أحدث المقالات
نتایج دیپلماسی جدید آمریکا در آستانه انتخابات 2020؟
وب سایت اندیشکده ادام ترکیه در یادداشتی نوشت: کوزوو و اسرائیل 4 سپتامبر در کاخ سفید ترامپ توافق کردند همدیگر را به رسمیت بشناسند و صربستان نیز با انتقال سفارت خود از تل آویو به بیت المقدس موافقت کرد. 9 سپتامبر، رئیس جمهور ترامپ از تمایل بحرین به برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل خبر داد.
اخیرا اسرائیل، امارات و بحرین به امضای «پیمان ابراهیم» در کاخ سفید پرداختند. ترامپ اظهار کرد که این پیمان «مسیر تاریخ را تغییر خواهد داد و سپیده خاورمیانه جدید را رقم خواهد زد». با این حال، اظهارات 19 سپتامبر مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، در مورد فعال کردن مکانیسم ماشه برجام تصریح کرد که دیپلماسی آمریکا به دنبال ترسیم جبهههای نبرد جدید در خاورمیانه است. زیرا واشنگتن نه تنها همه تحریمها را بازمی گرداند بلکه سایر کشورها را نیز به پیروی از آمریکا ملزم میسازد.
روز بعد، وزرای امور خارجه فرانسه، آلمان و انگلیس طی بیانیه مشترکی اعلام کردند که آمریکا به خاطر خروج از برجام دیگر عضو این توافق نیست و در نتیجه، تصمیم آن برای بازگرداندن تحریمها وجاهت قانونی ندارد. همچنین، در این بیانیه آمده است که هر نوع تلاش آمریکا برای تحمیل تحریمهای خود بر کشورهای مخالف با بازگشت تحریمهای سازمان ملل نیز فاقد وجاهت قانونی است.
جنجال جاری بر سر بند مکانیسم ماشه برجام نشان میدهد که تصمیم دولت ترامپ به خروج از توافق هستهای با ایران کاری عجولانه و بدون مشاوره حرفهای حقوقی و دیپلماتیکی بوده است. زیرا اگر واشنگتن از برجام خارج نشده بود، آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه از موضع قویتری برخوردار میشد.
بدین ترتیب، چند هفته مانده به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، دولت ترامپ در برقراری روابط دیپلماتیک بین اسرائیل و کشورهای حوزه خلیج [فارس] موفق بوده است اما برای حمایت از فعال کردن مکانیسم ماشه علیه ایران نتوانسته است سایر کشورها را با خود همراه سازد. اگرچه امضای پیمان ابراهیم حائز اهمیت است اما چیزی نیست که (بنا به ادعای ترامپ) مسیر تاریخ را عوض کند. از سوی دیگر، مخالفت با فعال کردن مکانیسم ماشه بیانگر انزوای سیاسی واشنگتن است که به اندازه پیمان ابراهیم اهمیت دارد.
آیا امضای پیمان ابراهیم پایان کمپین دیپلماتیک پیش از انتخابات دولت ترامپ خواهد بود یا طرحهای دیپلماتیکی دیگری از راه خواهد رسید؟ به عنوان مثال، آیا تنش ترکیه – یونان فرصت دیگری برای اقدام دیپلماتیکی در اختیار کاخ سفید ترامپ قرار خواهد داد؟
اواسط اوت، نظر جو بایدن، نامزد دموکراتها در انتخابات ریاست جمهوری، در مورد رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، آشکار شد. بایدن در دیدار با هیات تحریریه نیویورک تایمز اظهار کرد که آمریکا باید مخالفان اردوغان را «تقویت» کند تا وی را در انتخابات شکست دهند. دو روز بعد، ترامپ گفت که رهبران جهان از وی در مورد اردوغان کمک خواستهاند زیرا رئیس جمهور ترکیه فقط به حرف او گوش میکند.
سرانجام، پمپئو 15 سپتامبر در پاسخ به انتقادات از فقدان تعامل و رهبری آمریکا در تنشهای فزاینده بین ترکیه و یونان اظهار کرد که رئیس جمهور و وزیر امور خارجه آمریکا و تیم دیپلماتیکی وی در این خصوص تعامل کامل دارند بطوریکه وی کمتر از 48 ساعت قبل در قبرس بوده و به حل این مسئله مشغول بوده است. همچنین، رئیس جمهور آمریکا با اردوغان و نخست وزیر یونان حرف زده و آنها را به حل اختلافات و مناقشات دریایی خود طبق قوانین بینالمللی فراخوانده است.
واکنش ترکیه به طرح دیپلماتیکی آمریکا در مورد تنش ترکیه – یونان چگونه خواهد بود؟
روابط رهبران حزب عدالت و توسعه ترکیه با دولت اوباما شروعی عالی داشت، اما متاسفانه حزب عدالت و توسعه از مسیر دموکراتیک خارج شد و ورق برگشت و این روابط در اواخر دوره دوم اوباما به سردی گرایید. روابط اردوغان با ترامپ در نتیجه مسائل متعددی نظیر اختلاف نظر در سوریه و روابط با ایران و اسرائیل، افت و خیز زیادی داشته است. با این حال، آنکارا ترامپ را به بایدن ترجیح میدهد و احتمالا به طرح دیپلماتیکی آمریکا پاسخ مثبت خواهد داد.
با این وجود، آتن در مورد مسئله مدیترانه حمایت غالب اتحادیه اروپا (اگر نه همه آنها) را جلب کرده و احتمالا تمایل چندانی به طرح آمریکا نشان نخواهد داد. همچنین، بسیاری از اعضای اتحادیه اروپا نمیخواهند که یک هدیه انتخاباتی (هرچند کوچک) تقدیم ترامپ کنند.
ترکیه و یونان متحد ناتو هستند اما اختلافات آنها بسیار پیچیدهتر از روابط بین اسرائیل و کشورهای حوزه خلیج [فارس] است و حل و فصل این هدیه بزرگ انتخاباتی آسان نیست. با این حال، نمیتوان طرح امریکا برای کاهش تنش در شرق مدیترانه قبل از انتخابات 3 نوامبر را دور از انتظار دانست.
0 Comments