جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
پیامدهای اروپایی تقابل موشکی آمریکا و روسیه
شعیب بهمن/ کارشناس مسائل روسیه
مناسبات آمریکا و روسیه بعد از تصمیم دونالد ترامپ در مهر ماه برای خروج از معاهده موشکی ۱۹۸۷ با روسیه یا همان INF با تحولاتی روبرو شد و دو کشور را در وضعیت تقابلی جدیدی قرار داد. پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد (آیاناف) در سال ۱۹۸۷ در واشنگتن میان رهبران ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برای حذف موشکهای میانبرد و کوتاهبرد امضاء شد و رونالد ریگان، رئیس جمهوری آمریکا و میخائیل گوباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی آن را امضاء کردهاند.
اخیرا مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در تاریخ ۱۲ بهمن ماه اعلام کرد که این کشور شش ماه دیگر رسما از پیمان موشکهای هستهای میانبرد با روسیه خارج میشود.
دررابطه با مناسبات روسیه و آمریکا مسائل و مباحث مختلف و متعددی وجود دارد که طی سالهای گذشته بر این روابط تاثیرگذار بوده است. از اختلافات ژئوپلیتیک تا رقابتهای نظامی که همواره بین دو کشور وجود داشته است. در شرایط فعلی به نظر میرسد که اقدام آمریکا در خروج از پیمان INF موجب افزایش رقابت تسلیحاتی بین دو کشور خواهد شد و روابط مسکو و واشنگتن را احتمالا وارد مرحله جدیدی خواهد کرد.
مرحلهای که در آن رقابت تسلیحاتی به یکی از اساسیترین موضوعات در روابط دو کشور مبدل میشود. در نتیجه اگر آمریکا و روسیه نتوانند در آینده درخصوص توافقی جدید در این زمینه به تفاهم دست یابند میتوانیم شاهد افزایش تحرکات نظامی از سوی دو کشور باشیم. لذا علاوه بر اینکه هر دو طرف اقدام به تولید تسلیحات جدید خواهند کرد به احتمال زیاد شاهد آن خواهیم بود که آمریکاییها دستکم این نوع از موشکهای خود را در سه منطقه شرق اروپا، شرق و غرب آسیا مستقر کنند یا به کشورهایی که در این مناطق متحد آمریکا هستند بفروشند. اگر چنین اتفاقی بیفتد قاعدتا با توجه به پیامدهایی که دارد میتواند توازن قوای نظامی را در این مناطق برهم ریزد. بدون شک روسیه نیز در برابر چنین اقدامی آرام و ساکت نخواهد بود لذا امکان دارد در پی افزایش رقابت تسلیحاتی و برهم خوردن توازن قوای نظامی در اقصی نقاط جهان، اختلافات ژئوپلیتیکی دیگری نیز در روابط مسکو و واشنگتن ظهور و بروز پیدا کند.
از این جهت میتوان گفت اقدام آمریکا در شرایط فعلی یک اقدام تحریکآمیز است و میتواند پیامدهای گستردهای را به دنبال داشته باشد.
در این رابطه مهمترین ضررکننده خروج آمریکا از پیمان INF کشورهای اروپایی هستند. به این دلیل که بخشی از این پیمان، استقرار موشکهای میان برد و کوتاه برد هستهای در اروپا را منع کرده بود و در شرایط کنونی با خروج آمریکا این شرایط تغییر میکند. به این مفهوم که هم آمریکاییها میتوانند این نوع از موشکها را در اروپا مستقر کنند و هم روسها می توانند در بخشهای غربی کشور و در مجاورت شرق اروپا و یا کشورهایی که به روسیه نزدیک هستند، موشکهایشان را استقرار دهند.
به این ترتیب این امر باعث گسترش نظامیگری در داخل اروپا بهویژه در منطقه شرق اروپا خواهد شد و این موضوع میتواند حساسیتها را در منطقه افزایش دهد. علاوه بر این، رویکرد آمریکا میتواند استقلال اروپا را در حوزه نظامی زیر سوال ببرد. به هر حال اروپاییها تصمیم داشتند ارتش مستقل اروپایی را تشکیل دهند؛ مسئلهای که توسط فرانسویها مطرح شد و برخی از کشورهای اروپایی نیز از آن حمایت کردند. در شرایط فعلی با توجه به اینکه اروپاییها از سوی روسیه احساس خطر بیشتری میکنند این ایده میتواند در نطفه خفه شود. لذا اروپاییها ناگزیر هستند مجددا به همکاری با آمریکا روی بیاورند و امنیت خود را در پناه آمریکا جستجو کنند. اگر چنین اتفاقی بیفتد حرف دونالد ترامپ مبنی بر اینکه اروپاییها در ازای تامین امنیتشان بهای لازم را پرداخت نکردهاند به کرسی مینشیند. چرا که در این شرایط اروپاییها مجبور هستند بهای بیشتری را برای تامین امنیت خودشان به آمریکا پرداخت کنند.
پرداخت این هزینه نیز در شرایطی که اکثر کشورهای اروپا با چالشها و مشکلات اقتصادی مواجه هستند میتواند آنها را در تنگناهای مالی قرار دهد و حتی در مراحل بعدی، آنها را ناگزیر کند که شروط اقتصادی آمریکا را نیز پذیرا باشند.
0 Comments