جدیدترین مطالب
بریکس؛ توانمندیها و محدودیتها
شورای راهبردی آنلاین -رصد: برخی از ناظران به بریکس با نگاهی امیدوار و حتی به دیده تحسین به آن مینگرند و بریکس را نمادی از تغییرات موردانتظار در نظام بینالملل میدانند که باید این نظام را دموکراتیکتر و منصفانهتر سازد. برخی دیگر تردید و نگرانیهای خود را درباره خیزش سریع بریکس ابراز میکنند. آنها نگرانند که این خیزش باعث یک رویارویی میان غرب و باقی کشورها شود و در پی آن سیاست و اقتصاد جهانی دچار گسست شود. اغلب به نظر میرسد که این امیدها و بیمها بار سیاسی دارند و درباره آنها بیش از حد معقول اغراق شده است. بیایید نگاهی دقیقتر به گروه بریکس بیندازیم و بین آنچه این گروه نمیتواند و آنچه که میتواند در آینده نزدیک ارائه دهد تمایز قائل شویم.
چشمانداز تبدیل پول بریکس به ارز مورد پذیرش همگان در اقتصاد جهانی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نشست اخیر بریکس با تصویری نمادین از پول بریکس در دستان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهورروسیه پایان پذیرفت. شاید تا پیش از این نشست، عدهای از کارشناسان به استمرار بریکس به مثابه یک بلوک (یا شبکه نوپدید) باور چندانی نداشتند. اگرچه وتوی عضویت ترکیه از سوی هند نشان داد که بریکس برای قدرتگیری از مجرای گسترش ائتلاف، راهی بهنسبت طولانی در پیش دارد، اما نگاهها به بریکس آن را تا حد زیادی موفق نشان میدهد. پول بریکس و نمایش آن در دستان پوتین، یکی از نشانههای جدیت در بریکس و افزایش اهمیت آن در آینده است.
نظامیسازی فضا و تسلیحات هستهای
شورای راهبردی آنلاین-رصد: آمریکا در فوریه 2024 در بحبوحه تنشها و خطرات مناقشه هستهای، روسیه را به توسعه یک سلاح ضد ماهواره (ASAT) با خرج هستهای برای مدار پایین زمین متهم کرد. این گزارش به بررسی اتهامات، قوانین بینالمللی علیه تسلیحات کشتار جمعی مستقر در فضا و تلاشهای تاریخی برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا میپردازد.
آیا نشست بینالافغانی استانبول، اتاق فکر نشست دوحه است؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در اخبار آمده است که پنجشنبه و جمعه، ۱۰ و ۱۱ آبانماه، حدود ۵۰ تن از فعالان سیاسی و مقامات حکومت پیشین افغانستان در نشستی دو روزه در استانبول ترکیه، پشت درهای بسته، گردهم آمدهاند تا درباره «امکان ازسرگیری مذاکرات بینالافغانی» بحث و گفتوگو کنند. این نشست که با حمایت دولت ترکیه و به ابتکار «مجمع گفتمان ملی» برگزار شده، توسط حکمت کرزی، مصطفی مستور، ذبیحالله زیارمل، نبیلا مصلح، ادریس زمان، ایوب عرفانی و فریما نوابی از مقامات پیشین حکومت افغانستان، در سال ۲۰۲۲ تأسیس شده است.
أحدث المقالات
بریکس؛ توانمندیها و محدودیتها
شورای راهبردی آنلاین -رصد: برخی از ناظران به بریکس با نگاهی امیدوار و حتی به دیده تحسین به آن مینگرند و بریکس را نمادی از تغییرات موردانتظار در نظام بینالملل میدانند که باید این نظام را دموکراتیکتر و منصفانهتر سازد. برخی دیگر تردید و نگرانیهای خود را درباره خیزش سریع بریکس ابراز میکنند. آنها نگرانند که این خیزش باعث یک رویارویی میان غرب و باقی کشورها شود و در پی آن سیاست و اقتصاد جهانی دچار گسست شود. اغلب به نظر میرسد که این امیدها و بیمها بار سیاسی دارند و درباره آنها بیش از حد معقول اغراق شده است. بیایید نگاهی دقیقتر به گروه بریکس بیندازیم و بین آنچه این گروه نمیتواند و آنچه که میتواند در آینده نزدیک ارائه دهد تمایز قائل شویم.
چشمانداز تبدیل پول بریکس به ارز مورد پذیرش همگان در اقتصاد جهانی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نشست اخیر بریکس با تصویری نمادین از پول بریکس در دستان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهورروسیه پایان پذیرفت. شاید تا پیش از این نشست، عدهای از کارشناسان به استمرار بریکس به مثابه یک بلوک (یا شبکه نوپدید) باور چندانی نداشتند. اگرچه وتوی عضویت ترکیه از سوی هند نشان داد که بریکس برای قدرتگیری از مجرای گسترش ائتلاف، راهی بهنسبت طولانی در پیش دارد، اما نگاهها به بریکس آن را تا حد زیادی موفق نشان میدهد. پول بریکس و نمایش آن در دستان پوتین، یکی از نشانههای جدیت در بریکس و افزایش اهمیت آن در آینده است.
نظامیسازی فضا و تسلیحات هستهای
شورای راهبردی آنلاین-رصد: آمریکا در فوریه 2024 در بحبوحه تنشها و خطرات مناقشه هستهای، روسیه را به توسعه یک سلاح ضد ماهواره (ASAT) با خرج هستهای برای مدار پایین زمین متهم کرد. این گزارش به بررسی اتهامات، قوانین بینالمللی علیه تسلیحات کشتار جمعی مستقر در فضا و تلاشهای تاریخی برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا میپردازد.
آیا نشست بینالافغانی استانبول، اتاق فکر نشست دوحه است؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در اخبار آمده است که پنجشنبه و جمعه، ۱۰ و ۱۱ آبانماه، حدود ۵۰ تن از فعالان سیاسی و مقامات حکومت پیشین افغانستان در نشستی دو روزه در استانبول ترکیه، پشت درهای بسته، گردهم آمدهاند تا درباره «امکان ازسرگیری مذاکرات بینالافغانی» بحث و گفتوگو کنند. این نشست که با حمایت دولت ترکیه و به ابتکار «مجمع گفتمان ملی» برگزار شده، توسط حکمت کرزی، مصطفی مستور، ذبیحالله زیارمل، نبیلا مصلح، ادریس زمان، ایوب عرفانی و فریما نوابی از مقامات پیشین حکومت افغانستان، در سال ۲۰۲۲ تأسیس شده است.
راهبرد تهاجمی هند در فضا؟
راجسواری پیلای راجاگوپالان در یادداشتی که موسسه روابط بینالملل فرانسه (IFRI) آن را منتشر کرد؛ نوشت: برنامه فضایی هند در پنج سال اخیر رشد و تکامل چشمگیری داشته است. برنامه این کشور در ابتدا بر توسعه تجهیزات فضایی متمرکز بوده و منافع توسعهای مستقیمی داشت، ازجمله اینکه ماهوارههای ارتباطات و سنجشازدور در اختیار گذاشته، به بهبود تجهیزات ارتباطی کمک کرده و برای کشاورزان هندی سودمند بوده است؛ اما با گذشت زمان، هند بخشی از توجه خود را به کاوش فضایی و دیگر مأموریتهای برجسته، ازجمله مأموریتهای اکتشافی هند در ماه، متمرکز کرد که در ابتدا بهروشنی در اهداف برنامه فضایی هند گنجانده نشده بود.
بهطورکلی، هند در این فعالیتهای خود کاملاً موفق بوده و برنامه فضایی این کشور به برنامهای جامع تبدیلشده است که علاوه بر ظرفیت پرتاب دقیق و سامانههای ماهوارهای بزرگ سنجشازدور، از برنامه کاوش فضایی عمیق و علمی برخوردار است. در گام مهم بعدی، اولین مأموریت فضایی سرنشین دار هند با عنوان گاگانیان (Gaganyaan) تا سال 2020 انجام خواهد شد. این هدف بلندپروازانه به چند دلیل اهمیت دارد. اولاً و مهمتر از همه، این مأموریت یک گام بلند علمی در تکامل برنامه فضایی هند محسوب میشود. اگرچه ارتباط بلافصل و مستقیم اقتصادی این برنامه مشهود نیست، اما منافع این مأموریتها، بهویژه در مورد مزایای جانبی فنآوری، در بلندمدت به محقق خواهد شد.
ثانیاً مأموریت گاگانیان بر اهمیت برنامه فضایی هند افزوده و آن را برجستهتر خواهد کرد. هند در تأکید بر این بعد از برنامه خود، شک و تردیدی نخواهد داشت زیرا رقابت در امنیت فضایی در حال گسترش است.
طی دهه گذشته، برنامه فضایی نیرومند هند به لطف ظرفیت فنّاورانه روزافزون این کشور، بعد امنیت ملی نیز پیدا کرده است که مهمترین دلیل آن تهدیدهای امنیتی فراروی هند، بهویژه در ارتباط با چین و پاکستان بوده است. با توسعه توانمندیهای موشکی بالستیکی پاکستان در چند سال گذشته، لزوم حفظ صلح نیز تشدید شده و هند را به استفاده از این سامانههای تسلیحاتی راغب کرده است. علاوه بر این، اولین آزمایش موفقیتآمیز ضد-ماهواره (anti-satellite) چین در ژانویه 2007، ناگهان تجهیزات فضا-پایه هند را آسیبپذیر ساخت.
ازاینرو، هند مجبور شد تا حداقل برای بازدارندگی در برابر استفاده از ضد-ماهوارهها علیه داراییهای فضایی هند، به توسعه توانمندی ضد-ماهواره بپردازد. موفقیتهای چین در فضا، هند را به توسعه برنامه ضد-ماهواره و دیگر مؤلفههایی سوق داد که باعث ارتقای ابعاد امنیتی برنامه فضایی هند شد.
به همان اندازه که ویژگیهای نظامی برنامه فضایی هند برجستهتر شد، رویکرد سیاست فضایی این کشور نیز از موضع سنتی عدم نظامی سازی فضا زاویه گرفت. اگرچه سیاست رسمی هند تغییر نکرده است، اما این کشور در چگونگی حفاظت از داراییهای خود در فضا (بالای جو) و زیرساختهای خود در روی زمین و خدمات مربوط به فضا، رویکرد قاطعانهای را آغاز کرده است. توسعه توانمندیهای فضایی نظامی هند و تشکیل نهادهای ساختاری، یکی از تغییرات مشهود در برنامه فضایی هند طی دهه گذشته بوده است که در محاسبات امنیت ملی این کشور پشتیبان عملکردها و نقشهای آن در فضاست. در آوریل 2019 هند به تأسیس سازمان دفاع فضایی اقدام کرد که انتظار میرود دستورات برنامه تمام-عیار هوا-فضای این کشور را فرماندهی کند. همچنین، هند در حال تأسیس سازمان تحقیقات دفاع فضایی است که توسعه و تحقیق در مورد مجموعه توانمندیهای موردنیاز برای سیاستها و راهبردهای ارائهشده توسط سازمان دفاع فضایی را بر عهده خواهد داشت.
اواخر ژوئیه 2019، هند یک هیئت ارشد امنیت فضایی (موسوم به IndSpaceEx) تشکیل داد که همه ارگانهای ذینفع، ازجمله ارتش و تشکیلات عملی را دربرمی گیرد. این امر بازتاب دیگری از رویکرد همافزایی بین ارتش و برنامه فضاست. ازاینرو، توسعه برنامه فضایی هند تنها در راستای نیازهای توسعهای این کشور نبوده بلکه از عوامل سیاست جهانی، نظیر تشدید تنشهای بینالمللی، رقابت قدرتهای بزرگ و همچنین فقدان حافظان صلح کافی و نهادها و قوانین بینالمللی لازم برای حفاظت از فضای بالای غیرنظامی سرچشمه میگیرد.
0 Comments