دیوید الیسون و استفان هرتسونگ در گزارشی که بر روی وب‌سایت مرکز علوم و امور بین‌الملل بلفر منتشر شد، با این مقدمه، نوشتند:

1. آمریکایی‌ها خواهان جنگ با ایران نیستند

برخلاف چهار دهه روابط پرتنش و شعارهای «مرگ بر آمریکا» در ایران، افکار عمومی آمریکا نمی‌خواهد با ایران وارد جنگ شود. ما در ماه‌های ژوئن و ژوئیه سال 2019 نظرسنجی‌های هفتگی انجام دادیم تا میزان تمایل آمریکایی‌ها به حمایت از اقدام نظامی علیه ایران را بررسی کنیم. داده‌ها روشن کرد که اکثریت قوی دموکرات‌ها (86 درصد)، مستقل‌ها (81 درصد) و جمهوری‌خواهان (81 درصد) همگی از آن تصمیم رئیس‌جمهور حمایت می‌کنند که شامل اقدامی تنش‌زا نباشد. درعین‌حال اعمال تحریم‌های بیشتر از حمایتی معمول برخوردار بود (به ترتیب 52، 61 و 89 درصد) اما حمایت از گزینه‌های نظامی به شکل قابل‌توجهی پایین بود.

مقطع زمانی انجام این نظرسنجی‌ها مهم بود. در دوره‌ای که مقامات آمریکایی بارها ایران را به اقدامات خصمانه متهم کردند، در تمامی طیف‌های سیاسی همچنان رویکردها پابرجا ماند. تحقیقات ما هم حملات به نفت‌کش ژاپنی کوکوکا کوریجس و  نفت‌کش نروژی فرانت آلتر در خلیج عمان در تاریخ 13 ژوئن و هم سرنگونی پهپاد نیروی دریایی آمریکا بر فراز تنگه هرمز در تاریخ 20 ژوئن را شامل می‌شد. هیچ‌کدام از این حوادث میزان حمایت مردمی از اقدام نظامی را افزایش نداد. حتی جمهوری‌خواهان هم از حملات هوایی یا زمینی به ایران حمایت بیشتری نکردند. معنای پایدار ماندن این اولویت‌ها این است که بعید است حملات اخیر به تأسیسات نفتی عربستان به فشار مردمی برای دادن یک پاسخ منجر شود. گزینه‌های غیرنظامی از بالاترین حمایت مردمی، حتی در میان پایگاه سیاسی دونالد ترامپ، برخوردار است.

2. ترامپ دستش را رو کرده است. او مذاکره را به مناقشه با ایران ترجیح می‌دهد

ترامپ در تمامی سروصداهایش بارها بیان کرده است که مذاکرات را به اقدامات نظامی ترجیح می‌دهد. ترامپ همچنین به تهدید به توسل به‌زور و سپس بازگشت به گفت‌وگوهای سخت مشهور شده است. همین دو ماه قبل بود که اعلام کرد حمله به ایران را به تأخیر انداخته و ابراز امیدواری کرد که مقامات ایران سر میز مذاکره به او بپیوندند. این عقب‌نشینی‌ها آیینه اقدامات ترامپ در سال 2017 است وقتی‌که بارها تهدید کرد کره شمالی را نابود می‌کند. درنهایت تصمیمی برخلاف اقدام نظامی گرفت و بالاخره تبدیل شد به اولین رئیس‌جمهور آمریکا که از منطقه عاری از تسلیحات عبور کرده و وارد کره شمالی شد.

3. «تجسم عینی شیطان» از در بیرون رفته است

تا هفته قبل جان بولتون که جیمز ماتیس، وزیر دفاع سابق آمریکا یک‌بار به شوخی او را «تجسم عینی شیطان» خواند، مشاور امنیت ملی آمریکا بود. خلع بولتون به شکل قابل‌توجهی نفوذ تیم معروف به «تیم بی» را که شامل بولتون، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی است، کاهش داد.

بولتون، که یکی از قوی‌ترین حامیان حمله به عراق در سال 2003 بود، مدت‌ها است به‌عنوان جنگ‌طلب‌ترین مشاور امنیت ملی کاخ سفید در نظر گرفته می‌شد. او خواهان رویکرد مواجهه‌جویانه با کره شمالی، روسیه و سوریه و نیز سال‌ها به دنبال رویارویی با ایران بود. درواقع بولتون یکی از مخالفان اصلی برنامه جامع مشترک (برجام) بود. درهرصورت اخراج بولتون مستقیماً به اختلاف درباره سیاست در قبال ایران مرتبط است و رفتنش نشان می‌دهد که اکنون کبوترها بر تفکر کاخ سفید درباره ایران حاکم هستند.

4. نیروی نظامی آمریکا با جنگیدن با ایران مخالف است.

در ماه ژوئیه سال جاری ژنرال مارک مایلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در برابر سنا درباره احتمال جنگ با ایران ابراز تردید کرد. مایلی، ژنرال چهار ستاره، این اظهارات را در جلسات استماعی که برای تائید او به‌عنوان رئیس ستاد مشترک برگزار شد مطرح کرد و توضیح داد که نیروی نظامی بر راهبرد رقابت قدرت بزرگ متمرکز است و مناقشه با دولتی سرسخت نظیر ایران مخل این برنامه‌ها خواهد بود. گزارشگران وال‌استریت ژورنال تائید کردند که این دیدگاه‌ها همچنان روایت غالب در پنتاگون است. جای تعجبی ندارد که مقامات نیروی نظامی در پی حملات روز شنبه خواستار احتیاط و شکیبایی شدند.

بااین‌حال مسئولان برنامه‌ریزی راهبردی آمریکا جنگ‌آزمون‌های مربوط به درگیری احتمالی با ایران را اجرا می‌کنند. این سناریوها این موارد را تحت نظر می‌گیرند:  900 هزار پرسنل نظامی فعال و ذخیره ایران، مین‌گذاری احتمالی تنگه هرمز، زرادخانه موشک‌های بالستیک، دفاع هوایی نسبتاً مدرن بومی و روسی، جمعیتی که مطمئناً علیه یک مهاجم سلاح به دست می‌گیرند. نیروی نظامی آمریکا می‌داند که جنگ با ایران جنگ آسانی نخواهد بود.

5. ایران واقعاً خواستار جنگ با آمریکا نیست.

آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر معظم ایران علناً گفته است که ایران به دنبال جنگ با آمریکا نیست. هدف ایران کشاندن آمریکا به‌سوی یک جنگ نیست بلکه می‌خواهد شطرنجی دقیق بازی کند که به این کشور اجازه دهد با نشان دادن توانش برای تحمیل هزینه به آمریکا و متحدانش، جایگاه چانه‌زنی خود را بهبود بخشد. آن‌ها از اقدامات تحریک‌آمیزی که ممکن است دست ترامپ را قوی‌تر کند خودداری کرده‌اند. با توجه به لغو حملات علیه ایران توسط ترامپ و تمایلش برای چانه‌زنی با کره شمالی بعد از تشدید فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی و لفاظی‌های این کشور، ایران دلایل خوبی دارد که باور کند این راهبرد کارآمد خواهد بود.

خلاصه کلام

درحالی‌که پژوهشگران و سیاست‌گذاران اغلب در خصوص خطر یک جنگ تصادفی ابراز نگرانی می‌کنند اما در این مورد جلوگیری از بروز یک تنش ناخواسته کاملاً ممکن است. به دلیل آن‌که آمریکا و ایران هر دو به خودداری از جنگ متعهدند هرگونه اقدامات دیگر شامل حملات محدود دقیق یا فعالیت‌های مخفیانه یا نیابتی خواهد بود. وقتی جنگ هزینه‌های بالایی برای هر دو کشور دارد که رهبران و مردم هیچ‌کدام از این دو کشور خواهانش نیستند، انجام محاسبات غلط بعید به نظر می‌رسد.