جدیدترین مطالب
راهبرد ناتو در قبال تهدیدات ضدماهوارهای در فضای ماورای جو
فرانک رز در یادداشتی که وب سایت اندیشکده بروکینگز آن را منتشر کرد؛ نوشت: در دسامبر 2019 در دیدار سران سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در لندن، سران این سازمان با اذعان به این که فنآوری، فضای امنیت بینالمللی را به سرعت متحول میسازد، اظهار داشتند که «برای حفظ امنیت، باید آینده نگری داشته باشیم. ما برای حفظ برتری فنآورانه خود باید به توسعه دامنه و وسعت فنآوریهای جدید بپردازیم». همچنین، سران ناتو فضای ماورای جو را حوزهای کلیدی قلمداد کرده و اظهار کردند که «ضمن رعایت قوانین بینالمللی، فضا حوزهای عملیاتی برای ناتو است و در حفظ امنیت ما و مقابله با چالشهای امنیتی حائز اهمیت است.» وزیران دفاع کشورهای عضو ناتو پیش از این در ژوئن 2019 سیاست فضایی اولیهای را تصویب کرده بودند، اما جزئیات آن منتشر نشده است.
با توجه به نقش فزاینده فضای ماورای جو در عملیاتهای ناتو و تهدید ضد ماهوارهای روسیه و چین، تصمیم ناتو به اعلام فضای ماورای جو به عنوان حوزهای عملیاتی تصمیمی درست بوده است. حال پرسش این است که ناتو چگونه میتواند برای تضمین دسترسی مطمئن به فضای ماورای جو و دادههای مبتنی بر فضا راهبرد اجرایی موثری ارائه کند؟
چنین راهبردی مستلزم چند مولفه است. نخست آنکه ناتو باید درک و فهم خود از تهدید ضد ماهواره را بهبود بخشد. دوم آنکه فضای ماورای جو بهویژه در خصوص برنامههای دفاعی و فرآیندهای عملیاتی باید «جریان اصلی» داخل ناتو باشد. سوم آنکه ناتو باید همکاری و هماهنگی خود با آمریکا، رهبر این ائتلاف در مسائل فضای ماورای جو را بهبود بخشد. چهارم آنکه ناتو باید حوزههای همکاری خود با اتحادیه اروپا در فضای ماورای جو را مشخص کند و آخر اینکه این ائتلاف باید راهی برای ادغام دیپلماسی با راهبرد نهایی خود پیدا کند.
تهدید نوظهور تسلیحات ضدماهواره
تهدید تسلیحات ضد ماهواره بر سامانههای آمریکا و متحدان آن همچنان رو به افزایش است. همانطور که دن کوتس، مدیر اطلاعات ملی [آمریکا] در شهادت ژانویه 2019 خود در کنگره اشاره کرد: «چین و روسیه به تجهیز نیروی نظامی فضایی و تولید تسلیحات ضد ماهواره جدیدی میپردازند تا سامانههای فضایی آمریکا و متحدان آن را به مخاطره بیندازند.»
ناتو نیز قربانی فعالیتهای ضد ماهوارهای در جهان واقعی بوده است. اقدام مشترک ناتو در مسائل امنیتی فضای ماورای جو تنها هنگامی اتفاق میافتد که اعضای این ائتلاف در مورد تهدید تسلیحات ضد ماهواره به توافق برسند. موفقیت این اقدامات مستلزم حمایت کامل جامعه اطلاعاتی آمریکاست. همچنین، مقامات ناتو باید اطمینان حاصل کنند که تشکیلات نظامی و سیاسی مربوطه در مورد تهدید تسلیحات ضد ماهواره بهطور منظم بهروزرسانی میشوند.
در سطح عملیاتی، ناتو باید اطمینان حاصل کند که تمرینات جنگی و رزمایشهای نظامی مهم شامل فضای ماورای جو نیز خواهد شد. این امر حائز اهمیت است، زیرا اگر ناتو روزی وارد جنگی بزرگ با روسیه شود، داراییها و اطلاعات فضایی این ائتلاف یکی از اهداف روسیه خواهد بود. بنابراین توجه ناتو به این امر در رزمایشها حائز اهمیت است. در نهایت اثربخشی ناتو در فضای ماورای جو به همکاری مهمترین قدرت فضایی آن یعنی آمریکا بستگی دارد.
علاوه بر موافقتنامههای سطح بالا، ناتو و آمریکا میتوانند برای بهبود همکاری و هماهنگی خود اقدامات دیگری نیز انجام دهند. همچنانکه باید مکانیسمهای مشاورهای شفافی بین فرماندهی فضایی آمریکا، ناتو و نیروی فضایی آمریکا برقرار شود. آمریکا باید در تمرینات جنگی مربوط به فضای ماورای جو، ناتو را مشارکت دهد.
همکاری با اتحادیه اروپا
ناتو باید به دنبال راهی برای همکاری با اتحادیه اروپا در فضای ماورای جو باشد، چرا که این اتحادیه سامانه ناوبری جهانی ماهوارهای گالیله را راه اندازی کرده است که همانند سیستم جی پی اس آمریکا، قادر به ارائه اطلاعات زمانی و مکانی دقیقی است. همچنین، سامانه گالیله دارای قابلیتی موسوم به پیاراس است که در شرایط بحرانی و در صورت اقدام دشمن به جنگ یا نابودی جی پی اس، میتواند گزینهای دیگر در اختیار ناتو قرار دهد.
نباید دیپلماسی را فراموش کرد
راهحلهای نظامی به تنهایی نمیتواند تهدید تسلیحات ضد ماهواره علیه آمریکا و متحدان آن را رفع کند. بدون یک راهبرد جامع دارای مولفههای دیپلماتیکی قوی، حفظ انسجام سیاسی کافی برای پیگیری موثر سیاستهای نظامی برای ناتو دشوار خواهد بود.
البته این مشکل منحصر به فضای ماورای جو نیست. در طول تاریخ، تعادل مناسب بین دفاع و دیپلماسی در راهبرد ناتو همواره با تنش همراه بوده است. به عنوان بخشی از راهبرد کلی ناتو در فضای ماورای جو، این ائتلاف باید گزینهها و پیشنهاداتی در مورد چگونگی پیشبرد راهحلهای دیپلماتیک خود برای حل تهدیدهای نوظهور در فضای ماورای جو ارائه دهد. بهویژه، ناتو باید کمیته خلع سلاح و کنترل تسلیحات را موظف سازد تا نقش این ائتلاف در توسعه قوانین رفتاری برای ترغیب استفاده مسئولانه از فضای ماورای جو را بررسی و پیشنهاد نماید.
اگرچه دولت ترامپ عموما با کنترل تسلیحات مخالف است، اما با ارائه قوانینی برای فضای ماورای جو موافق است. راهبرد موثر ناتو در فضای ماورای جو به توانایی این ائتلاف در ایجاد اتحاد در برابر این تهدید، تبدیل فضای ماورای جو به جریان اصلی نهادهای سیاسی و نظامی ناتو، یافتن راهی برای همکاری با اتحادیه اروپا و گنجاندن دیپلماسی در این راهبرد بستگی دارد.
0 Comments