جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
ابعاد تشدید اختلافات ترکیه و ناتو
اخیراً اردوغان در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که هیچیک از این کشورها نگرش روشن و آشکاری نسبت به سازمانهای تروریستی ندارند و نمیتوان به آنها اعتماد داشت و این دو کشور شمال اروپا را به پناه دادن به اعضای حزب کارگران کردستان (پکک) و پیروان فتحالله گولن متهم کرد.
دولت ترکیه طی 40 سال اخیر، مبارزه با پ.ک.ک را خط قرمز خود اعلام کرده و در این راستا از هیچ اقدامی فروگذار نکرده است. آنکارا اصرار دارد که هر نامزد جدید عضویت در ناتو باید نگرانیهای آنکارا را در مورد شبهنظامیان کرد، چه در داخل ترکیه و چه در فراسوی مرزهای این کشور در سوریه و عراق، به رسمیت بشناسد.
همچنین در دوره حزب عدالت و توسعه، ترکیه متعهد شده است که درخواستهای کشورهایی را که تحریمهایی علیه آنکارا اعمال کردهاند، مسدود کند. همچنین ترکیه خواستار پایان دادن محدودیتهای اعمال شده برای صادرات تسلیحات به این کشور شده که میتوان به علاقه آنکارا برای قرار گرفتن مجدد این کشور در برنامه فروش اف -۳۵ آمریکا به عنوان یکی از برجسته ترین خواستههای ترکیه اشاره کرد. فروش این هواپیماهای پیشرفته نظامی بعد از خرید سامانههای دفاع موشکی اس-400 از روسیه، ممنوع شد.
بنابراین به نظر میرسد، موضوعات امنیتی و اقتصادی دو محور اصلی تنش در روابط ترکیه و غرب (ناتو) هستند و مخاطبان اصلی چالشهای ترکیه و غرب احتمالا در واشنگتن هستند. سیاست مخالفت ترکیه با عضویت فنلاند و سوئد در ناتو از آنجایی اهمیت دارد که بدون حمایت همه اعضای ناتو، استکهلم و هلسینکی نمیتوانند به ائتلاف نظامی بپیوندند. از همین رو، سوئد و فنلاند در تلاش برای پیوستن به ائتلاف نظامی به حمایت ترکیه نیاز دارند.
سیاست فعلی ترکیه از دو بعد داخلی و بینالملل نیز قابل بررسی است؛ در حالی که ترکیه در بسیاری از زمینهها خواهان همکاری نزدیک با بقیه اعضای ناتو است، با این وجود، اردوغان اکنون به دنبال کسب حداکثری حمایت داخلی در ترکیه است. بدین ترتیب که وی با مخالفت با عضویت سوئد و فنلاند، در جستوجوی ایجاد ذهنیت افسانهای از خود به عنوان یک رهبر منحصر به فرد در تاریخ ترکیه است.
او قبلاً گفته بود که اشتباهی را که دولت نظامی ترکیه در سال 1980 مرتکب شد، هنگامی که به یونان اجازه بازگشت به شاخه نظامی ناتو را داد، تکرار نخواهد کرد. لذا، اگر چه امکان توافق بین ترکها، سوئدیها و فنلاندیها وجود دارد، اما این تصور که اردوغان بر خواستههای ترکیه پافشاری میکند و ایستاده است، در کسب حداکثری حمایت داخلی، به عنوان یک رهبر قوی، در انتخابات آتی بسیار موثر خواهد بود.
در سطح بینالمللی نیز ترکیه سعی دارد تا ضمن تقویت امنیت خود، تمام ساختارهایی که امنیت ترکیه را تهدید میکنند، حذف کند و تا جایی که ممکن است چتر امنیتی و حمایتی کشورهای غربی را از مخالفان آنکارا قطع کند. ترکیه با این سیاست مستقیما ناخرسندی خود را از روشهای کشورهای به ظاهر متحد غربی خود نیز نشان میدهد؛ یعنی همان کشورهایی که به عوامل ضد امنیتی ترکیه در کشورهای خود اجازه ادامه فعالیت میدهند؛ امری که برخلاف روح اتحاد و درک «یک ناتو» است.
ترکیه که بنا به اصل دو قانون اساسی جمهوری جدید در سال 1924 میلادی، بر بنیادهای مدرن شکل گرفت بر اساس قانون اساسی خود این امکان را دارد که فارغ از بار ایدئولوژیک، همزمان با عضویت در ناتو، نقش فعال در جهان عرب ایفا کند و به عنوان عضو ناظر در اتحادیه اروپا، متحد غرب در جنگ سرد باشد و همزمان نیز در پی همکاریهای بلند مدت شرق و آسیای میانه باشد.
بنابراین، ترکیه امیدوار است که از سوی غرب امتیازات بهتری علاوه بر لغو تحریم ها، نصیب ترکیه شود. با این حال باید یادآور شد که پیوندهای راهبردی متعددی میان ترکیه و غرب وجود دارد و از این جهت این کشور ضمن تلاش برای موازنه سازی در روابط خارجی خود تلاش میکند تا سطح تنش و اختلافات با غرب، به ویژه اعضای ناتو مدیریت شود.
بنابراین، منافع متعدد ترکیه با ناتو و روسیه گره خوردهاند. حوزههای انرژی، امنیتی و خرید سلاح از جمله بسترهایی هستند که همکاری همزمان با ناتو و روسیه را به ضرورتی برای این کشور تبدیل میکنند. از همین رو یکی از دلایل مخالفت پیوستن ترکیه با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو را باید در راستای همین سیاست موازنه سازی آنکارا در قبال روسیه و غرب جستجو کرد.
0 Comments