جدیدترین مطالب

ملت یمن علی رغم همه فشارها همچنان حامی فلسطین است

سید عبدالملک بدرالدین دبیرکل جنبش انصارالله یمن در سخنرانی خود با تاکید بر اینکه موضوع جنایت صهیونیست ها در غزه ننگی بر همه انسان هاست گفت : ملت یمن با وجود تمام فشارها تغییری در موضع اش در قبال فلسطین نداشته است . 

بدهی ۱۵ میلیارد پوندی شرکت آب انگلیس

گزارش‌های فاش شده نشان می‌دهد تیمز واتر بزرگترین شرکت آب انگلیس که یک چهارم جمعیت انگلیس از مشترکان آن هستند ۱۵ میلیارد پوند بدهی به بار آورده است.

سفر وزیر امور خارجه به ترکمنستان

حسین امیرعبداالهیان وزیر امور خارجه کشورمان در سفر به ترکمنستان خواستار توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای میان دو کشور همسایه شد. مقامات ایران و ترکمنستان در جریان این سفر همچنین موانع موجود بر سر راه تقویت همکاری‌ها را نیز بررسی کردند.

Loading

أحدث المقالات

جلسه کابینه جنگ رژیم صهیونیستی لغو شد

تهران- ایرنا- رسانه‌های رژیم صهیونیستی پنجشنبه شب گزارش دادند که جلسه کابینه جنگ این رژیم برای بررسی توافق مبادله اسرا با حماس لغو شده است.

Loading

ساحات و کارایی آن

۱۳۹۷/۱۱/۳۰ | اقتصادی

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اینستکس یا ساحات، گونه‌ای همکاری میان ایران و اروپا در مقابل سیاست تکروی ایالات متحده در ماجرای برجام است. آثار مهم آن نیز به پایداری همکاری‌ها باز می‌گردد.

رضا مجیدزاده/ کارشناس مسائل بین الملل

پس از گمانه‌زنی‌ها و چانه‌زنی‌های بسیار در میان اعضای اتحادیه اروپا، کانال مبادلات مالی بین ایران و اروپا به صورت رسمی ثبت شد و آغاز به کار کرد. پس از اعلام ثبت اینستکس، هم مقامات امریکایی روی ناکارایی آن در عمل انگشت گذاشتند و هم نقدهای بسیاری درباره محدودبودن عملکرد این ابزار مطرح شد. در حالیکه موافقان آن را نقطه شروعی برای تضعیف موضع آمریکا در تلاش برای انزوای ایران و گامی مهم در آسان‌سازی تجارت خارجی ایران و مقابله با تحریم‌های امریکا بر می‌شمرند مخالفان روی محدودیت آغازین آن تاکید دارند و موارد مطرح در این سازوکار را بسیار ناقص و ناسازگار با برجام قلمداد می‌کنند.

اینستکس چیست؟

اینستکس ابزاری است که تا حدودی امکان تجارت بین ایران و اتحادیه اروپا بدون اتکا به مبادلات مالی مستقیم را فراهم می‌سازد. اینستکس در پاریس با سرمایه اولیه 3 هزار یورویی ثبت شده است که اعضای هیات نظارت بر آن از کشورهای فرانسه، آلمان و انگلستان هستند. کل 28 عضو اتحادیه اروپا پشتیبان این سازوکار مالی هستند و در وهله اول برای مبادله کالاهای غیرتحریمی از قبیل دارو، مواد غذایی و تجهیزات پزشکی به کار گرفته می‌شود.

قوت‌ها و ضعف‌ها

از دید موافقان، اینستکس می تواند قلمرو مبادلات تجاری میان ایران و اروپا و ایران و دیگر کشورهای جهان را به حوزه‌های دیگری فراتر از مواد غذایی و دارو بگستراند. گسترش دامنه فعالیت تجاری اینستکس مرحله‌ای زمان‌بر اما امکان‌پذیر است. البته امکان‌پذیری این گسترش دامنه به کاهش ریسک ناشی از تهدید به مجازات شرکت‌های خارجی همکار با ایران به شدت وابسته است. در حالی که در روزهای نخستین گفتگو درباره SPV از حضور پررنگ شرکت‌های کوچک و متوسط سخن به میان آمد اما در حال حاضر، فقط مبادلات دارویی و مواد غذایی و تجهیزات پزشکی در این سازوکار مطرح هستند که حضور یا عدم حضور شرکت تجاری خاصی در آنها مورد اشاره نیست. با این وجود، هزینه-فایده اینستکس نباید به ابعاد اقتصادی محدود شود. با وجود تاکید مقامات آمریکایی بر آزادی تامین دارو و اقلام مواد غذایی ضروری، واردات این اقلام به داخل ایران در عمل بسیار پرهزینه‌ و دشوار است. از سوی دیگر، ثبت اینستکس به معنای دورنمایی از عدم افزایش تنش سیاسی در روابط خارجی کشور، دست کم با اتحادیه اروپا، عدم انزوای سیاسی ایران با وجود فشارها و تهدیدهای گسترده ترامپ و حجم گسترده تجارت خارجی بین آمریکا و اتحادیه اروپا، امکان گسترش مبادلات مبتنی بر اینستکس به موارد و اقلام دیگر در صورت حضور شرکت‌های کوچک و متوسط مقیاس فارغ از نگرانی مجازات امریکا است که نشانگر فایده اقتصادی-سیاسی آن به نسبتی بیش از هزینه‌های مصروف برای تثبیت این سازوکار مالی است.

چشم انداز

اگرچه اینستکس نمونه‌ای از تلاش ایران و اروپا برای مقابله با سیاست تکروی ایالات متحده در ماجرای برجام است؛ اما مهمترین نگرانی درباره آن، به میزان جدیت به ویژه طرف اروپایی برای اجرای این ساز و کار باز می‌گردد. موفقیت چنین ساز و کاری تا وقتی است که ذینفعان آن حاضر به همکاری با یکدیگر باشند و در بدترین شرایط، منفعت آنها حاصل شود. در رابطه با اینستکس، نکته امیدبخش، جنگ تجاری بین امریکا و اتحادیه اروپا است که باعث می‌شود تا این سازوکار حتی در سطح حداقلی به عنوان جنبه‌ای از قدرت چانه‌زنی ایران و اروپا در برابر امریکا محسوب شود. هرچند که قدرت نمایی ترامپ در تهدید شرکت‌های بزرگ اروپایی به مجازات شدید در صورت تجارت با ایران، این روند همکاری را در حداقل حالت ممکن ایجاد کرده است، دورنمای گذار از سلطه دلار در تجارت جهانی نیز یک جنبه دیگر از منفعت این سازوکار برای اتحادیه اروپاست. البته اینستکس در صورتی پایدار می‌ماند که منفعت اینستکس برای ایران و هر یک از کشورهای عضو اتحادیه اروپا قابل توجه باشد. دورنمای پایداری این شرایط تا حد زیادی به دورنمای جنگ تجاری، کشمکش‌های منطقه خاورمیانه و تهدید‌های پس‌آیندی آن برای اتحادیه اروپا از یک طرف و سیاست ترامپ در قبال خاورمیانه وابسته است.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *