loader image

جدیدترین مطالب

مرگ مغزی طرح خاورمیانه جدید آمریکا

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نشانه‌های مختلفی حاکی از شکست طرح «خاورمیانه جدید» آمریکا در منطقه است؛ همچنانکه نبرد طوفان الاقصی آخرین نشانه‌ شکست نقشه قدیمی آمریکا برای ایجاد خاورمیانه جدید است که می‌تواند پیامدهای بی‌سابقه‌ای در ابعاد ژئواستراتژیکی و ژئوپلیتیکی داشته است.
برسام محمدی – کارشناس مسائل منطقه

دکتر خرازی در دیدار وزیر بین الملل حزب کمونیست چین:
جایگاه قدرت‌های نوظهور منطقه‌ای در نظم نوین جهانی

شورای راهبردی آنلاین: دکتر سیدکمال خرازی در دیدار عصر چهارشنبه لیو جیئن چائو، وزیر بین‌الملل حزب کمونیست چین تصریح کرد: نظم جهانی آینده چند قطبی به جای تک قطبی خواهد بود و قدرت‌های نوظهور منطقه‌ای نیز در شکل‌گیری آن نقش خواهند داشت.

سرقت میراث فرهنگی یونان توسط انگلیس در گذشته؛ معضل کنونی در مناسبات بین دو کشور

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: «میتسوتاکیس»، نخست‎وزیر یونان که برای یک سفر رسمی به انگلیس سفر کرده بود در اقدامی غیردیپلماتیک توسط میزبان مورد بی‌توجهی قرار گرفت و دیدار برنامه‌ریزی‌شده وی با «ریشی سوناک»، نخست‎وزیر انگلیس لغو و باعث ایجاد تنش بین دو کشور شد. در پی تصمیم سوناک جهت لغو این دیدار، تدابیر امنیتی که برای هیئت یونانی اجرا می‎شد، نیز لغو گردید که نشانه اوج بی‎احترامی به نخست‎وزیر یونان است. دلیل این اقدام انگلیس اختلافات دو کشور بر سر استرداد مجمسه‌های تاریخی پارتنون است که به‎شکل غیرقانونی در موزه لندن نگهداری می‎شود و انگلیس از بازگرداندن آن خودداری می‌کند.
محمود فاضلی – تحلیگر امور بین‎الملل

فرانسه با سیاستی محتاطانه پیشران سیاست اتحادیه اروپا در قبال باکو

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا با بیان اینکه اقدامات نهادی اتحادیه اروپا علیه جمهوری آذربایجان محتاطانه پیگیری می‌شود، گفت: از یک سو اتحادیه اروپا نمی‌خواهد درخصوص مسائل قفقاز، چندان منفعلانه عمل کند، اما از سوی دیگر، نیاز اروپا به گاز این کشور باعث شده تا در خصوص ارسال تجهیزات نظامی به ارمنستان محتاطانه گام بردارند، در این راستا تمام تجهیزات نظامی که در توافق فرانسه با ارمنستان انجام شده بود، ارسال نشده‌اند. صرفا سامانه‌های دفاعی، آن هم بسیار محتاطانه و محدودتر از توافق قبلی ارسال شده است.

واگرایی روزافزون روسیه و ارمنستان

شورای راهبردی آنلاین–گفتگو: یک استاد دانشگاه با بیان اینکه جریانات ملی‌گرا در ارمنستان معتقدند اقدامات روسیه برای آنها هیچ منفعتی ندارد و بلکه هزینه نیز داشته است، گفت: در شرایطی که روسیه‌ی درگیر در اوکراین، منافع خود را جستجو می‌کند، ارمنستان نیز به این فکر افتاده اگر با پیگیری منافع خود با محیط بین‌الملل همکاری نزدیکی داشته باشد، برایش مناسب‌تر خواهد بود.

دکتر خرازی در مصاحبه با الجزیره:
بازگشت رژیم صهیونیستی به جنگ، خطایی راهبردی است

شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در مصاحبه با شبکه الجزیره تاکید کرد: بازگشت رژیم صهیونیستی به جنگ، خطایی راهبردی است، چرا که آن‌ها نه تنها مجبورند با حماس و فلسطینی‌ها در غزه و کرانه باختری بجنگند، بلکه باید در جبهه سیاسی نیز با کشورهایی که حامی آتش بس هستند و حتی با آمریکا، وارد مناقشه شوند. فراتر آنکه آن‌ها باید با افکار عمومی جهان نیز مقابله کنند.

روند مناسبات سیاسی اقتصادی ترکیه و رژیم صهیونیستی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دبیر دپارتمان اقتصاد سیاسی انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا با بیان اینکه رژیم صهیونیستی در 2022 دهمین مقصد صادرات کالاهای ترکیه بوده است، گفت: اگرچه تنش‌های سیاسی میان آنکارا و تل‌آویو وجود دارد، اما منافع مشترک اقتصادی و امنیتی باعث شده تا ترکیه روابط دوجانبه‌اش با رژیم صهیونیستی را حفظ کند و اردوغان به روابط با رژیم صهیونیستی اهمیت می‌دهد.

تحلیلی بر انتقاد سفرای اسبق فرانسه به رویکرد مکرون در قبال غزه

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: سفیر پیشین کشورمان در فرانسه با اشاره به انتشار نامه تعدادی از سفیران فرانسه درخصوص تحولات درغزه در روزنامه لوموند، با بیان اینکه مواضع فرانسه در جنگ غزه و اتفاقاتی که بر دیپلماسی این کشور از آغاز درگیری‌ها گذشته، درمحافل دیپلماتیک فرانسوی واکنش‌هایی به همراه داشته، تصریح کرد: اینکه سفرای مذکور نابودی حماس را توهم دانسته‌اند قابل توجه است که این مواضع متفاوت مقداری علنی‌تر شده است.

Loading

أحدث المقالات

مرگ مغزی طرح خاورمیانه جدید آمریکا

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نشانه‌های مختلفی حاکی از شکست طرح «خاورمیانه جدید» آمریکا در منطقه است؛ همچنانکه نبرد طوفان الاقصی آخرین نشانه‌ شکست نقشه قدیمی آمریکا برای ایجاد خاورمیانه جدید است که می‌تواند پیامدهای بی‌سابقه‌ای در ابعاد ژئواستراتژیکی و ژئوپلیتیکی داشته است.
برسام محمدی – کارشناس مسائل منطقه

دکتر خرازی در دیدار وزیر بین الملل حزب کمونیست چین:
جایگاه قدرت‌های نوظهور منطقه‌ای در نظم نوین جهانی

شورای راهبردی آنلاین: دکتر سیدکمال خرازی در دیدار عصر چهارشنبه لیو جیئن چائو، وزیر بین‌الملل حزب کمونیست چین تصریح کرد: نظم جهانی آینده چند قطبی به جای تک قطبی خواهد بود و قدرت‌های نوظهور منطقه‌ای نیز در شکل‌گیری آن نقش خواهند داشت.

سرقت میراث فرهنگی یونان توسط انگلیس در گذشته؛ معضل کنونی در مناسبات بین دو کشور

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: «میتسوتاکیس»، نخست‎وزیر یونان که برای یک سفر رسمی به انگلیس سفر کرده بود در اقدامی غیردیپلماتیک توسط میزبان مورد بی‌توجهی قرار گرفت و دیدار برنامه‌ریزی‌شده وی با «ریشی سوناک»، نخست‎وزیر انگلیس لغو و باعث ایجاد تنش بین دو کشور شد. در پی تصمیم سوناک جهت لغو این دیدار، تدابیر امنیتی که برای هیئت یونانی اجرا می‎شد، نیز لغو گردید که نشانه اوج بی‎احترامی به نخست‎وزیر یونان است. دلیل این اقدام انگلیس اختلافات دو کشور بر سر استرداد مجمسه‌های تاریخی پارتنون است که به‎شکل غیرقانونی در موزه لندن نگهداری می‎شود و انگلیس از بازگرداندن آن خودداری می‌کند.
محمود فاضلی – تحلیگر امور بین‎الملل

فرانسه با سیاستی محتاطانه پیشران سیاست اتحادیه اروپا در قبال باکو

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا با بیان اینکه اقدامات نهادی اتحادیه اروپا علیه جمهوری آذربایجان محتاطانه پیگیری می‌شود، گفت: از یک سو اتحادیه اروپا نمی‌خواهد درخصوص مسائل قفقاز، چندان منفعلانه عمل کند، اما از سوی دیگر، نیاز اروپا به گاز این کشور باعث شده تا در خصوص ارسال تجهیزات نظامی به ارمنستان محتاطانه گام بردارند، در این راستا تمام تجهیزات نظامی که در توافق فرانسه با ارمنستان انجام شده بود، ارسال نشده‌اند. صرفا سامانه‌های دفاعی، آن هم بسیار محتاطانه و محدودتر از توافق قبلی ارسال شده است.

واگرایی روزافزون روسیه و ارمنستان

شورای راهبردی آنلاین–گفتگو: یک استاد دانشگاه با بیان اینکه جریانات ملی‌گرا در ارمنستان معتقدند اقدامات روسیه برای آنها هیچ منفعتی ندارد و بلکه هزینه نیز داشته است، گفت: در شرایطی که روسیه‌ی درگیر در اوکراین، منافع خود را جستجو می‌کند، ارمنستان نیز به این فکر افتاده اگر با پیگیری منافع خود با محیط بین‌الملل همکاری نزدیکی داشته باشد، برایش مناسب‌تر خواهد بود.

دکتر خرازی در مصاحبه با الجزیره:
بازگشت رژیم صهیونیستی به جنگ، خطایی راهبردی است

شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در مصاحبه با شبکه الجزیره تاکید کرد: بازگشت رژیم صهیونیستی به جنگ، خطایی راهبردی است، چرا که آن‌ها نه تنها مجبورند با حماس و فلسطینی‌ها در غزه و کرانه باختری بجنگند، بلکه باید در جبهه سیاسی نیز با کشورهایی که حامی آتش بس هستند و حتی با آمریکا، وارد مناقشه شوند. فراتر آنکه آن‌ها باید با افکار عمومی جهان نیز مقابله کنند.

روند مناسبات سیاسی اقتصادی ترکیه و رژیم صهیونیستی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دبیر دپارتمان اقتصاد سیاسی انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا با بیان اینکه رژیم صهیونیستی در 2022 دهمین مقصد صادرات کالاهای ترکیه بوده است، گفت: اگرچه تنش‌های سیاسی میان آنکارا و تل‌آویو وجود دارد، اما منافع مشترک اقتصادی و امنیتی باعث شده تا ترکیه روابط دوجانبه‌اش با رژیم صهیونیستی را حفظ کند و اردوغان به روابط با رژیم صهیونیستی اهمیت می‌دهد.

تحلیلی بر انتقاد سفرای اسبق فرانسه به رویکرد مکرون در قبال غزه

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: سفیر پیشین کشورمان در فرانسه با اشاره به انتشار نامه تعدادی از سفیران فرانسه درخصوص تحولات درغزه در روزنامه لوموند، با بیان اینکه مواضع فرانسه در جنگ غزه و اتفاقاتی که بر دیپلماسی این کشور از آغاز درگیری‌ها گذشته، درمحافل دیپلماتیک فرانسوی واکنش‌هایی به همراه داشته، تصریح کرد: اینکه سفرای مذکور نابودی حماس را توهم دانسته‌اند قابل توجه است که این مواضع متفاوت مقداری علنی‌تر شده است.

Loading

ابتکار کمربند و جاده چین: غلبه سیاست بر اقتصاد

شورای راهبردی آنلاین- رصد: هنگامی که هیات‌های بین‌المللی در سومین گردهمایی «کمربند و جاده» در اکتبر 2023 حاضر می‌شوند، ممکن است متوجه شوند که تمرکز طرح کمربند و جاده چین (BRI) یک بار دیگر تغییر کرده است. احتمالا این سوال مطرح خواهد شد که اهداف نهایی این برنامه که با عنوان «کمربند اقتصادی جاده ابریشم و جاده ابریشم دریایی قرن 21» آغاز و سپس به اختصار «ابتکار یک کمربند و یک جاده» و پس از آن کمربند و جاده نامیده شد، چیست؟

فلیکس کی چانگ، در تحلیلی که در وب سایت موسسه تحقیقاتی فارین پالسی منتشر شد، نوشت:  پس از گذشت 10 سال سرمایه‌گذاری و ساخت‌و‌ساز، تعدادی کافی از پروژه‌های کمربند و جاده تکمیل شده است که بتواند تصویر روشنی از اهداف آن را نمایان سازد. اما هنوز این اهداف روشن نیست.

همانطور که در ابتدا اعلام شد، هدف از این طرح تامین مالی توسعه زیرساخت‌های لجستیکی و حمل و نقل مورد نیاز برای اتصال بهتر آسیا، اروپا، و هر نقطه‌ی دیگری در این میان بود. به طور طبیعی انتظار می‌رفت چین و اروپا، که در دو سر پایانی طرح قرار داشتند، از جریان بیشتر تجارت در هر دو جهت سود ببرند و سایر کشورهایی با تبدیل شدن به مراکز حمل و نقل و با دیگر سرمایه‌گذاری‌ها در زنجیره‌های بین‌المللی تامین به سود برسند.

اما اهداف این طرح پیوسته از دیدگاه اصلی آن فاصله گرفته‌است. پکن به‌جای تمرکز بر زیرساخت‌های لجستیک و حمل‌ونقل مورد نیاز برای احیای جاده باستانی ابریشم، مایل به اعمال پرچم کمربند و جاده برای هر نوع پروژه زیربنایی است که سرمایه‌گذاری چین را تضمین کند.

نشانه‌هایی وجود دارد که می‌گویند اهداف این طرح می‌تواند بار دیگر تغییر کند. شاید پکن با توجه کاهش علاقه کشورهای در حال توسعه به پروژه‌های زیربنایی بیشتر، تمرکزش را به سمت کمک به صنعتی شدن جهان در حال توسعه از طریق تأمین مالی کارخانه‌ها و سایر تأسیسات صنعتی تغییر دهد. اهداف همیشه در حال تغییر این طرح نشان می‌دهد که ممکن است هدف نهایی آن بیشتر سیاسی باشد تا اقتصادی.

طرح اول: تجارت جاده ابریشم

هدف طرح در سال 2013 روشن به نظر می‌رسید: احیای جاده باستانی ابریشم در قالب فرودگاه‌ها، بنادر، راه‌آهن و جاده‌های جدید. همه اعضای از آن سود می‌بردند. چین از صادرات صنعتی و فناوری پیشرفته اروپایی، اروپا از صادرات کالاهای مصرفی چین و سایرین با تبدیل شدن به مراکز حمل و نقل و احتمالاً با توسعه صنایع تولیدی و خدماتی با ارزش افزوده جدید از این زیرساخت‌های مدرن سود می‌بردند. منطق اقتصادی طرح قابل درک بود.

بعد سیاسی این طرح آشکار نبود. در ابتدا نظم اقتصادی لیبرال آمریکا یا غرب را به چالش نمی‌کشید بلکه مکمل آن بود. بیش از 150 کشور به آن پیوستند. اگرچه اقتصادهای بزرگ اروپایی به آن ملحق نشدند اما مشتاقانه به دنبال تجارت بیشتر با چین بودند. با گذشت زمان کشورهای اروپایی نگران و متوجه شدند که چین به صادرات کالاهای مصرفی راضی نیست. شرکت‌های چینی مدام رقبای اروپایی را از صنایع مختلف بیرون می‌راندند. چین حتی برای بخش‌های بزرگی از آفریقا و آسیا استانداردهای فنی تعیین کرد. در پی ارعاب اقتصادی پکن علیه استرالیا در سال 2020 اشتیاق اروپا برای کمربند و جاده تحلیل رفت.

طرح دوم: زیرساخت برای همه

جاده و ابریشم هرگز به طرح اول پایبند نماند. پکن بانک‌های چینی را به پرداخت وام تحت پرچم خودش ترغیب کرد. بانک‌های چینی به پروژه‌های زیربنایی مختلفی که منافع تجاری چین را تامین می‌کرد در فراتر از مسیر جاده ابریشم، (تا غرب آفریقا و آمریکای لاتین) اعتبار پرداخت کردند. پکن به جای همسویی با چشم انداز شی جین‌پینگ، اعتبار برای زیرساخت‌ها را در اولویت قرار داد.

به گفته پکن برخی از بزرگترین موفقیت‌های کمربند و جاده در آفریقا بوده است. شاید به این دلیل که زیرساخت آفریقا برای حمایت از تجارت با آسیا و اروپا طراحی نشده بلکه هدف از آن حمایت از تجارت گسترده‌تر آفریقایی بوده است. اما طبق اعلام پایگاه‌ داده‌های تجارت بین‌المللی سازمان ملل، از سال 2013 تا 2021، ارزش کل تجارت 30  کشور برتر تجاری آفریقا تغییر چندانی نکرده است. برخی کشورها شاهد بهبود تراز تجاری بودند، اما آنگولا، یکی از بزرگترین دریافت‌کنندگان منابع مالی طرح کمربند و جاده، شاهد وخامت چشمگیر تراز تجاری خود بود.

توسعه زیرساخت ها به تنهایی ضامن موفقیت اقتصادی نیست. دومین گردهمایی کمربند و جاده در سال 2019 با هدف رفع نگرانی‌ها برگزار شد، اما در عوض بیشتر بر تشریح ابتکار کمربند و جاده متمرکز شد.

طرح سوم: صنعتی شدن؟

احتمال دارد پکن اهداف این طرح را در گردهمایی سوم دوباره گسترش دهد. چین به دنبال گنجاندن پروژه‌های صنعتی شدن در جهان در حال توسعه از جمله آفریقا در این طرح است. آینده ظرفیت صنعتی جدید در آفریقا نامشخص است و امکان دارد به دلیل پایین بودن رشد تولید ناخالص داخلی، کالاهای تولیدی جدید در آفریقا مصرف نشوند بلکه وارد رقابت با کالاهای چینی در جهان در حال توسعه شوند. این می‌تواند مغایر با اهداف چین در دراز مدت باشد. ضعف یوآن در سال جاری نشان می‌دهد که چین از اقتصاد صادرات محور خود دست برنداشته است. تغییر مسیر طرح کمربند و جاده به سوی پروژه‌های صنعتی می‌تواند در تضاد با منافع چین باشد.

غلبه سیاست بر اقتصاد

پکن تلاش خواهد کرد تا علاقه به طرح کمربند و جاده را در سومین گردهمایی احیا کند. اما با تأثیرات اقتصادی کووید-19، کاهش تجارت جهانی و ادعاهایی درباره به بارآوردن بدهی‌های سنگین در برخی کشورهایی که در آن سرمایه‌گذاری کرده مواجه است. ممکن است پکن برای جلب حمایت کشورها بکوشد تا از کمربند و جاده برای تقویت حمایت از صنعتی شدن جهان در حال توسعه استفاده کند. هرقدر منطق اقتصادی مسیری که برای این طرح انتخاب می‌کند پیچیده‌تر شود، بعد سیاسی آن برجسته‌تر خواهد شد.

پکن کمربند و جاده را برای اطمینان از این که توسط آمریکا منزوی نشود ایجاد کرد. این طرح به چین کمک کرد تا حوزه‌های جدیدی برای نفوذ سیاسی در بخش‌های مختلف جهان که نگرانی دیرینه پکن بود، ایجاد کند. چین و روسیه از همکاری اقتصادی به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده کرده‌اند. آنها به دنبال گسترش بریکس بوده‌اند اما هند و آفریقای جنوبی از بیم تبدیل شدن آن به یک بلوک سیاسی با آن مخالفت کردند. اهداف سیاسی چین بر اهداف اقتصادی آن غلبه داشته است و امکان دارد کمربند و جاده را نیز راهی برای افزایش سرمایه سیاسی خود در نظر بگیرد.

0 Comments