جدیدترین مطالب
اشتباه محاسبات در روابط با همسایگان را جدی بگیریم
أحدث المقالات
غافلگیری و نگرانی غرب از راهبرد بازدارندگی نظامی چین
ویلیام اشنایدر عضو موسسه هادسون در یادداشتی که در وب سایت این موسسه منتشر شد، نوشت: تهدید نظامی پکن با سرعتی در حال شدت گرفتن است که کمتر کسی پیشبینی آن را میکرد. تصاویر ماهوارهای که اخیراً منتشرشده نشان میدهد که چین بهسرعت در حال ساخت 300 سیلوی زیرزمینی در بیابانهای غربی این کشور است تا موشکهای بالستیک قارهپیمای خود را در آن جای دهد. در عین حال افشای این خبر که چین اخیراً کار بر روی سومین سایتش را در نزدیکی شهر اوردوس آغاز کرده است نیز خبری غیرمنتظره بود.
این امر نشان میدهد که چینیها تعداد کلاهکهای هستهای راهبردی مستقرشده خود را حتی بیشتر ازآنچه وزارت دفاع آمریکا پیشبینی کرده بود، افزایش دادهاند. موشکهایی که انتظار میرود در این سیلوهای خاص بارگیری شوند، در حال حاضر بهصورت سری تولید میشوند. بنابراین، طولی نخواهد کشید که این سایتها به ظرفیت کامل خود برسند. به گفته دریادار چارلز ریچارد، دامنه و مقیاس این فعالیتها را باید بهعنوان یک «گریز راهبردی توسط چین» تلقی کرد.
چرا غرب تا این اندازه غافلگیر شد؟ آمریکا و متحدانش برای درک آرمانهای سیاست اقتصادی، خارجی و دفاعی چین همواره با مشکل روبرو بودهاند و این امر به محاسبات اشتباه خطرناک درباره پیشرفتهای امنیتی چین منجر میشود. آمریکا تصور میکرد که چین همواره رویکرد «بازدارندگی حداقلی» مائو را در قبال تسلیحات هستهای حفظ خواهد کرد.
چین قصد دارد تا نیمه قرن جاری به یک قدرت اقتصادی و نظامی پیشرو در جهان تبدیل شود. اگرچه شی جینپینگ، رئیسجمهور چین در سال 2011 به رئوس کلی آن اشاره کرد، اما این رویکرد تا کنگره نوزدهم حزب کمونیست چین در سال 2017 رسمیت نیافت. این امر حاکی از آن است که چین به دنبال برتری نظامی در جهان و نه «برابری» با غرب است.
یک نشانه از رویکرد چین در قبال مدرنیزهسازی دفاعی وقتی ظاهر شد که چین یک نیروی دریایی برای برآوردن نیازهای امنیت جهانی و نه منطقهای تشکیل داد. زیرساخت کشتیسازی چین باعث تسهیل افزایش سریع تعداد شناورهای دریایی شد. چین ظرفیت دیگری را نیز ایجاد کرده است که در میان نیروهای دریایی غربی یافت نمیشود: ظرفیت کنترل دریا از زمین. در اوت 2020، چین یک موشک میان برد را از غرب چین و یک موشک با برد متوسط را از شرق چین پرتاب کرد. این قابلیت انعطافپذیر زمینی میتواند تقریباً در هر نقطه از جهان نیروهای دریایی چین را تقویت کند. اقدامات برنامهریزیشده آمریکا برای مدرنیزهسازی دریایی بسیار عقبتر از چیزی است که برای جلوگیری حمله چین لازم است. انتظارات غرب درباره رشد نیروی هستهای چین با فرضیات قدیمی درباره هدف بازدارندگی حداقلی چین با شکست روبرو شد.
چین از زمان روی کار آمدن شی جین پینگ، ابعاد و پیچیدگی سامانههای پرتابی هستهای را افزایش داده است. اگرچه یک دهه پیش موشکهای چین در سیلو مستقر بود، اما پکن قابلیتهای هستهای سهگانه زمینی، دریایی و هوایی را توسعه داده است. وزارت دفاع آمریکا برآورد میکند که چینیها 350 کلاهک هستهای دارند که از این تعداد تقریباً 250 کلاهک بهصورت عملیاتی مستقرشدهاند. وزارت دفاع آمریکا در سال 2020 هشدار داد که تا سال 2030 این نیروها دو برابر خواهد شد.
جدیدترین موشکهای قارهپیمای چین در وضعیت ریلی یا متحرک در جاده مستقرشدهاند. این سامانهها وقتی روی ریل یا جاده نباشند، در تونلهایی به درازای 3100 مایل (نزدیک به 5000 کیلومتر) در سراسر کشور قرار میگیرند.
مرکز مطالعات راهبردی و بینالملل گزارش میدهد که موشک جدید چین، یعنی موشک دوربرد DF-41، به این منظور طراحیشده است که 10 کلاهک مستقل هدف گیرنده با بازدهی هستهای از 20 تا 250 کیلوتن را پرتاب کند. این قابلیت در کنار موشک جدید پرتابشونده از زیردریایی با شش کلاهک و یک بمبافکن راهبردی جدید، میتواند به چین اجازه دهد تا بیش از 3000 کلاهک را بالای 350 کلاهک موجود مستقر کند. بخش مستقر در سیلوی نیروی هستهای چین بهتنهایی میتواند بزرگتر از 1550 کلاهک هستهای عملیاتی مجاز برای آمریکا یا روسیه تحت پیمان استارت جدید باشد. تعداد آن تا سال 2030 از تعداد کل کلاهکهای هستهای راهبردی روسیه و آمریکا فراتر خواهد رفت. احتمال رشد بیشتر در تعداد سامانههای پرتابگر هستهای راهبردی با توجه بهشتاب برنامه مدرنیزهسازی این کشور بالا است.
یک موضوع نگرانکنندهتر این بود که چین در سال 2016 نیز نیروی پشتیبانی راهبردی خود را ایجاد کرد تا یکپارچگی جنگافزارهای سایبری، فضایی، الکترونیک و اطلاعاتی را با عملیاتهای هستهای این کشور ممکن سازد. این رویکرد ابزاری را برای ادغام تمامی ابزارهای مهم قدرت ملی با نیروهای هستهای در اختیار چین قرار میدهد.
آمریکا چطور میتواند به این تحولات هشداردهنده واکنش نشان دهد؟ سرمایهگذاری مجدد اخیر و مدرنیزهسازی بازدارندگی آمریکا مبتنی بر فرضیاتی درباره آرمانهای هستهای رقیب در زمانی بود که باراک اوباما پیمان استارت جدید را امضا کرد.
اما خوشبینی اوباما در سخنرانیاش درباره خلع سلاح در سال 2009 در پراگ، دیگر منعکسکننده واقعیتهای جهانی نیست. جهان عزم چین را برای استفاده از تواناییهای نظامی غالب در نیروهای دریایی و نیروهای هستهای راهبردی دستکم گرفته است.
اما مرحله بعدی چه خواهد بود؟ نظامی سازی فضا توسط چین.
0 Comments