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی اظهار داشت: علیرغم قانون مصوب مجلس عراق درباره فعالیت نظامی نیروهای حشدالشعبی به‌عنوان نیروی مکمل ارتش، برخی گروه‌های اهل سنت عراق با این جریان سازی مخالفت کرده‌اند و کردها هم اقبال چندانی از خود نشان نداده‌اند. باوجوداین، اگر حشدالشعبی بتواند درصحنه سیاسی عراق به‌عنوان یک نیروی با وجهه ملی عمل کند و به انسجام گروه‌های مختلف دامن بزند، میتواند خود را به نیروی ملی در عراق تبدیل نماید.
آنچه در ادامه می‌خوانید متن کامل این گفتگوست.
پرسش: حضور حشدالشعبی در تلعفر چه تأثیر راهبردی بر تحولات پیش رو خواهد داشت؟
حشدالشعبی به‌عنوان بازیگر نظامی-امنیتی نوظهور در عراق است که تحولات امنیتی عراق را در طول سال‌های پس از 2014 به‌شدت تغییر داده و به‌عنوان یک بازیگر جدید توانسته به ایجاد ثبات و امنیت در عراق کمک کند. این نیروها به‌عنوان یک نیروی مکمل ارتش عراق در مبارزه با تروریسم و گروه‌های افراط‌گرا موفق عمل کرده‌اند. حشدالشعبی به هر میزانی که بتواند به حفظ ثبات و امنیت در عراق و غلبه بر تروریست‌ها کمک کند به همان میزان میتواند به افزایش امنیت منطقه و بهبود جایگاه عراق و کشورهای متحد عراق در منطقه کمک نماید. تلعفر حوزه‌ای است که به لحاظ استراتژیک و ژئوپلیتیک حائز اهمیت است. حضور حشدالشعبی و مبارزه آن با گروه‌های تروریستی و پاک‌سازی آنها در این منطقه میتواند به تکمیل روند غلبه بر داعش کمک کند و در نهایت باعث توسعه امنیت به مرزهای غربی عراق شود. این تلاش‌ها میتواند بر وضعیت سوریه هم اثرگذار باشد و به‌نوعی به اتصال نیروهای امنیتی عراق و سوریه منتج شود که یک موضوع مهم برای غلبه بر داعش محسوب می‌شود.
پرسش: مشارکت حشدالشعبی در عملیات آزادسازی موصل چه تأثیری بر روند درگیری‌های منطقه‌ای خواهد داشت؟
با توجه به تصمیم‌گیری‌هایی که قبل از عملیات موصل انجام شد، قرار بر این بود که به دلیل حساسیت‌های موجود حشدالشعبی وارد موصل نشود و به‌عنوان یک نیروی پشتیبان در حوزه پیرامونی موصل عمل کند و در مواقعی که ارتش تحت‌فشار قرار می‌گیرد به حمایت از ارتش عراق بشتابد؛ بنابراین حشدالشعبی در جنگ موصل نقش مستقیم و رسمی ندارد. بااین‌حال این نیروها در قطع کردن خطوط داعش از سوریه به موصل و کاهش کمک‌های احتمالی به داعش در این شهر و همچنین پاک‌سازی مناطق گسترده‌ای از استان نینوا نقش قابل‌توجهی داشته‌اند.
پرسش: نقش حشدالشعبی را در تحولات آینده عراق چگونه ارزیابی می‌کنید؟
حشدالشعبی به اقتضای تحولات عراق، بعد از سال 2014 ظهور کرد. با هجوم داعش و تسلط آن بر مناطق مختلفی از عراق و نزدیک شدن به بغداد، عراقی‌ها به‌ویژه شیعیان نسبت به آینده عراق احساس خطر کردند و حشدالشعبی بر اساس فتوای مرجعیت و بسیج مردمی و حمایت گروه‌ها و جریان‌های عراقی و جمهوری اسلامی ایران، تشکیل شد. طبق قانون مصوب مجلس عراق، قرار است حشدالشعبی به‌عنوان یک نیروی نظامی رسمی فعالیت کند، اما از سوی گروه‌های سنی مخالفت‌هایی دراین‌باره صورت گرفته و کردها هم اقبال چندانی به نقش‌آفرینی گسترده حشدالشعبی درصحنه عراق از خود نشان نداده‌اند. در سطح منطقه‌ای هم مخالفت‌هایی با حضور و نقش حشدالشعبی وجود دارد. اگر حشدالشعبی بتواند به‌عنوان یک نیروی با وجهه ملی عمل کند و در چارچوب مرزهای عراق و به‌عنوان نیروی مکمل ارتش عراق محسوب شود، میتواند نقش مداوم و پایداری داشته باشد. همچنین حشدالشعبی باید بتواند به انسجام و سازمان‌دهی جدی‌تری دست یابد و علاوه بر سطح داخلی به جایگاه اعتبار منطقه‌ای نیز فکر کند. لذا می‌توان گفت حشدالشعبی به‌عنوان نیروی نظامی شیعی بوده که در حال تبدیل‌شدن به نیرویی ملی است. ضمن اینکه نقش آن در آینده عراق به ایجاد توازن بین نقش شیعی و ملی آن و همچنین نوع رویکرد بازیگران خارجی بستگی دارد.
0 Comments