جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
رمزگشایی از اخبار جعلی
ادوارد لوکاس در مقالهای که مرکز تحلیل سیاست اروپا (CEPA) منتشر کرد، نوشت: این گزارهای صحیح است که اینترنت باعث شده افراط در روزنامهنگاری بد سادهتر شود (هرچند فنآوری جدید فرصتهایی را هم برای روزنامهنگاری خوب افزایش داده است).
همچنین واقعیت این است که حملات در بخش اطلاعرسانی با حمایت دولتها که هدف آن سوءاستفاده از نقاط ضعف اجتماعی و سیاسی است، به ویژه با دخالت روسیه در اوکراین از سال 2014 و در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال گذشته در حال افزایش است. در این حملات به ویژه از ناشناس بودن، فوریت و حضور همزمان در همهجا که به مدد اینترنت میسر شده، استفاده میشود.
اما باید مراقب باشیم که مشکلات مختلف را کنار هم قرار ندهیم. انگیزهها در گسترهای از حرص و آز تا ایدئولوژی قرار دارند. برخی از داستانها ممکن است جعلی باشند، اما به طور کلی بیضرر هستند (مانند «اخبار» در مورد مشاهده بشقاب پرنده، طالعبینی و درمان معجزهآسا برای سرطان). داستانهای دیگر ممکن است به طور کلی درست باشند، اما براساس سرقت، مانند ایمیلهای هک شده یا اسناد دولتی افشا شده، به صورت گزینشی و خارج از زمینه به منظور مطرح کردن یک موضوع سیاسی استفاده شود.
بنابراین اصطلاح «اخبار جعلی» به طور فزایندهای ناکارآمد است. منتقدان دونالد ترامپ شروع به استفاده از این اصطلاح کردند تا تاکید کنند که چه چیزی را میتوان در توئیتها و سخنان ریاست جمهوری آمریکا، نامشخص بودن اصطلاحات او نامید. اکنون رییس جمهور آمریکا خودش اخبار جعلی را گسترش میدهد تا منتقدانش را به خاطر تعصب و بیتوجهی مورد سرزنش قرار دهد. ماشین تبلیغاتی کرملین از آن استفاده میکند تا نقاط ضعف واقعی یا خیالی را در پوشش رسانههای غربی برجسته کند. به عبارت دیگر، «اخبار جعلی»، به اصطلاح به «خبرهایی که من دوست ندارم» خلاصه شده است.
ما نباید محتوای موشکافانه را کنار بگذاریم. در بسیاری از موارد، آمار و استدلال ممکن است پذیرای تفسیرهای مختلف باشند، اما حقیقت، حقیقت است. روسیه واقعا به اوکراین حمله کرد و کریمه را گرفت. به هواپیمای مالزیایی ام-اچ-17 واقعا شلیک شد و سقوط کرد. هیچ گونه «تبلیغات دفاعی» کرملین یا نسبیگرایی اخلاقی نمیتواند آن را تغییر دهد.
اما معمولا سودمندتر خواهد بود که به کانالهایی نگاه کنید که روزنامهنگاری بد و بمباران اطلاعات در آنها جریان دارد، نه اینکه درگیر مرز مبهم بین بیتوجهی محض و تردید عمدی قرار گیرید.
به راحتی میتوانید برخی از سرنخها را در مورد خبری بودن یا نبودن یک وبسایت پیدا کنید. آیا وبسایت آدرس دارد؟ سازمانهای خبری واقعی در دنیای واقعی وجود دارند، در حالی که بسیاری از بدترین تبلیغکنندگان بمباران اطلاعاتی و روزنامهنگاری بد، هویت خود را مخفی نگه میدارند. یک آزمون ویژه، جستجوی «چه کسی» است – که معادل اینترنتی یک گواهی تولد است. اگر عمدا مبهم باشد یا اگر جزئیات جعلی باشد، پس چیزی عجیب و غریب در جریان است.
پرسش دیگر این است که آیا افراد واقعی درگیر هستند یا خیر. آیا «روزنامهنگاران» که به اصطلاح داستانها را نوشتهاند، موجودیت مستقل قابل اثباتی دارند؟
این آزمونها قطعی نیست، زیرا ممکن است دلایل خوبی برای ناشناس بودن وجود داشته باشد – مثلا اگر یک وبسایت با حقوقبشر در روسیه یا چین مقابله کند.
شفافیت، فضیلت مطلق نیست: حق حفظ حریم خصوصی نیز مهم است؛ اما حتی در یک وبسایت که لزوما باید در مورد برخی از منابع و روشها احتیاط کند، معمولا فرض میشود که حداقل بخشی از این سازمان عمومی است.
آزمون سوم، معیارهای روزنامهنگاری است. آیا وبسایت علاقهای به تعامل با جهان خارج نشان میدهد؟ یک آدرس پست الکترونیکی یا فرم تماس عمومی، مهم به حساب نمیآیند. آیا نشانهای از تعامل با خوانندگان خود را نشان میدهد؟ آیا اظهارنظرها یا نامهها به سردبیر را میپذیرد؟ شاید مهمتر از همه اینکه آیا عذرخواهی، اصلاحات و توضیحات را منتشر میکند؟
اشتباهات در روزنامهنگاری امری همهگیر است؛ سازمانهای خبری واقعی از برخورد صادقانه و صمیمانه با آنها افتخار میکنند.
به کارگیری این آزمونها، روزنامهنگاری بد را متوقف نخواهد کرد یا رسیدن به کیفیت عالی را تضمین نخواهد کرد، اما پیدا کردن کسانی را که به هر دلیلی مصمم هستند تا ما را گمراه کنند، آسانتر خواهند کرد.
0 Comments