شورای راهبردی آنلاین – رصد: دونالد ترامپ دوست دارد ادعا کند که او نخستین رئیسجمهور ایالاتمتحده است که با قاطعیت با چین رفتار کرده است. ترامپ به همراه مشاوران و حامیان خود استدلال میکنند که جنگ تجاری و اعمال تعرفهها، وی را به بدترین کابوس پکن تبدیل کرده است. ترامپ ادعا میکند، درحالیکه روسای جمهور قبلی سیاستهایی را اعمال میکردند که به چین امکان استفاده از مزیتهای اقتصادی ایالاتمتحده را میداد، اما ترامپ اولین رئیسجمهوری است که در برابر چین ایستادگی کرده و باقدرت از منافع آمریکا دفاع میکند.
سام برسنیک در یادداشتی که وبسایت اندیشکده کارنگی آن را منتشر کرد؛ نوشت: اما این روایت ترامپ قابلاطمینان نیست. در مقابل، تعداد فزایندهای از مقامات دولت چین و متفکران استراتژیک معتقدند که سیاستهای ترامپ مزایای استراتژیک قابلتوجهی برای چین داشته است. درنتیجه، آنها ترجیح میدهند شاهد انتخاب مجدد ترامپ در ماه نوامبر باشند. این تحلیلگران چینی، تضعیف ترامپ ازنظر اعتبار و رهبری ایالاتمتحده در نهادهای حاکمیت جهانی، تخریب ساختارهای جهانی پس از جنگ جهانی دوم و تشدید قطبیت سیاسی داخلی را بررسی کرده و نتیجه گرفتهاند که این روندها نهتنها به موقعیت بینالمللی واشنگتن آسیب میرسانند، بلکه جایگاه جهانی پکن را تقویت میکنند.
اقدامات اشتباه آمریکا در داخل و خارج
واکنشهای داخلی و بینالمللی دولت ترامپ در مورد کرونا ویروس بسیار ناگوار بوده است. درحالیکه ترامپ از هفتهها قبل برای آمادهسازی کشور برای مقابله با این ویروس فرصت داشت، اما وی این مسئله را به بازی گرفت و بارها به مردم گفت که این بیماری کاملاً تحت کنترل است. با وخیم شدن اوضاع، او به تفکر جادویی متوسل شد و اظهار داشت که ویروس بهسادگی از بین میرود. این گافها، ادعاهای بیپایهای همچون نزدیک شدن به کشف واکسن یا اینکه هوای گرم ویروس را از بین خواهد برد را در پی داشت. کاملاً واضح است که کماهمیت نشان دادن یا درک نادرست ترامپ از این بحران، ویروس را گسترش میدهد، اما شک و تردید او در مورد موضع ایالاتمتحده در جامعه بینالمللی، توانایی او برای ایفای نقش رهبری جهانی را محدود کرده است.
اگرچه واشنگتن بودجه بیشتری را برای برخی از برنامههای دیپلماتیک در بسته محرک 2 تریلیون دلاری اخیر خود در نظر گرفته است، اما تا حد زیادی در برابر همکاری با سازمانهای چندجانبه برای مقابله با این بیماری مقاومت میکند. باراک اوباما رئیسجمهور پیشین آمریکا و چند تن از پیشینیان وی از سازمان ملل برای پاسخ دادن به شیوع بیماریهای قبلی استفاده کردند، اما ترامپ از سازمان بهداشت جهانی (WHO) انتقاد کرده و تهدید کرده است که بودجه آن را قطع خواهد کرد. علاوه بر این، مقامات آمریکایی مانع تلاشهای بینالمللی جهت مبارزه با ویروس شدهاند، بهعنوانمثال مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا از اصطلاح ویروس ووهان در بیانیه گروه 7 بهجای ویروس کرونا استفاده کرده است.
کمک رسانی گسترده چین در سطح بین المللی
شکی نیست که حزب کمونیست چین (CCP) در پاسخ اولیه خود به کرونا ویروس، ازجمله مخفی کردن برخی حقایق مهم و عدم همکاری کامل با ایالاتمتحده و پزشکان بینالمللی، اشتباهات زیادی داشت؛ اما با اعمال محدودیتهای رفتوآمد شیوع بیشتر کرونا ویروس را کند کرده و بهخوبی آن را مدیریت کرد.
اگرچه پکن با انتشار نظریههای توطئه و این ادعا که ارتش آمریکا میتواند منبع ویروس باشد، تلاش کرد تا خطاهای اولیه خود را به حداقل برساند، اما هماکنون بر توزیع تجهیزات و دانش پزشکی موردنیاز در سراسر جهان تمرکز دارد و از این طریق چین میتواند دستاوردهای استراتژیک خود را نیز تضمین کند. همانطور که راش داشی (Rush Doshi)، کارشناس بروکینگز اشاره کرده است چین خود را بهعنوان ضامن کالاهای عمومی جهانی قرار داده است و تخصص خود را در زمینه مبارزه با ویروس و همچنین تهیه میلیونها ماسک، دستکش و لباس محافظ برای ایمن نگهداشتن ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی به کار میبندد. جک ما (Jack Ma) تاجر بزرگ چینی، احتمالاً دومین عضو مشهور حزب کمونیست چین، با کمکهای مالی به بسیاری از کشورهای آفریقا، سراسر آسیا و آمریکای لاتین، قدرت نرم چین را تقویت کرده است. هواوی، شرکت معروف شرکت مخابرات چینی، به دیپلماسی پزشکی پیوسته است و از این طریق کمکهای موردنیاز را به ژاپن، سریلانکا و چندین کشور اروپایی ارسال میکند.
حرکت به سمت ابرقدرتی
رئیس بنیاد کارنگی، ویلیام جی برنز (William J. Burns) که استدلال کرده بود بحرانهای بینالمللی میتواند روندهای ژئوپلیتیکی را سرعت ببخشد، اخیراً گفته است: «دقیقا همانطور که ویروس میتواند شرایط بهداشتی موجود را بدتر کند، این بیماری همهگیر میتواند شرایط سیاسی موجود را تسریع و وخیمتر کند». ایالاتمتحده باید سخنان برنز را موردتوجه قرار دهد، زیرا کرونا ویروس صعود چین بهعنوان یک ابرقدرت جهانی را تسریع میکند. دولت ترامپ نهتنها برای برتری جهانی، بلکه برای تسخیر قلب و ذهن جامعه جهانی نیز در رقابت با چین قرار دارد.
همانطور که روزنامهنگار مایکل شومان خاطرنشان کرده است، این دو ابرقدرت درگیر جنگ ایدئولوژیک بر سر آن هستند که سیستم برتر، دموکراسی است یا اقتدارگرایی. در حال حاضر، با توجه به عدم موفقیت ایالاتمتحده در پاسخ به کرونا ویروس، سیستم چین با وجود فقدان شواهد و مدارک واضح مبنی بر اینکه نظامهای اقتدارگرا بهتر از نظامهای دموکراتیک ویروس همهگیر را کنترل میکنند موردتوجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است.
نکته مهم این است که پکن برای تضمین موفقیت خود نهتنها از مدل اقتدارگرایی این کشور بلکه از هر جنبهای از سیستم خود، ازجمله نظارت دیجیتالی و سیاستهای اقتصادی دولتی استفاده میکند. اگر واشنگتن نتواند خود را از این وضعیت نجات دهد، دموکراسی ایالاتمتحده و سیستم مدیریت جهانی که پس از جنگ جهانی دوم ایجادشده است، اعتبار خود را از دست خواهد داد.
واکنش ایالاتمتحده بهتر است از داخل آغاز شود. دولت باید شیوع این بیماری را در مرزهای خودکنترل کند و سپس شروع به کمک به جامعه بینالمللی برای مبارزه با کرونا ویروس کند. درحالیکه در صورت لزوم کمکهای دوجانبه انجام دهد، ایالاتمتحده باید از طریق سازمانهای چندجانبه موجود کار کند و همچنین یک کارگروه چندجانبه جدید برای نظارت بر شیوع جهانی کرونا ویروس تشکیل دهد.
اگر واشنگتن نتواند این دو کار را با هم انجام دهد، چین ممکن است به سمت تبدیلشدن به وضعیت ابرقدرت جهانی حرکت کرده و دستاوردهای اساسی کسب کند. قدرت چین پس از بحران مالی سال 2008 با خارج کردن جهان از رکود، به دست آوردن حسن ظن افکار عمومی و نشان دادن نقاط قوت سیستم خود، افزایش چشمگیری پیدا کرد. با توجه به اینکه اعتبار ایالاتمتحده بار دیگر خدشهدار میشود، رهبری حزب کمونیست چین، نسبت به نقاط قوت سیستم و جذابیتهای بینالمللی کشورش اطمینان بیشتری کسب میکند.
0 Comments