تیموتی ویلار در مقاله ای که نوول آبزرواتور منتشر کرد، نوشت: این عنوان غافلگیرکننده نخستین مصاحبه هورست زهوفر، وزیر کشور جدید آلمان است. این جمله بخشی از افکار آلمانی ها را بازتاب می دهد.

در فرانسه این جمله می تواند به چندین شکل متفاوت ترجمه شود: اسلام «اسلام در آلمان جایی ندارد»، « اسلام جزء تشکیل دهنده آلمان نیست»، یا «اسلام با آلمان سازگار نیست». یا همانطوری که خبرگزاری فرانسه و خبرنگار روزنامه «لوموند» ترجمه کرده اند، «به آلمان تعلق ندارد». اما کدام دین به یک کشور تعلق دارد؟

این جمله رهبر سابق اتحادیه سوسیال مسیحی و متحد بسیار محافظه کار آنگلا مرکل، در تاریخ سیاسی آلمان جای دارد. این جمله اشاره مستقیم به اعلامیه کریستین وولف، رئیس جمهور سابق است که در اکتبر ٢٠١٠ گفت: «اسلام بخشی از آلمان است.»

این جمله در آن زمان در صفحه اول روزنامه «بیلد» دقیقاً به همان شیوه امروز اعلام شده بود. رئیس جمهور آلمان در سخنان خود بر قول مشهور گوته تاکید کرد که با پیش بینی جریان شرق شناسی در هنر اروپا، در سال ١٩٢٨ نوشت از این پس «شرق و غرب نمی توانند از دیگر جدا باشند.»

با این حال کریستین وولف نخستین بیان کننده این جمله نبود.: در سال ٢٠٠۶ ولفگانگ شویبله، وزیر کشور وقت آلمان با افتتاح نخستین کنفرانس آلمانی اسلام، آن را بیان کرده بود. سپس صدراعظم آنگلا مرکل نیز چندین بار آن را تکرار کرده بود.

بنابراین یک دهه است که این گفته تکرار شده است.

از بسیاری جهات معادل «زندگی با هم» به زبان فرانسوی است، این نگرش سیاسی همزیستی فرهنگی، در گروه چپگرای سبز آلمان در سال های ١٩٨٠-١٩٧٠ به وجود آمد که اکنون به همه بحث ها در جامعه آلمان مربوط است. اکنون آلمان دارای بیش از ۴ میلیون مسلمان است و تحت تاثیر آنگلا مرکل از سال ٢٠١۵ صدها هزار پناهنده مسلمان را پذیرفته است.

پس از بحران مهاجرت، چشم انداز سیاسی آلمان به طور ناگهانی به سوی جناح راست تغییر کرد. اول ماه مه ٢٠١۶ شرکت کنندگان در یک کنگره راست پوپولیستی یک برنامه با مفهوم بسیار ضد اسلامی شدید را تصویب کردند که شامل این موضع گیری اساسی هم که «اسلام بخشی از آلمان نیست» شد. این جمله دوباره به تیتر مطبوعات سراسر و اروپایی شد.

در آخرین انتخابات مجلس، قدرت آنگلا مرکل تضعیف شد. اما صدراعظم که بیش از 12 بار تصدی این مقام را بر عهده داشته است توانست دوباره زمام امور کشور را به دست بگیرد و حتی حزب سوسیال دمکرات را در دولتی با ائتلاف گسترده قرار دهد.

با این حال بهای سیاسی که برای این چهارمین دوره باید بپردازد، کم نیست. متحد تاریخی وی از اتحادیه سوسیال مسیحی که در بایرن مستقر است، بر این باور است که حضورش در معرض تهدید گروه راست رقیب از جنبش راست پوپولیستی است. اتحادیه سوسیال مسیحی که با سیاست مهاجرت اعمال شده در سال های اخیر بسیار مخالف است، با درخواست کاهش شدید تعداد پناهندگانی که آلمان می تواند هر سال بپذیرد، شرایط خود را تحمیل کرده است.

هورست زهوفر همچنین در روزنامه «بیلد» اعلام کرد که وی در کنفرانسی درباره اسلام به بحث درباره مشکلات ادغام مسلمانان در جامعه آلمان خواهد پرداخت. وی روز جمعه شانزدهم مارس به روزنامه «بیلد» گفت: «نه، اسلام بخشی از آلمان نیست. آلمان با مسیحیت مشخص شده است. روز یکشنبه تعطیل است، روزهای تعطیل مسیحیان و آیین های مانند عید پاک، پنطیکاست (جشن پنجاه که مصادف با نزول روح القدس بر حواریون حضرت مسیح)، کریسمس بخشی از آن هستند، اما مسلمانانی که در کشور ما زندگی می کنند، قطعاً به آلمان تعلق دارند. به طور طبیعی این بدین معنی نیست که ما سنت ها و آداب و رسوم خاص خودمان را برای ملاحظات نادرست رها کرده ایم.»

«اینک پیام من این است: مسلمانان باید با ما زندگی کنند، اما نه در کنار ما. برای رسیدن به این هدف به درک و احترام متقابل نیاز داریم. ما فقط با گفتگو با یکدیگر به آن خواهیم دست یافت.»

در این بحث بار معنایی واژه از اهمیت خاصی برخوردار است و درباره عنصر دیگر نیز اظهار نظر های فراوانی صورت گرفته است: هورست زهوفر به عنوان وزیر کشور آن را به ««زادگاه» تعبیر کرده است. این کلمه نیز چندین معنی دارد و غیرقابل ترجمه است: این به معنی خانه، کانون، شهر آباء و اجدادی، سرزمین اصلی است و در معنی گسترده آن میهن است. این کلمه ارزش های اصیل و ریشه داری دارد.