جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
نگاهی به رزمایش اتمی اخیر پنتاگون با هدف مقابله با روسیه
کان کاساپوغلو در مطلبی که مرکز مطالعات اقتصادی و سیاست خارجی منتشر کرد، نوشت: در فوریه 2020، فرماندهی استراتژیک آمریکا تمرین نظامی با هدف شبیهسازی تبادل هستهای محدود با نیروهای هستهای روسیه انجام داد.
گزارشهای خبری حاکی از آن است که در تمرین نظامی یادشده، استفاده از تسلیحات هستهای تاکتیکی در ضربه اول توسط مسکو در میدان اروپا و پاسخ آمریکا شبیهسازی شد.
تمرین نظامی پنتاگون متمرکز بر استفاده از موشکهای بالستیک مجهز به کلاهک کوچک هستهای قابل پرتاب از زیردریایی موسوم به W76-2 بود. بهویژه سند بازنگری وضعیت هستهای سال 2018 به برنامههای ترامپ جهت ساخت و تولید موشکهای بالستیک مجهز به کلاهک کوچک هستهای قابل پرتاب از زیردریایی موسوم به W76 اشاره دارد.
کلاهک جدید مبتنی بر سلاح گرما-هستهای W76 با قدرت انفجار 90 کیلوتن (مقدار انرژی آزاد شده در اثر انفجار) است. گزارشهای موجود درباره انواع مختلف کلاهکهای کوچک هستهای موسوم به W76-2 نشان میدهد که کلاهک هستهای تاکتیکی جدید قدرت انفجار کمتر از 10 کیلوتن دارد.
تسلیحات هستهای غیرراهبردی روسیه
نگاه دقیقتر به مباحث سیاسی و نظامی کشورهای غربی، بهویژه آمریکا در ارتباط با تسلیحات هستهای تاکتیکی روسیه یا تسلیحات هستهای غیرراهبردی در واژگان نظامی روسیه بیانگر دو مکتب فکری متمایز است.
از یکسو، دیدگاه خوشبینانه برآورد میکند که روسیه نمیتواند منازعه هستهای محدود را حفظ کند و کرملین این واقعیت را درک کرده است. از این رو، برنامهریزان نظامی روسیه به هرگونه گزینه هستهای در منبع متعارف متوسل نخواهند شد.
از سوی دیگر، دیدگاه محتاطانهتر داراییهای هستهای غیرراهبردی روسیه را مد نظر قرار میدهد که شامل 2000 کلاهک است و بخش جداییناپذیر از برنامهریزی نظامی این کشور است. اگر درست باشد، این امر نشانه پتانسیل بسیار خطرناک برای تشدید تقابل در منطقه نظامی روسیه – غرب و جناح شرقی ناتو است.
نوشتهها و گزارشهای کشورهای غربی بر دو سناریوی استفاده از سلاح هستهای غیرراهبردی در ضربه اول متمرکز است.
سناریوی اول حول محور ضربه هستهای محدود به تجمّعات، تاسیسات و نیروهای ناتو در جناح شرقی با هدف کسب برتری قرار دارد.
سناریوی دوم چشمانداز نمایش ضربه توسط روسیه با هدف وارد نساختن خسارت، ولی بازداشتن بسیج تمام عیار نیروها و داراییها توسط ناتو را ارزیابی میکند.
سناریوهای خطرناک
نیروهای مسلح روسیه چه زمان و تحت چه شرایطی از تسلیحات تاکتیکی در وضعیت درگیری استفاده خواهند کرد؟
تمرینهای نظامی عمده روسیه ماهیت هستهای را به تصویر کشیدهاند. در تمرین نظامی زاپاد از سال 1999 (تمرین نظامی اصلی که هر سال در بخش غربی روسیه برگزار میشود)، نیروهای مسلح این کشور استفاده از سلاح هستهای در ضربه اول را بارها شبیهسازی کردهاند. این تمرین بعداً به تمرینهای نظامی وستوک (تمرین نظامی عمده در شرق روسیه) نیز تسری پیدا کرد.
به علاوه، سناریوهای هستهای روسیه در مجموعه گستردهای از ماموریتها صورت میگیرد که شامل استفاده از ابزارهای کوچک علیه تهدید جداییطلبان تا ضربات هستهای عمده با موشکهای بالستیک قارهپیما است. حتی خطرناکتر اینکه، در اوج عملیات جنگ ترکیبی روسیه در سال 2014 در اوکراین، مسکو تمرین هستهای گستردهای انجام داد.
دکترین نظامی فعلی روسیه در سال 2014 منتشر شد. براساس این سند راهبردی، مسکو میتواند به گزینه هستهای علیه حمله هستهای به هر بخش از خاک روسیه یا متحدانش و نیز واکنش متقابل به یک تهدید متعارف چالشانگیز متوسل شود که میتواند بهطور اساسی تهدید موجودیتی باشد.
برنامهریزی دفاعی فعلی روسیه سه لایه جغرافیایی جنگ (محلی، منطقهای و در مقیاس بزرگ) را مد نظر دارد. درگیری محلی شامل استفاده محدود از ظرفیت نبرد و بدون استفاده از سلاح هستهای است. جنگهای منطقهای که بهواسطه درگیریهای محلی ممکن است تشدید شود ماهیت بین کشوری دارد و ممکن است استفاده از ظرفیتهای هستهای ضرورت پیدا کند. جنگها در مقیاس بزرگ فراتر از درگیریهای مسلحانه منطقهای است و میتواند تبادل هستهای گسترده را به همره داشته باشد.
بروز جنگ
براساس برآورد آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا درباره قدرت نظامی روسیه، ارتش این کشور روبه گسترش است و از واحدهای بزرگ با تجهیزات و ادوات سنگین تشکیل شده که قادر به پیشبرد جنگ مدرن تمام عیار است. روسیه ارتشی دارد که میتواند در کشورهای دیگر در حوزه پیرامونی خود یا مناطق دورتر مداخله کند. ارتش جدید روسیه ابزاری است که میتواند برای تقویت بلندپروازی مسکو بهعنوان نیروی پیشرو در جهان چندقطبی مورد استفاده قرار گیرد.
در راستای ارزیابی فوقالذکر و براساس گزارشهای اندیشکده رند، ارتش روسیه ظرف کمتر از سه روز میتواند در اطراف پایتختهای منطقه بالتیک مستقر شود.
نیروهای مسلح روسیه توانایی بسیج تعداد قابل توجهی از نیروها در زمان کوتاه، بهرهبرداری از ابهامات سیاسی و نظامی در دوره انتقال از زمان صلح به زمان جنگ و انجام مانورهای نظامی در مقیاس بزرگ دارد. وجود سلاح و ابزارهای ضددسترسی و منع منطقهای در زرادخانه تسلیحات راهبردی روسیه همراه با برتری مهم مسکو در جنگ الکترونیکی به نیروهای زمینی کرملین زمان کافی جهت انجام عملیات رعدآسا میدهد.
براساس دکترین نظامی روسیه و اصلاحات دفاعی در زمان پوتین، ستادهای عملیاتی دیگری به نیروهای مسلح اضافه شدهاند. این تقویت نظامی سازماندهی بهتری در اختیار واحدها و تیپها در زمان انجام حملات قرار میدهد.
از سوی دیگر، از زمان پایان جنگ سرد، اغلب کشورهای عضو ناتو در ظرفیتهای ترکیبی نیروهای مسلح در مقیاس بزرگ سرمایهگذاری نکردهاند. در صورت تصمیم کرملین به محک زدن انسجام متحدان غربی، این کار را باید با استفاده از عامل غافلگیری انجام دهد. روسیه قادر به ابهامآفرینی در منطقه خاکستری در زمان تغییر از زمان صلح به زمان جنگ است.
0 Comments