مهدی شاپوری در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی، با اشاره به رونمایی از طرح ایجاد کریدور هند، اعراب و اروپا در حاشیه نشست گروه 20 در هند، تصریح کرد: این پروژه که از هند -از طریق دریا- به امارات و سپس عربستان، اردن و سرزمین‌های اشغالی به اروپا متصل خواهد شد، گفته شده که تا سال 2027 با بودجه ابتکار «دروازه جهانی» اتحادیه اروپا -که قرار است بودجه‏ای بالغ بر 300 میلیارد یورو در زیرساخت‏های کشورهای در حال توسعه و نوظهور سرمایه‏گذاری کند و به عنوان رقیب ابتکار «کمربند-جاده» چین از آن یاد می‏شود- تکمیل شود. اجرایی‌شدن این کریدور به عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی و عربستان ارتباط دارد.

وی با بیان اینکه یکی از سناتورهای آمریکایی اعلام کرده که عادی‌سازی احتمالا اوایل سال آینده میلادی اتفاق خواهد افتاد، به استقبال محمد بن سلمان از ایجاد این کریدور اقتصادی اشاره کرد و گفت: بن سلمان معتقد است خاورمیانه می‌تواند مانند اروپا شود و در این راستا، از طرح‌های این چنینی که باعث گسترش روابط اقتصادی با جهان خارج می شود، استقبال می‌کند. با این حال، برای تحقق آن، اراده سیاسی لازم است و باید دید تحولات سیاسی چگونه پیش خواهد رفت.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با تاکید براینکه هدف اصلی این کریدور دریایی – ریلی، رقابت با طرح‌های چینی‌ها درزمینه ارتباطات و ترانزیت است، ادامه داد: چین چندین سال است که بحث کریدورها را مطرح کرده، اما موانع آن زیاد بوده و به رغم سرمایه گذاری‌های قابل توجهی که درخصوص طرح کمربند – جاده صرف شده، همچنان چشم انداز آن روشن نیست. اینکه چین بیشتر در طرح‏های مربوط به ابتکار کمربند-جاده وام می‏دهد تا اینکه سرمایه‏گذاری کند، نشان می‏دهد خود مقام‏های چینی نیز ابهامات و تردیدهایی درباره موفقیت این ابتکار دارند.

وی با بیان اینکه در این طرح، آمریکا امکانات بیشتر و دست بازتری نسبت به چین دارد تا بتواند هماهنگی میان بازیگران کریدور ایجاد کند، درخصوص امکان عدم تحقق این کریدور به واسطه مناسبات سطح بالای چین با عربستان و امارات خاطرنشان کرد: کشورهای عربی در حوزه اقتصادی با چین و آمریکا کار می‌کنند و این همکاریها با چین نمی‌تواند مانعی برای همکاری با آمریکا، اروپا و هند باشد. البته آمریکا نسبت به همکاری این کشورها با چین در برخی زمینه‏ها مانند نظامی و تکنولوژی‏هایی که امکان نظارت و جاسوسی احتمالی به چینی‏ها می‏دهد، حساسیت دارد و مانع آنها می‏شود. برای نمونه، امارات تحت فشار آمریکا پروژه‏ای که گفته می‏شد در راستای ایجاد پایگاه نظامی چین در این کشور است، را متوقف کرد.

این عضو هیات علمی‌پژوهشکده مطالعات راهبردی ادامه داد: اتصال هند به عنوان قدرتی نوظهور، اروپا به عنوان منطقه‏ای توسعه‏یافته و خاورمیانه به‏عنوان منطقه‏ای در حال توسعه و دارای منابع انرژی می‌تواند برای همه طرف‏ها پرمنفعت باشد. در شرایطی که رشد اقتصادی چین کند شده، هند، رشد اقتصادی بالایی را تجربه می‌کند و این رشد بالا همچنان می‌تواند استمرارداشته باشد. ظرفیتهای اقتصادی که هند در سالهای اخیر ایجاد کرده، این چشم انداز را ایجاد کرده که این کشور در آینده، نقش جایگزین چین به عنوان محرک رشد اقتصادی جهان را ایفا نماید.

شاپوری ضمن تشریح روابط هند و آمریکا و نوع بازیگری که هند در تنظیم مناسبات خود با قدرتها داشته است، افزود: بازار هند، بازاری نوظهور و پرقابلیت است که کشورهای منطقه می‌توانند منابع طبیعی خود را به فروش برسانند و آمریکا و اروپا هم تلاش می‌کنند که هند را در حوزه تجارت و ایفای نقش در زنجیره تولید و عرضه، جایگزین چین کنند. کشورهای عرب منطقه، رویکرد تجاری و اقتصادی پررنگی در پیش گرفته اند و از چنین طرحهای توسعه ای استقبال خواهند کرد.این طرح، می‌تواند با جایگزینی هند به جای چین، از منافع اروپا و آمریکا نیز بیشتر حمایت کند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهارداشت: سیاست دولت فعلی آمریکا، برخلاف دولت ترامپ، این است که هر چه بیشتر پیوندهای آمریکا با شرکا و متحدانش را تقویت کند. آمریکا تلاش می‌کند با طرح این کریدور، بخشی از متحدان و شرکای خود را در اروپا، خاورمیانه و در محدوده هند-اقیانوس آرام به یکدیگر پیوند دهد و چارچوب و شبکه ای از روابط اقتصادی و تجاری ایجاد کند که پیامدهای راهبردی در کمک به رقابت با چین و مهار آن دارد.

شاپوری درخصوص تأثیر ایجاد این کریدور در جذب رژیم صهیونیستی در آسیا، گفت: رژیم صهیونیستی علاوه بر  چالش ها و دوقطبی داخلی که در درون با آن مواجه است، مشکلاتی در درون دارد. اگر چالشهای داخلی و دوقطبی که شکل گرفته را بتواند حل کند، این طرح ها می‌توانند به پیشبرد پذیرش احتمالی اسرائیل در خاورمیانه کمک کند. اگر تندروهای اسرائیلی بخواهند سیاستهای افراطی خود را درخصوص فلسطین پیش ببرند، این پذیرش دشوارتر خواهد بود. حتی آمریکا خصوصا دموکراتها نیز با طیف افراطی حاکم در این رژیم مشکلات اساسی دارد. اگر آنها بخواهند به برخی سیاستهای خود، از جمله رد طرح دو دولتی و تداوم و توسعه شهرک سازیها در کرانه باختری ادامه دهند، پشتیبانی آمریکا از عادی‏سازی روابط این رژیم با کشورهای منطقه ضعیف می‏شود.

علاوه بر شرایط و چالشهای درونی رژیم اسرائیل، انتخابات سال آینده ریاست جمهوری آمریکا نیز بر چشم‏انداز این کریدور تأثیرگذار خواهد بود.  پیروزی دموکراتها، احتمال موفقیت این طرح را بالا می برد، اما در صورت پیروزی جمهوری‌خواهان، چشم‏انداز اجرای آن دچار ابهام خواهد بود. از طرف دیگر سیاست های ملی‏گرایانه افراطی دولت کنونی هند که غیرهندوها را در معرض فشار و تبعیض قرار می‏دهد نیز ممکن است در روند توسعه هند به‏طور کلی و سیاست خارجی این کشور به‏طور خاص مشکل ایجاد کند.