جدیدترین مطالب
اشتباه محاسبات در روابط با همسایگان را جدی بگیریم
أحدث المقالات
تشدید رقابت فضایی چین – آمریکا
جنویو دانلون میدر یادداشتی که در وب سایت موسسه امور بینالملل استرالیا منتشر شد، نوشت: انرژی خورشیدیِ متکی بر فضا به سیستمهای مداری گفته میشود که انرژی خورشیدی را با استفاده از ماهوارههای خورشیدی ذخیره و برداشت میکنند. انرژی خورشیدی به امواج مایکروویو یا لیزر تبدیل و سپس به صورت بیسیم از طریق امواج رادیویی با فرکانس بالا به نقطه ثابتی روی زمین منتقل میشود. روی زمین یک رکتنا (آنتن یکسو ساز) انرژی الکترومغناطیسی را به الکتریسیته تبدیل و آن را برای مصرف کنندگان انرژی به شبکه برق میرساند.
از آنجایی که انرژی خورشیدیِ متکی بر فضا تحت تأثیر آب و هوا یا زمان قرار نمیگیرد، میتواند انرژی پاک، قابل اتکا و کارآمدتری را برای ماهوارهها، افرادی که در جوامع دورافتاده زندگی میکنند و مناطق آسیب دیده در سراسر جهان ارائه کند.
مفهوم ذخیره انرژی خورشیدی در فضا چیز جدیدی نیست. با این حال، در سالهای اخیر تا حدی به دلیل فشار برای تأمین اهداف ملی و بینالمللی مربوط به آب و هوا و دستیابی به برنامههای فضایی ملی، علاقه به توسعه انرژی خورشیدی متکی بر فضا افزایش یافته است. در حالی که چین، آمریکا، ژاپن، هند، روسیه، بریتانیا و اتحادیه اروپا درگیر رقابتی جدید در عرصه انرژی فضایی برای اول شدن در توسعه انرژی خورشیدی متکی بر فضا هستند، آمریکا و چین در این رقابت پیشرو محسوب میشوند.
چین
در دهههای اخیر، چین به طور فزایندهای به انرژی خورشیدی متکی بر فضا علاقمند شده و به نظر میرسد که در این زمینه پیشرو است. در سال 2008، این انرژی به عنوان یک برنامه تحقیقاتی کلیدی مطرح شد. در مارس 2016، معاون رئیس بخش توسعه تسلیحات کمیسیون نظامی مرکزی چین، گفت که چین از فضای بین زمین و ماه برای دستیابی به انرژی خورشیدی و سایر اهداف توسعه صنعتی استفاده خواهد کرد. وی همچنین انرژی خورشیدیِ متکی بر فضا را به اهداف ملی چین گره زد.
در فوریه 2019، ساخت یک پایگاه در منطقه بیشان در چونگ کینگ، سیچوان آغاز شد. معاون رئیس آکادمی فناوری فضایی چین گفته است که پکن انتظار دارد اولین کشوری باشد که یک نیروگاه خورشیدی فعال با ارزش عملیاتی در فضا بسازد. در حال حاضر، دانشمندان چینی انتظار دارند که نیروگاههای خورشیدی کوچک تا متوسط بسازند تا از آنها بین سالهای 2021 تا 2025 برای تولید برق در استراتوسفر استفاده شود و نیز در سال 2030 یک سیستم برق خورشیدی فضایی در سطح مگاوات بسازند.
چین در ژوئن 2022، اعلام کرد که یک برنامه جاه طلبانه نیروگاه خورشیدی فضایی را در سال 2028، یعنی دو سال زودتر از برنامه اولیه، راه اندازی خواهد کرد. در همان ماه، محققان دانشگاه شیدیان با موفقیت یک سازه فولادی به ارتفاع 75 متر را برای منحرف کردن انرژی خورشیدی از فضا آزمایش کردند.
آمریکا
اگرچه ناسا پس از برنامه آپولو تحقیق در مورد فناوریهای انرژی خورشیدی متکی بر فضا را آغاز کرده بود، اما به دلیل هزینههای هنگفت پیشبینی شده، آن را پیگیری نکرد. با این وجود، در چند دهه گذشته این انرژی دوباره مورد توجه قرار گرفت. نیروی فضایی آمریکا نیز به این امر ابراز علاقه کرده و وزارت دفاع هم در حال تحقیق در مورد این انرژی برای اهداف نظامی است. در دانشگاههای آمریکا نیز علاقه به این انرژی مشاهده میشود. در سال 2013، موسسه فناوری کالیفرنیا پروژه انرژی خورشیدی متکی بر فضا را راهاندازی کرد.
پیامدها و چالشها
این منبع انرژی میتواند به فرصتهایی برای همکاری و کمک به برنامههای اکتشاف در اعماق فضا منجر شود و منبع انرژی برای پایگاههای ماه و عملیات در سطح ماه باشد. این انرژی و انرژی فضایی ممکن است برای رسیدن به راهحلهای متکی بر فضا برای مشکلات زمین امری کلیدی باشند. با این حال یکی از چالشهای اصلی توسعه این انرژی، هزینه است. کارایی انتقال انرژی بیسیم، آسیبپذیری پنلهای خورشیدی در برابر زبالههای فضایی و تأثیر آن بر محیطزیست و مردم از دیگر چالشهایی است که باید در نظر گرفته شود. با این وجود، انتظار میرود با توجه به افزایش علاقه شرکتهای خصوصی به این حوزه و پیشرفتهای فناوری، هزینهها کاهش یابد.
در حال حاضر، به نظر میرسد چین با سرعتی بیشتر و هماهنگتر در حال پیشرفت در این زمینه است. از آنجایی که این کشور در حال حاضر در رقابت جهانی انرژی پاک مدعی است و برنامههای جاه طلبانه فضایی را در برنامههای خود جای داده است، در صورتی که قبل از آمریکا و سایر نقاط جهان انرژیِ خورشیدی متکی بر فضا را توسعه دهد، میتواند به یک قدرت برتر فضایی تبدیل شود. این امر میتواند به یک عنصر اساسی در ابتکار کمربند و جاده چین منجر شود و پکن این شکل از انرژی پاک را در کنار فرصتهای فعلی برای توسعه اقتصادی و اتصال بیشتر به سایر کشورها ارائه دهد.
افزایش علاقه به توسعه انرژی خورشیدی متکی بر فضا و انرژی متکی بر فضا ممکن است عرصه راهبردیِ فعلی رقابت را به ابعاد ژئوفضا گسترش دهد. تا به امروز، رقابت فزاینده آمریکا و چین بر روی زمین به برنامههای رقابتی برای دستیابی به سلطه علمی و اقتصادی در فضا منجر شده است.
مهمتر این که احتمال نظامی شدن فزاینده فضا به دلیل رقابت برای تسلط نظامی نیز وجود دارد. در حال حاضر، ارتش چین برنامهریزیهای فضایی را انجام میدهد و پکن قبلاً فضا را به عنوان یک منطقه نظامی تعیین کرده است.
رقابت آمریکا و چین بر نظامیسازی فضا افزوده است و هر دو کشور میخواهند تا سالهای 2027 (چین) و 2025 (ایالات متحده) پایگاههای قمری بسازند. بر اساس رقابت موجود، رقابت بین کشورها برای ایجاد پایگاه در سیاراتی مانند مریخ امکان پذیر است. در این چارچوب، تصور اینکه تنشهای ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک موجود بر روی زمین در فضای ماواری جو نیز مشاهده شود، غیر واقعگرایانه نخواهد بود.
0 Comments