برسام محمدی – کارشناس مسائل منطقه

تحولات میدانی و جنگ در غزه، اتخاذ موضع «بی‌طرفی منفی» تشکیلات خودگردان در برابر نسل‌کشی مردم در غزه و رفح، تشدید عملیات ارتش اشغال‌گر در کرانه باختری، تشویق و کمک‌های جبهه مقاومت اسلامی به‌ویژه حماس و جهاد اسلامی به ساکنان کرانه باختری برای مبارزه با رژیم صهیونیستی و درنهایت تسلیح شهرک‌نشین‌های صهیونیست در کرانه باختری، پنج «عامل مؤثر» در گسترش عمق و دامنه تهدیدهای امنیتی در این منطقه است.

در خصوص جنگ غزه ماجرا کاملاً روشن است؛ چراکه بخش عمده‌ای از مسائل و مشکلات امنیتی و نظامی امروز صهیونیست‌ها در کرانه باختری، اساساً ناشی از جنایاتی است که آن‌ها در نوار غزه مرتکب می‌شوند.

عامل دوم، سیاست‌های «انفعالی» و بعضاً «بازدارنده» تشکیلات خودگردان فلسطین در مواجهه با جنگ غزه است. اتخاذ چنین سیاست‌ها و رفتارهایی که بعضاً موجب تقویت موضع رژیم صهیونیستی هم می‌شود، باعث تشدید بیش‌ازپیش روند «واگرایی» ساکنان این منطقه با تشکیلات خودگردان و «همگرایی» بیشتر با مقاومت اسلامی و حماس شده است.

عامل سوم، «تشدید عملیات نظامی» ارتش رژیم صهیونیستی علیه ساکنان کرانه باختری است. هم‌اکنون قرائنی وجود دارد که نشان می‌دهد رژیم صهیونیستی که در غزه شکست خورده، درصدد است «نقطه ثقل» عملیات خود را از غزه به کرانه باختری منتقل کند. این مسأله باعث شده است تا جهاد اسلامی با صدور بیانیه‌ای از همه فلسطینیان ساکن در سراسر کرانه باختری درخواست کند در مقابله با «طرح کوچ اجباری و نسل‌کشی ملت فلسطین» در کرانه باختری اشغالی بر ضد صهیونیست‌ها به پا خیزند.

عامل چهارم، «کمک‌های جبهه مقاومت اسلامی» است. اینکه بعد از سال‌ها شاهد سازماندهی زیرساخت‌های نظامی حماس و تولید موشک‌های کوتاه‌برد آن آشکارتر شده، به‌وضوح نشان‌دهنده عمق تهدیدهای امنیتی علیه رژیم صهیونیستی از این ناحیه است.

عامل پنجم، خشونت ناشی از «تسلیح شهرک‌نشیان» صهیونیستی است. مسلح کردن شهرک‌نشین‌ها از سال گذشته و به دستور «ایتامر بن گویر» وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی آغاز شد.

بنا بر آمارهای رسمی، از زمان آغاز جنگ غزه، بیش از 330 هزار درخواست برای مجوز حمل سلاح ارائه شده و در همین راستا 140 هزار مجوز به متقاضیان صهیونیستی از جمله کسانی که در شهرک‌های کرانه باختری زندگی می‌کنند، تحویل داده شده است.

در ده ماه گذشته، خشونت شهرک‌نشین‌ها و جنون تخریب‌های ناشی از حمایت کابینه در کرانه باختری باعث آواره شدن حدود 1260 فلسطینی از خانه‌های خود در روستاهای بادیه‌نشین مانند ام‌الخیر شده است. این درحالی است که در این مدت تعداد 1250 حمله نیز از سوی شهرک‌نشینان در کرانه باختری از آغاز جنگ غزه ثبت شده که به طور متوسط چهار حمله در روز است.

بر اساس آمار، حدود 120 مورد از این حملات، منجر به کشته یا زخمی شدن فلسطینی‌ها شده و حدود 1000 مورد از آن‌ها نیز به اموال فلسطینی‌ها خسارت وارد کرده است.

افزایش روند تسلیح شهرک‌نشین‌های افراطی که باعث «حملات خشونت‌بار» به فلسطینیان شده است، با هدف «ایجاد رعب و وحشت» در میان غیرنظامیان و «آواره ساختن آن‌ها» به منظور «تصاحب اراضی فلسطینی» صورت می‌گیرد. لیکن تحولات میدانی و امنیتی نشان می‌دهد، این مسأله نه تنها به اهداف و مقاصد تعیین شده خود دست نیافته است، بلکه اوضاع امنیتی در کرانه باختری را سخت‌تر کرده و صهیونیست‌ها را در «وضعیت دشواری» قرار داده است.

علیرغم اینکه سران رژیم صهیونیستی تصور می‌کردند از طریق تسلیح شهرک‌نشین‌ها و تشکیل یک «ارتش غیررسمی» که نقش پیاده‌نظام ارتش را بازی کند، می‌توانند در شرایطی که ارتش اصلی درگیر جنگی گسترده با فلسطینیان در غزه شده است، از آن‌ها به عنوان بازوی کمکی نیروهای نظامی و امنیتی در کرانه باختری استفاده کنند و ساکنان این منطقه را در تنگنا قرار دهند، لیکن در عمل با نتایج معکوس و پیامدهای زیانباری مواجه شده اند.

البته از قبل هم قابل پیش‌بینی بود که رژیم صهیونیستی هرچقدر بر تسلیح شهرک‌نشین‌های صهیونیست در کرانه باختری اصرار ورزد و به این سیاست ادامه دهد، به همان اندازه با مشکلات و تهدیدهای زیادی مواجه خواهد شد.

مجموعه عوامل مذکور باعث شده‌اند که کرانه باختری در آستانه یک «انفجار بزرگ» قرار بگیرد. به‌طوری‌که محافل سیاسی و امنیتی رژیم صهیونیستی علناً درباره وقوع «انتفاضه سوم» و یا «تکرار طوفان الاقصی» به شکل دیگر در این منطقه هشدار می‌دهند.

با وجود اقدامات رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از وقوع اتفاقات هولناک امنیتی، در صورتی که جنگ در غزه متوقف نشود و شهرک‌نشین‌ها و ارتش رژیم جنایتکار به حملات و خشونت خود ادامه دهند، قطعاً اوضاع در کرانه باختری می‌تواند به سرعت بدتر شده و به یک «چالش راهبردی» جدی برای رژیم صهیونیستی تبدیل گردد.