بازاندیشی در نگاه کلاسیک به استراتژی کلان
پس از حمله گروه تروریستی داعش به موصل در ژوئن 2014 و سقوط این شهر، اعلام شد برخی از نیروهای ارتش عراق در سرنگونی این شهر نقش اساسی داشته اند. داعش با کمک افسران بعثی ارتش سابق عراق و با سوءاستفاده از ضعف ارتش این کشور، در پی اشغال مناطق بیشتری در این کشور بود و در این مسیر از هیچ جنایتی فروگذار نکرد.
اما با آشکار شدن فتنه این گروه، با درخواست مرجعیت دینی عراق، بسیج مردمی برای جنگ با داعش شکل گرفت. در قدم اول عشایر شیعه و سنی، کرد و مسیحی عراق با برگزاری نشستی ضمن اعلام وحدت، حمایت همه جانبه خود را از ارتش این کشور در مبارزه با تروریسم ابراز کردند. قومیتهای مختلف عراقی در قالب بسیج مردمی، حضور پررنگی یافتند و در همکاری با ارتش عراق در نبرد با داعش، موفقیتهای چشمگیری به دست آوردند.
هم اکنون، ترمیم روابط ارتش و مردم عراق با همکاری دو طرف در جنگ با داعش، مراحل اولیه خود را سپری و ارتش بعد از بعثیزدایی به سمت ساختاری ملی حرکت می کند. حمایت عشایر و قومیتهای مختلف عراقی از ارتش در جنگ با داعش نیز نشان داد عراقیها در دفاع از تمامیت ارضی کشورشان، نگاه قومی و طایفهای ندارند.
عراق پس از سقوط رژیم صدام، نظام سیاسی جدیدی را با رنگ و بوی دموکراتیک تجربه میکند و اکنون در تلاش است تجربه دموکراتیک را در همه ساختارها از جمله در ساختار نظامی خود محقق کند و آنچه را که در ارتش از دریچه رژیم بعث به آن نگریسته می شد، تغییر دهد.
فواد معصوم، رییس جمهور عراق در سالگرد تاسیس ارتش این کشور تاکید کرد: ارتش باید از جانبداری یا گرایشهای حزبی و گروهی به دور باشد تا در رده ارتشهای کشورهای دموکراتیک قرار گیرد. ارتش باید به ارتشی حرفهای تبدیل شود و بتواند به وظایف خود برای حفظ امنیت، آزادی، وحدت و استقلال عراق عمل کند.
در دوران 24 سال دیکتاتوری صدام، ارتش عراق بهجای حمایت از منافع مردم، به نیروی سرکوبگر تبدیل شده بود. عملیات انفال و سرکوب کُردها به دست ارتش رژیم بعث، مصداق عینی در حاکم بودن رویکرد واگرایی در روابط ارتش و مردم عراق در این دوره بوده است. همچنین در دوران بعثی ها، نگاه کاملا طایفهای در نهادهای دولتی به ویژه ارتش حاکم بود و رفتارها بر اساس همین نگاه شکل میگرفت. امروز اما چندان در عراق نگاه طایفهای حاکم نیست و مسئولان عراقی در تلاشند از جایگاه فراجناحی و ملی به امور بنگرند و تشکیل گارد ملی نیز در این راستا ارزیابی میشود.
عراقیها اکنون بیش از هر زمان دیگری نیاز به گارد ملی را احساس میکنند. پس از خروج نیروهای آمریکایی از خاک عراق در دسامبر 2011 ، ناامنی به عنوان میراث اشغالگری برای عراقیها بر جا ماند و آمریکاییها با وجود دریافت بودجههای هنگفت برای مستشاران خود، برای برقراری امنیت و ثبات هیچ اقدام مفیدی صورت ندادند.
سازمان ملل به تازگی در گزارشی فاش کرد در سالهای 2001 تا 2010 میلادی تقریبا همزمان با اشغال عراق به دست نیروهای آمریکایی، بیش از 65 میلیارد دلار از سرمایه و داراییهای عراق غارت شده است.
امروز ارتش عراق با همکاری نیروهای مردمی، موفقیتهای خوبی در آزمون نظامی کسب کرده و برای پایدار ماندن امنیت، تغییر ساختار قدیمی ارتش با هدف هماهنگی ساختارهای سیاسی و نظامی، ضرورتی انکارناپذیر است.
0 Comments