جدیدترین مطالب
اشتباه محاسبات در روابط با همسایگان را جدی بگیریم
أحدث المقالات
عربستان برای اولین بار در مسابقه دختر شایسته جهان شرکت میکند
عربستان سعودی برای اولین بار در تاریخ این کشور در مسابقه دختر شایسته جهان شرکت خواهد کرد. نماینده عربستان در این مسابقه رومی القحطانی خواهد بود که تا کنون در چند مسابقه دختر شایسته از جمله مسابقه دختر شایسته عربستان سعودی، دختر شایسته صلح عرب و دختر شایسته خاورمیانه برنده شده است. مسابقه دختر شایسته جهان در سال ۲۰۲۴ قرار است ماه سپتامبر در مکزیک برگزار شود.
انقضای معاهده کنترل تسلیحات و گزینه دشوار آمریکا – روسیه
استیون پیفر در مطلبی که اندیشکده بروکینگز آن را منتشر ساخت، نوشت: پیشنهاد دولت ترامپ برای مذاکرات سهجانبه کنترل تسلیحات مورد استقبال مسکو و پکن نیست. با توجه به بروز چالشهای جدید، عصر کنترل سنتی تسلیحات هستهای ممکن است به پایان خود نزدیک شود. این امر بدین معنا نیست که کنترل تسلیحات باید پایان یابد. کنترل تسلیحات همراه با ترکیبی از بازدارندگی، نیروهای دفاعی و دکترین مناسب ابزاری برای امنیت و ثبات است.
بهکارگیری چنین ابزاری مستلزم فائق آمدن بر چالشهای مختلف نهتنها در ارتباط با تسلیحات هستهای، بلکه در خصوص موضوعات و مسائل مربوطه همچون دفاع موشکی و سامانههای حملات متعارف است. در چنین شرایطی سیاستمداران با گزینههای دشواری مواجه هستند.
تسلیحات هستهای
در اوت 2019، آمریکا از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد خارج شد. پیمان کاهش تسلیحات هستهای دوجانبه میان آمریکا و فدراسیون روسیه موسوم به پیمان استارت جدید سال 2010، تنها موافقتنامهای خواهد بود که تسلیحات هستهای دو کشور را محدود خواهد ساخت. پیمان استارت جدید در فوریه 2021 منقضی خواهد شد، اما میتواند برای 5 سال دیگر تمدید شود.
از دید آمریکا، تمدید پیمان استارت جدید بلامانع است و روسیه نیز پایبند به این پیمان است. تمدید پیمان استارت جدید محدودیتهایی بر نیروهای هستهای آمریکا و روسیه ایجاد خواهد کرد. بعلاوه، جریان تبادل اطلاعات در خصوص نیروهای هستهای دو کشور بر اساس اقدامات راستیآزمایی مندرج در پیمان یادشده تا سال 2026 ادامه خواهد یافت. البته تمدید پیمان استارت جدید مستلزم آن نیست که پنتاگون برنامههای نوسازی راهبردی خود را تغییر دهد.
مسکو پیشنهاد تمدید پیمان استارت جدید را ارائه کرده است، اما دولت ترامپ نسبت به تمدید این پیمان بیمیل است. مقامات آمریکایی در سال 2017، چند شرط را برای تمدید پیمان یادشده مطرح کردند: الف) باید نسبت به اجرای محدودیتهای پیشبینیشده در پیمان استارت جدید توسط روسیه اطمینان حاصل شود ب) بازبینی وضعیت هستهای تکمیل شود.
علیرغم گذشت دو سال، دولت ترامپ همچنان فاقد هرگونه موضع در قبال تمدید پیمان استارت جدید است. در عوض، ترامپ هدف غیرقابل حصولی تعیین کرده است: مذاکرات سهجانبه با حضور چین و روسیه با هدف پوشش تمامی تسلیحات هستهای. مقامات چین بهکرات پاسخ منفی به چنین درخواستی داده و علت مخالفت با درخواست یادشده را اختلاف زیاد در سطوح تسلیحاتی هستهای برشمردهاند. در چنین شرایطی دولت ترامپ تاکنون هیچچیزی برای جلب نظر موافق چین ارائه نکرده است.
البته بعد از گذشت یک سال از تعیین هدف یادشده توسط ترامپ، دولت وی هنوز هیچ پیشنهادی ارائه نکرده است مبنی بر اینکه مذاکرات سهجانبه چه هدفی را مدنظر دارد. نه مسکو و نه واشنگتن موافقت نخواهند کرد که تعداد تسلیحات هستهای بهاندازه چین داشته باشند و غیرواقعی است که فکر کنیم پکن محدودیتهای نابرابر را خواهد پذیرفت.
چنانچه پیمان استارت جدید در سال 2021، منقضی شود و اگر دو کشور کلاهکهای راهبردی را به موشکهای بالستیک قارهپیما و موشکهای بالستیک قابل پرتاب از زیردریایی اضافه کنند، سطح کلاهکهای دو کشور بیش از تعداد مجاز مندرج در پیمان یادشده افزایش خواهد یافت.
دفاع موشکی
دفاع موشکی فعلی آمریکا تهدیدی برای تعداد کلاهکهای موشکهای بالستیک قارهپیما و موشکهای بالستیک قابل پرتاب از زیردریایی روسیه نیست. البته مسکو نگران فناوری بالقوه و موشکهای دفاعی آمریکا بوده است. آمریکا و روسیه در سال 2011، برای توافق بر سر دفاع موشکی برای اروپا نزدیک شدند، اما نتوانستند به توافق دست یابند. مسکو به دنبال محدودیتهای لازمالاجرا در زمینه دفاع موشکی است، اما دولت ترامپ در بازبینی وضعیت دفاع موشکی سال 2019، تأکید کرد که نباید محدودیت توافقشدهای برای دفاع موشکی وجود داشته باشد.
موشکهای نقطهزن دوربرد متعارف
موشکهای کروز دریاپایه و زمینپایه مجهز به کلاهک هستهای با موافقتنامههای کنترل تسلیحات محدود نشدهاند. با توجه به افزایش دقت این موشکها، مقامات و کارشناسان روسیه ابراز نگرانی کردهاند که این موشکها میتوانند اهدافی را نابود کنند که پیشازاین مستلزم استفاده از تسلیحات هستهای بوده است که آمریکا ممکن است آن را حمله راهبردی متعارف به روسیه قلمداد کند.
مقامات روسیه در سال 2011، سامانههای حملات موشکی نقطهزن دوربرد متعارف را به موضوع کاهش بیشتر تسلیحات هستهای مرتبط دانستند. پنتاگون علاقه چندانی به محدودیتها در سامانههای متعارف نشان نداده است.
وضعیت مرتبط با حملات متعارف ممکن است پیچیدهتر شود. با خروج آمریکا از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد و پایان رسمی این معاهده، پنتاگون توسعه یا برنامهریزی موشکهای زمینپایه متعارف را آغاز کرده است که انجام این کار در زمان اجرای معاهده یادشده ممنوع بوده است. دو موشک (موشک نقطهزن با برد 700 کیلومتر و موشک زمینپایه با برد 1000 کیلومتر) با لحاظ مقتضیات اروپا در دست توسعه قرار دارد. موشک بالستیک برنامهریزیشده توسط پنتاگون با برد 3 تا 4 هزار کیلومتر برای منطقه آسیا – پاسیفیک، برای مقابله با موشکهای میانبرد چین است.
توسعه و بهکارگیری این قبیل موشکها همراه با استقرار موشک کروز میان برد زمینپایه 9 ام 729 روسیه بهاضافه دیگر طراحیهای این کشور برای ساخت موشکهای مورد نیاز جهت مقابله با موشکهای جدید آمریکا تصویر حملات متعارف موشکهای نقطهزن را پیچیدهتر خواهد ساخت.
مافوق صوت، سایبر و فضا
تسلیحات مافوق صوت مؤلفه پیچیده دیگری برای کنترل تسلیحات است. هم روسیه و هم آمریکا و نیز چین تسلیحات مافوق صوت را توسعه دادهاند. مذاکرات پیرامون ایجاد محدودیت در تسلیحات هستهای یا سامانههای ضربتی نقطهزن دوربرد متعارف باید تسلیحات مافوق صوت را مدنظر داشته باشند. این امر دشوار خواهد بود، چراکه آمریکا، روسیه و چین بر انواع مختلف سامانههای مافوق صوت متمرکز شدهاند.
قلمرو سایبر و فضا میتواند تأثیرات مهمی بر تسلیحات هستهای داشته باشد. سایبر نگرانیهایی ایجاد میکند دال بر اینکه سامانههای فرماندهی، کنترل و ارتباطاتِ هر یک از طرفین ممکن است به شیوههای مختلف با خطر مواجه شود و این خطر ممکن است ناشی از دستور مجاز برای پرتاب باشد یا اختلال در سامانه از طریق دستورالعمل غیرمجاز باشد.
روسیه از مدتها قبل پیشنهادهایی برای منع نظامی ساختن فضا مطرح کرده، اما آمریکا با این پیشنهادها مخالفت نموده است. معلوم نیست که آیا پیشنهادها برای محدودسازی ممنوعیتهایی همچون آزمایشهای ضدماهواره که ضایعات در مدار بجای میگذارد یا منع بهکارگیری تسلیحات در فضا قابلمذاکره است یا خیر.
0 Comments