loader image

جدیدترین مطالب

اجرای دقیق توافق 1351 در مورد حقابه هیرمند؛ مانع بحرانی شدن روابط ایران و افغانستان

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دیپلمات پیشین کشورمان تصریح کرد: راستی آزمایی اجرای توافق سال 1351 در خصوص حقابه رود هیرمند توسط طالبان تنها راه جلوگیری از بحرانی شدن روابط ایران و افغانستان تلقی می‌شود.

رسانه‌ها؛ شکست تلاش فضایی کره شمالی و…

شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: تایید سقوط ماهواره نظامی کره شمالی، اظهارات چامسکی درباره افول اروپا، ادامه تنش‌ در مناطق صرب‌نشین کوزوو، واکنش روسیه به تحولات کوزوو، واکنش تند مدودف به اظهارات اخیر وزیر خارجه انگلیس، انهدام آخرین ناو جنگی اوکراین در بندر اودِسا، آغاز رزمایش آمریکا و چند کشور عربی در عربستان، اعزام نیروهای کمکی آمریکا به خلیج فارس، سفر مخفیانه مشاور بایدن به عمان، خروج امارات از ائتلاف دریایی آمریکا، اولین جلسه محرمانه رهبر طالبان با یک مقام خارجی، نشست فرانسه و مراکش در اراضی اشغالی برای بی ثبات کردن الجزایر و تونس، رزمایش دریایی فرانسه و بخش یونانی نشین قبرس در دریای مدیترانه، استقرار  واحدهای چچنی در دونتسک و اولین نشست گروه ۷ در مورد هوش مصنوعی از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.

اهداف راهبردی و نتایج اولین نشست حضوری سران چین و کشورهای آسیای مرکزی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه چین در روابط با آسیای مرکزی، سیاست عملگرایانه با محوریت اقتصاد در نظر گرفته و این اقتصاد را در تعامل با سیاست قرار داده و برای همین در قبال موضوعات سیاسی و امنیتی بی تفاوت نبوده است، گفت: توافقات نشست اخیر سران چین و کشورهای آسیای مرکزی، تثبیت و تشدید حضور و نفوذ پکن در این منطقه و در پی آن افزایش توان بازیگری پکن در این کشورها را به همراه دارد.

پیامدهای راهبردی تشکیل «اتاق عملیات مشترک» فلسطین

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نبرد اخیر گروه‌های مقاومت فلسطینی با رژیم صهیونیستی که بعد از 5 روز درگیری با تحمیل شرایط مقاومت به پایان رسید، یک پدیده قابل توجه داشت و آن تشکیل «اتاق عملیات مشترک» بود، چراکه این اتاق، نقش مؤثری در طراحی عملیات و نبردهای میدانی نبرد اخیر غزه داشت.
برسام محمدی – کارشناس مسائل منطقه

رسانه‌ها؛ شکست سنگین سوسیالیست ها در انتخابات اسپانیا و…

شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: شکست حزب حاکم در انتخابات محلی و منطقه‌ای اسپانیا و انحلال پارلمان، ادامه اعتراضات صرب‌تبارهای شمال کوزوو، خروج رسمی  روسیه از پیمان نیروهای مسلح اروپا ، ارائه لایحه تحریم ۵۰ ساله ایران توسط زلنسکی، اعتراف تلویحی اوکراین به دست داشتن در انفجار پل کریمه، آفریقای مرکزی خواهان استقرار پایگاه نظامی روسیه ، آماده باش ژاپن در پی اعلام پرتاب موشک ماهواره بر کره شمالی، دستور وزیر دفاع ژاپن برای انهدام هرگونه موشک بالستیک احتمالی در حریم هوایی کشور، سفر مادورو به برزیل پس از ۸ سال، انتخاب رجب طیب اردوغان به عنوان سیزدهمین رئیس جمهور ترکیه، واکنش های جهانی به انتخاب دوباره اردوغان، سفر  مشاور امنیتی ملی عراق به ایران، کاهش شدید ذخایر ارزی عربستان سعودی، طرح جدید رژیم اشغالگر قدس برای تصرف زمین‌های فلسطینیان، سفر وزیر خارجه رژیم صهیونیستی به اروپای مرکزی، هشدار سازمان ملل درباره خطر گرسنگی در سودان، هائیتی، بورکینافاسو و مالی و ادامه فعالیتهای فضایی چین و اعزام گروه‌ فضانوردان شن‌جوئو 16 به فضا از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.

تقابل چین و روسیه با آمریکا در قاره آفریقا

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مواجهه با نفوذ غرب در آفریقا از جمله بنیان‌های پیش برنده روابط چین و روسیه با آفریقا بوده است.
محمد جواد قهرمانی – پژوهشگر مسائل چین

تحلیلی بر گسترش همکاری هسته‌ای آمریکا و کره جنوبی

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: تقسیم شبه جزیره کره پس از پایان جنگ جهانی دوم و تسلیم ژاپن در مدار 38 درجه اگرچه برای دوابرقدرت جهان دوقطبی حیاتی و استراتژیک تلقی می‌شد، اما هزینه‌ها و زحمت‌های بی‌پایان و تاثیرات عمیقش بر منطقه شرق آسیا همچنان پابرجاست.
حسین سیاحی – پژوهشگر سیاست بین‌الملل

نیاز امروز ما ظهور یک «منطقه قوی» متشکل از «بازیگران قوی» است

شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: نیاز امروز ما ظهور یک «منطقه قوی» متشکل از «بازیگران قوی» است. امنیت و اقتصاد ما، نه فقط مستلزم قوی بودن هر یک از ما، بلکه نیازمند قوی بودن کل این منطقه است.

Loading

أحدث المقالات

اجرای دقیق توافق 1351 در مورد حقابه هیرمند؛ مانع بحرانی شدن روابط ایران و افغانستان

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دیپلمات پیشین کشورمان تصریح کرد: راستی آزمایی اجرای توافق سال 1351 در خصوص حقابه رود هیرمند توسط طالبان تنها راه جلوگیری از بحرانی شدن روابط ایران و افغانستان تلقی می‌شود.

رسانه‌ها؛ شکست تلاش فضایی کره شمالی و…

شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: تایید سقوط ماهواره نظامی کره شمالی، اظهارات چامسکی درباره افول اروپا، ادامه تنش‌ در مناطق صرب‌نشین کوزوو، واکنش روسیه به تحولات کوزوو، واکنش تند مدودف به اظهارات اخیر وزیر خارجه انگلیس، انهدام آخرین ناو جنگی اوکراین در بندر اودِسا، آغاز رزمایش آمریکا و چند کشور عربی در عربستان، اعزام نیروهای کمکی آمریکا به خلیج فارس، سفر مخفیانه مشاور بایدن به عمان، خروج امارات از ائتلاف دریایی آمریکا، اولین جلسه محرمانه رهبر طالبان با یک مقام خارجی، نشست فرانسه و مراکش در اراضی اشغالی برای بی ثبات کردن الجزایر و تونس، رزمایش دریایی فرانسه و بخش یونانی نشین قبرس در دریای مدیترانه، استقرار  واحدهای چچنی در دونتسک و اولین نشست گروه ۷ در مورد هوش مصنوعی از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.

اهداف راهبردی و نتایج اولین نشست حضوری سران چین و کشورهای آسیای مرکزی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه چین در روابط با آسیای مرکزی، سیاست عملگرایانه با محوریت اقتصاد در نظر گرفته و این اقتصاد را در تعامل با سیاست قرار داده و برای همین در قبال موضوعات سیاسی و امنیتی بی تفاوت نبوده است، گفت: توافقات نشست اخیر سران چین و کشورهای آسیای مرکزی، تثبیت و تشدید حضور و نفوذ پکن در این منطقه و در پی آن افزایش توان بازیگری پکن در این کشورها را به همراه دارد.

پیامدهای راهبردی تشکیل «اتاق عملیات مشترک» فلسطین

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نبرد اخیر گروه‌های مقاومت فلسطینی با رژیم صهیونیستی که بعد از 5 روز درگیری با تحمیل شرایط مقاومت به پایان رسید، یک پدیده قابل توجه داشت و آن تشکیل «اتاق عملیات مشترک» بود، چراکه این اتاق، نقش مؤثری در طراحی عملیات و نبردهای میدانی نبرد اخیر غزه داشت.
برسام محمدی – کارشناس مسائل منطقه

رسانه‌ها؛ شکست سنگین سوسیالیست ها در انتخابات اسپانیا و…

شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: شکست حزب حاکم در انتخابات محلی و منطقه‌ای اسپانیا و انحلال پارلمان، ادامه اعتراضات صرب‌تبارهای شمال کوزوو، خروج رسمی  روسیه از پیمان نیروهای مسلح اروپا ، ارائه لایحه تحریم ۵۰ ساله ایران توسط زلنسکی، اعتراف تلویحی اوکراین به دست داشتن در انفجار پل کریمه، آفریقای مرکزی خواهان استقرار پایگاه نظامی روسیه ، آماده باش ژاپن در پی اعلام پرتاب موشک ماهواره بر کره شمالی، دستور وزیر دفاع ژاپن برای انهدام هرگونه موشک بالستیک احتمالی در حریم هوایی کشور، سفر مادورو به برزیل پس از ۸ سال، انتخاب رجب طیب اردوغان به عنوان سیزدهمین رئیس جمهور ترکیه، واکنش های جهانی به انتخاب دوباره اردوغان، سفر  مشاور امنیتی ملی عراق به ایران، کاهش شدید ذخایر ارزی عربستان سعودی، طرح جدید رژیم اشغالگر قدس برای تصرف زمین‌های فلسطینیان، سفر وزیر خارجه رژیم صهیونیستی به اروپای مرکزی، هشدار سازمان ملل درباره خطر گرسنگی در سودان، هائیتی، بورکینافاسو و مالی و ادامه فعالیتهای فضایی چین و اعزام گروه‌ فضانوردان شن‌جوئو 16 به فضا از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.

تقابل چین و روسیه با آمریکا در قاره آفریقا

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مواجهه با نفوذ غرب در آفریقا از جمله بنیان‌های پیش برنده روابط چین و روسیه با آفریقا بوده است.
محمد جواد قهرمانی – پژوهشگر مسائل چین

تحلیلی بر گسترش همکاری هسته‌ای آمریکا و کره جنوبی

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: تقسیم شبه جزیره کره پس از پایان جنگ جهانی دوم و تسلیم ژاپن در مدار 38 درجه اگرچه برای دوابرقدرت جهان دوقطبی حیاتی و استراتژیک تلقی می‌شد، اما هزینه‌ها و زحمت‌های بی‌پایان و تاثیرات عمیقش بر منطقه شرق آسیا همچنان پابرجاست.
حسین سیاحی – پژوهشگر سیاست بین‌الملل

نیاز امروز ما ظهور یک «منطقه قوی» متشکل از «بازیگران قوی» است

شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: نیاز امروز ما ظهور یک «منطقه قوی» متشکل از «بازیگران قوی» است. امنیت و اقتصاد ما، نه فقط مستلزم قوی بودن هر یک از ما، بلکه نیازمند قوی بودن کل این منطقه است.

Loading

چین یا آمریکا؛ انتخاب سخت عربستان

شورای راهبردی آنلاین – رصد: آمریکا و عربستان سعودی بر سر دوراهی قرار دارند. ترتیبات سیاست چند دهه گذشته که براساس آن، ایالات متحده، امنیت عربستان سعودی را در ازای صادرات نفت این کشور تضمین می‌کرد، با بن‌بست مواجه شده است. بسیاری از مقامات واشنگتن مشتاق هستند تا تعهدات آمریکا در خاورمیانه را برای تمرکز بیشتر این کشور بر جمهوری خلق چین، هند و اقیانوسیه کاهش دهند. در همین حال، ریاض نیز، به نوبه خود، با بی‌ثباتی امنیت منطقه‌ای و کاهش اعتماد به تضمین‌های امنیتی آمریکا دست و پنجه نرم می‌کند. امروز، عربستان سعودی برای رسیدن به امنیت پایدار خود، به دنبال دریافت تضمین‌های امنیتی ایالات متحده، دسترسی قابل اعتماد و سریع به تسلیحات نظامی آمریکا و همچینی همکاری ایالات متحده با برنامه هسته‌ای غیر نظامی این کشور ازجمله غنی‌سازی اورانیوم است.

بردلی بومن، اورد کیتری و رایان برابست در یادداشتی که وب سایت بنیاد آمریکایی دفاع از دمکراسی‌ها آن را منتشر کرد؛ نوشتند: دولت بایدن بدون موافقت کنگره که تحت تاثیر رویکردهای ضدسعودی بعضی از اعضای آن است، احتمالا نمی‌تواند با درخواست‌های ریاض موافقت کند. ازهمین‌رو، ریاض به‌شکل فزاینده‌ای به سمت چین گرایش پیدا خواهد کرد. اما به راستی، آیا ریاض متوجه است که این استراتژی، می‌تواند روابط آمریکا و عربستان را دچار نابودی کند؟ احزاب دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا، براین باورند که کشورهایی که در کنار حزب کمونیست چین قرار دارند، دیگر دوستان (یا شرکای آمریکا) نخواهند بود.

با توجه به این شرایط، چه چیزی پیش خواهد آمد؟ آیا دو کشور باید راه خود را رفته و جدایی استراتژیک‌شان را بپذیرند؟ یا اینکه مسیری رو به جلو را  برای قرار دادن روابط دو کشور بر پایه‌های محکم‌تر و حتی شاید حرکت به سمت یک مشارکت راهبردی برگزینند. توافقی که هم با منافع آمریکا سازگار باشد و هم نگرانی‌های کلیدی عربستان را برطرف کند.

برای درک آنچه در واشنگتن در رابطه با ریاض اتفاق می‌افتد، باید به متغیر جمهوری خلق چین توجه ویژه داشت. در ایالات متحده، یک اجماع دو حزبی به‌وجود آمده است، مبنی بر اینکه پکن تهدید اصلی برای منافع آمریکا است. چین تنها رقیبی است که هم قصد دارد نظم بین‌المللی را تغییر دهد و هم به‌طور فزاینده‌ای، از قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری برای انجام آن برخوردار است؛ موضوعی که دولت بایدن نیز در سند راهبردی امنیت ملی 2022 آمریکا به آن اشاره کرده است. بنابراین، رهبران ریاض، نباید فکر کنند که تمرکز بر تهدید چین یک رویکرد حزبی موقت و گذرا است که با عوض شدن روسای جمهور در آمریکا از بین می‌رود.

کاهش نیروهای ایالات متحده در خاورمیانه نیز، ناشی از تغییر رویکردها در کاخ سفید است که می‌تواند به تقویت محور آسیایی و مقابله با تهدیدات چین کمک کند. اما عقب نشینی آمریکا از منطقه باعث شده است تا تضمین‌های امنیتی این کشور برای عربستان کمتر قابل اعتماد به نظر برسند، آن هم در شرایطی که ایران در حال پیشروی در حوزه هسته‌ای، استمرار استراتژی نامتقارن منطقه‌ای و تقویت زرادخانه هواپیماهای بدون سرنشین و موشکی است.

به نظر می‌رسد ریاض برای مقابله با این احساس ناامنی فزاینده به دنبال سه چیز است. براساس گزارش وال استریت ژورنال در 9 مارس 2023، اولین مورد، دریافت تضمین محکمی است که درنتیجه آن، ایالات متحده در صورت نیاز برای دفاع از پادشاهی عربستان اقدام کند. دومین مورد، دسترسی قابل اطمینان‌تر و سریع‌تر به سلاح‌های آمریکایی است. و درنهایت اینکه، ریاض خواهان حمایت ایالات متحده از برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان است که شامل غنی سازی اورانیوم نیز بشود.

اما ریاض که تا حد زیادی از تحقق این اهداف، ناامید شده، به‌طور فزاینده‌ای در زمینه‌های مختلف به چین روی ‌آورده است. در سال‌های اخیر، پس از آنکه ایالات متحده از فروش برخی سیستم‌های نظامی خودداری کرد، عربستان سعودی تسلیحات مورد نیاز خود را از چین خریداری کرده است. به عنوان مثال، عربستان سعودی، در سال 2017 صدها هواپیمای بدون سرنشین Wing Loong II چینی سفارش داد. عربستان سعودی همچنین با شرکت های دولتی چینی برای طراحی و ساخت پهپاد در خاک این کشور قراردادهایی امضا کرده است. تصاویر ماهواره‌ای بدست آمده توسط CNN در سال 2021 نشان داد که عربستان سعودی در حال ساخت موشک‌های بالستیک در داخل کشور خود با کمک چین است.

در حوزه هسته‌ای نیز، ریاض و پکن چندین توافقنامه مرتبط با همکاری هسته‌ای غیرنظامی امضا کرده‌اند. طبق گزارش‌ها، چین به عربستان سعودی کمک می‌کند تا ذخایر سنگ معدن اورانیوم قابل استخراج خود را شناسایی و نقشه برداری کند. گزارش‌های تایید نشده همچنین حاکی از آن است که چین به سعودی‌ها کمک کرده تا یک کارخانه‌ برای استخراج کیک زرد از سنگ معدن اورانیوم بسازند.

در حوزه دیپلماتیک نیز، چین در مارس 2023 میانجیگری بین عربستان سعودی و ایران را برای برقراری مجدد روابط دو کشور انجام داد. اخیرا نیز، کابینه عربستان سعودی تصمیم خود برای پیوستن به سازمان همکاری‌های شانگهای تحت رهبری چین را تصویب کرد که یک گام روشن برای نزدیکی به پکن محسوب می‌شود.

هر چقدر هم که این گام‌ها از منظر آمریکا نگران‌کننده باشند، اما بعید به نظر می‌رسد که ریاض یک حرکت غیرقابل برگشت یعنی تصمیم به جدایی از ایالات متحده و همسویی کامل با پکن انجام داده باشد. در عوض، ممکن است ریاض به دنبال یک استراتژی دوسویه برای تقویت روابط اساسی با واشنگتن و در عین حال استفاده از روابط رو به رشد خود با پکن برای گرفتن حداکثر امتیاز از ایالات متحده باشد.

درنهایت اگر ریاض به‌دلیل بی‌علاقگی واشنگتن به همکاری با عربستان، مشارکت خود با پکن را عمیق‌تر کند، جایگاه عربستان سعودی در واشنگتن به شدت تضعیف خواهد شد، احتمال مذاکرات سازنده با ایالات متحده کاهش می‌یابد و دو دولت به سمت جدایی دردناک پس از دهه‌ها مشارکت استراتژیک سوق می‌یابند. اگرچه ریاض به سرعت متوجه خواهد شد که پکن جایگزین مناسبی برای آمریکا نیست.

هنوز پنجره‌ای برای ایجاد یک رابطه استراتژیک وجود دارد، اما اگر هر دو طرف مراقب نباشند، آن پنجره می‌تواند بسته شود. بنابراین آمریکا و عربستان باید هرچه سریع تر برای رسیدن به یک توافقنامه مشارکت استراتژیک با هدف همکاری در حوزه های کلیدی تضمین‌های امنیتی و همکاری تلاش کنند.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *