آملیا چیتام در گزارشی که شورای روابط خارجی آمریکا بر روی پایگاه اینترنتی منتشر کرد، نوشت: دولت چطور به اعتراضات پاسخ داده است؟ رئیس جمهور محافظه‌کار شیلی در ابتدا اعتراضات را سرکوب و با اعلام وضعیت جنگی ۱۰ هزار سرباز را به خیابان‌ها اعزام کرد.

او سپس از تصمیم برای افزایش کرایه حمل و نقل عقب نشینی کرده و از اصلاحات ازجمله افزایش حداقل دستمزد و وضع مالیات بالا برای ثروتمندان خبر داد که باید به تصویب قانون گذاران برسد. رئیس جمهور همچنین کابینه‌اش را تغییراتی داد و گفت که «شیلی تغییر کرد و دولت نیز باید تغییر کند».

چه چیزی محرک اعتراضات بود؟

جرقه اولیه اعتراضات که افزایش کرایه حمل و نقل  بود باعث عصبانیت بسیاری از شیلیایی‌ها شد که میگویند افزایش درآمد هماهنگ با افزایش هزینه‌های تحصیل، مسکن، سلامت و بهداشت نبوده است. شیلی با رشد اقتصادی قوی، کاهش فقر و نظام سیاسی پایدار بعد از پایان حکومت پینوشه در سال ۱۹۹۰ تا کنون الگویی برای توسعه در این منطقه بوده اما یکی از کشورهایی است که بیشترین نابرابری را در جهان دارد؛ سازمان ملل برآورد می کند که ثروتمندان که یک درصد از شهروندان را تشکیل می‌دهند یک سوم ثروت ملی را در اختیار دارند.

کارشناسان می‌گویند که طبقه متوسط و کارگر در این کشور گلایه‌های بسیاری دارد. این گلایه‌ها شامل این موارد است: پایین بودن حداقل دستمزد و کند بودن افزایش درآمد، ضعف حمایت‌های اتحادیه‌ای، نظام بازنشستگی خصوصی، سیستم آموزشی طبقاتی که باعث می شود دانش آموزان فقیرتر دچار بدهی شوند، بالا بودن مخارج مسکن و مراقبت‌های بهداشتی، قانون اساسی که ردپای حکومت نظامی را حفظ می کند و یک طبقه سیاسی که دچار فساد است.

خشم مردم از این مسائل موضوع جدیدی نیست مردم شیلی بارها به نظام آموزشی و بازنشستگی این کشور از جمله در سال ۲۰۰۶ ، ۲۰۱۱ و ۲۰۱۶ اعتراض کردند.

زمینه بین المللی اعتراضات چیست؟

شیلی دارای یک اقتصاد باز و مبتنی بر تجارت است که به شدت به بهای جهانی کالاها، به ویژه مس وابسته است. با توجه به کاهش بهای مس در سالهای اخیر رشد اقتصادی شیلی کند شد و این دینامیک با جنگ تجاری آمریکا-شیلی تشدید شد. اما برخی در اعلام مقصر به مداخله دولت های سوسیالیستی بعد از آن اشاره می کنند که پلیس شیلی اتباع ونزوئلا و کوبا را در میان شورشیان شناسایی کرد. رئیس جمهور شیلی مخالف سرسخت نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا است که این اعتراضات را جشن گرفته است اگر چه بسیاری از تحلیل گران این تردید را مطرح می کنند که واقعا نقش کاراکاس در این جنبش اعتراضی تا چه اندازه می تواند بزرگ باشد.

سازمان ملل تیمی را برای تحقیق درباره نقض حقوق بشر توسط نیروهای امنیتی شیلی به این کشور اعزام کرده است. این تیم تحقیقاتی سه نفره توسط رئیس جمهور سابق شیلی که اکنون کمیسیونر عالی حقوق بشر سازمان ملل است به شیلی اعزام شده است.

آمریکا که از رژیم پینوشه حمایت می کرد، تا حد زیادی سکوت اختیار کرده است. واشنگتن از ماه ژانویه تا کنون در این کشور سفیر ندارد. ناآرامیهای جاری باعث شد رئیس جمهور شیلی نشست سازمان همکاری اقتصادی آسیا پاسیفیک را که قرار بود ماه آینده برگزار شود و انتظار میرفت در جریان آن دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در خصوص یک معامله تجاری دوجانبه مذاکره کند، لغو کرد. رئیس جمهور شیلی همچنین از میزبانی کنفرانس بعدی سازمان ملل درباره تغییرات آب وهوایی که قرار بود در ماه دسامبر در سانتیاگو برگزار شود، کنار کشید.

در مرحله بعد در شیلی چه رخ خواهد داد؟

تظاهرات‌کنندگان تاکنون اقدامات رئیس جمهور این کشور را نپذیرفته‌اند. آن‌ها استعفای او و اصلاحاتی گسترده تر و برخی یک قانون اساسی جدید را خواستارند. اما ماهیت غیر متمرکز این جنبش باعث سردرگمی در خصوص تقاضاهای معترضان شده است و فعالان نگرانند این موضوع قدرت آنها در مذاکره را پایین بیاورد. ناظران میگویند که اگر رئیس جمهور از تقاضاها برای استعفا جان سالم به در ببرد با نبردی دشوار روبه رو خواهد شد. نرخ محبوبیت او ۱۴ درصد کاهش داشته و اپوزیسیون دست کم تا انتخابات ملی بعدی که در سال 2021 برگزار خواهد شد، کنترل کنگره ملی را در دست خواهد داشت.