جدیدترین مطالب

آیا مقدمات صلح پایدار در قفقاز فراهم می شود؟

آیا مقدمات صلح پایدار در قفقاز فراهم می شود؟

رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به تحلیل ها و گزارش ها و موضع گیری های اخیر پیش بینی می شود در صورتی که دو کشور با یک توافق منطقی و مبتنی بر اصول بین المللی و لحاظ منافع همه کشورهای درون قفقازی و همسایگان قفقاز مانع ورود و دخالت قدرت های بیگانه شوند، این توافق پایدار بستر مناسبی برای صلح دائمی در قفقاز خواهد بود.

ادامه تظاهرات سراسری حمایت از غزه در جهان

تظاهرکنندگان اردنی که سفارت رژیم صهیونیستی در اردن را برای اعلام حمایت از مردم مظلوم غزه محاصره کرده اند، شعار می‌دهند: نه سفارت می‌خواهیم و نه سفیر… برو بیرون‌ ای خوک.

ادامه تظاهرات سراسری حمایت از غزه در جهان

تظاهرکنندگان اردنی که سفارت رژیم صهیونیستی در اردن را برای اعلام حمایت از مردم مظلوم غزه محاصره کرده اند، شعار می‌دهند: نه سفارت می‌خواهیم و نه سفیر… برو بیرون‌ ای خوک.

Loading

أحدث المقالات

Loading

پیامدهای سیاست خارجی اتحادیه انرژی اروپایی

۱۳۹۸/۰۴/۰۳ | موضوعات

شورا آنلاین – ترجمه: در فوریه سال 2015، کمیسیون اروپا، سند راهبردی تشکیل اتحادیه انرژی اروپایی را با هدف گذار به ایجاد سیستم انرژی پایدارتر، رقابتی تر، ایمن تر و انعطاف پذیر در برابر تغییرات آب و هوایی تصویب کرد.

توماس رینز و شین تاملینسون در پژوهشی که اندیشکده چتم هاوس منتشر کرد، نوشتند: این سند درصدد تحول در بازارهای انرژی و سیاست های انرژی – آب و هوایی در سراسر اتحادیه اروپاست. این اتحادیه همچنین زمینه های هماهنگی های میان اعضا و ادغام در امنیت  انرژی، تجارت، مقررات و بهره وری و همچنین پژوهش و نوآوری را فراهم خواهد کرد.

 

ابعاد راهبرد ایجاد اتحادیه انرژی اروپایی

دو بعد اصلی، سیاست های آب و هوایی و انرژی در اتحادیه اروپایی را تشکیل می دهد که شامل مشارکت اتحادیه اروپا برای تحقق اهداف برنامه کاهش گازهای گلخانه ای تا سال 2030 به میزان 40 درصد مطابق با مصوبات شورای اروپا در اکتبر 2014 و افزایش سهم انرژی های تجدیدپذیر اتحادیه اروپا تا سال 2030 به میزان 27 درصد می شود.

برای تحقق این هدف یعنی تشکیل اتحادیه انرژی اروپایی انعطاف پذیر، ژان کلود یونکر، رئیس جدید شورای اتحادیه اروپا یک سند راهبردی پنج بعدی را پیشنهاد داده است.

  1. امنیت انرژی، همبستگی و اعتماد متقابل برای تنوع بخشی عرضه منابع انرژی (به خصوص گاز) به منظور بهبود همکاری بین دولت های عضو، برجسته سازی نقش قدرتمندتر اروپا در بازارهای جهانی انرژی و توسعه اقتصاد کم کربن.
  2. توسعه بازار انرژی داخلی با تمرکز بر اجرا و روزآمدسازی بخش های سخت افزاری (مانند خطوط لوله) برای ارتباط با بازارهای جهانی و همچنین بخش های نرم افزاری برای از بین بردن موانع قوانین همگرایی و در نهایت افزایش همکاری های منطقه ای با همسایگان و حرکت به سوی سیستم انرژی مشارکتی (مصرف کنندگان)؛
  3. تمرکز بر افزایش بهره وری انرژی، به ویژه در بخش های زیرساختی و حمل و نقل؛
  4. حرکت به سمت کربن زدایی از اقتصاد، تدوین اجرای سیاست آب و هوایی تا 2030 و دستیابی به رهبری جهان در انرژی های تجدیدپذیر.
  5. پژوهش، نوآوری و رقابت پذیری. تمرکز بر توسعه فناوری های تولید منابع داخلی به ویژه تجدیدپذیر انرژی، شبکه های هوشمند، جذب و ذخیره کربن و فن آوری هسته ای.

هر چند که طرح ایجاد اتحادیه انرژی ارروپایی به دنبال چالش اوکراین و قطع صادرات گاز روسیه به این کشور شکل گرفت و هدف آن نیز طرح‌ریزی اقدامات دفاعی از جمله حمایت از زیرساخت‌های سوخت فسیلی با تمرکز بر کاهش وابستگی به گاز روسیه بوده است، اما برای رسیدن به این نقطه آرمانی، با چالش های متعددی مواجه است. در این میان، چالش واقعی ایجاد مکانیزمی به منظور ایجاد اعتماد میان کشورهای عضو در همراهی با یکدیگر در شرایط بحرانی است.

این مکانیزم همچنین باید تعادلی میان حقوق و مسئولیت اعضا در حمایت از سیاست بهره‌وری انرژی‌های تجدیدپذیر را فراهم آورد.

چگونگی مواجهه با چالش های های اقتصادی کنونی در منطقه یورو و هجوم مستمر آوارگان و پناهندگان می تواند پیش زمینه مناسبی برای آزمایش اعتماد و همبستگی اعضای اتحادیه اروپا در رسیدن به همگرایی و کاهش تفاوت دیدگاه اعضا باشد.

با این حال، سرنوشت همه پرسی انگلیس برای ماندن در اتحادیه اروپا در سال 2016، نگرانی های مداوم بر سر پول واحد یورو و بحران پناهندگان، همه و همه از چالش های پیش روی اعضا در رسیدن به یک دیدگاه مشترک درباره حاکمیت انرژی است.

بنابراین هرگونه تغییرات قانونی برای رسیدن به هدف نیازمند هماهنگی تمام 28 کشورعضو است. چرا که رویکرد کشورهای عضو اتحادیه اروپا به مقوله‌های سیاست امنیت و انرژی ممکن است با یکدیگر متفاوت باشد، مضاف بر آنکه خشونت و بی‌ثباتی در کشورهای منبع انرژی، دامنه چالش‌ها را گسترده‌ترکرده است.

اما چالش عمده همچنان به بحث تغییرات آب و هوایی مربوط است که در پی توافق کنفرانس تغییرات اقلیمی 2015 در پاریس تعهدات جدیدی را برای کشورها ایجاد کرده است. بر همین اساس نیز همه اعضا برای مقابله با افزایش دما و کاهش گازهای گلخانه‌ای می بایست سیاست حمایت از انرژی های کم کربن را دنبال کنند، حال آنکه برخی اعضاء همچنان به دستورالعمل های مشترک اتحادیه در این باره عمل نمی کنند.

 

راهبرد اتحادیه انرژی اروپایی

سیاست انرژی در قلب سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرار دارد. با توجه به آنکه از دیرباز موضوع انرژی همواره چالشی فراملی برای اروپا بوده است که عمدتا روابط راهبردی این قاره را با همسایگان تامین کننده انرژی از جمله روسیه مختل کرده است، از همین رو تلاش های مضاعفی برای کاهش وابستگی به انرژی روسیه صورت گرفته است. این سیاست با رویکرد امنیت دسته جمعی انرژی بر متنوع سازی منابع، مسیرهای انتقال و عرضه کنندگان انرژی تکیه دارد. با این وجود این راهبرد انرژی اتحادیه دارای نقاط ضعفی شامل موارد زیر است:

  • امنیت عرضه و نگرانی های حقوق بشری: میل به افزایش امنیت انرژی بعضا با نگرانی ها درباره اوضاع حقوق بشر در کشورهای صادرکننده تضاد پیدا می کند. به عنوان مثال هر چند واردات انرژی اروپا از آذربایجان با هدف تنوع بخشی وارادت انرژی صورت می گیرد، اما چشم پوشی از سیاست های سرکوبگرایانه دولت باکو می تواند به وجهه اروپا آسیب بزند. این در حالی است که مولفه هایی نظیر تحکیم شاخص های دموکراتیک در کشورهای متقاضی همکاری انرژی با اروپا ملاک تعیین کننده‌ای در روابط مبتنی بر انرژی خواهد بود.
  • تضاد بین اهداف کوتاه مدت و بلندمدت: در حالی که اهداف سیاست خارجی اتحادیه اروپا بلندمدت هستند، اما سیاست های انرژی گاهی اوقات می تواند تمایل کشورهای عضو برای پذیرش سیاست های های بلندمدت را محدود نماید. به عنوان مثال با وجود تحریم های کرملین توسط اتحادیه اروپا، برخی کشورها از جمله مجارستان حاضر به پذیرش شرایط مسکو برای خرید گاز شده اند.
  • برخورد منافع تجاری با سیاست خارجی: در حالی که اتحادیه اروپا موفق به اتخاذ یک موضع مشترک برای تحریم روسیه شده است، اما دولت های عضو همچنان به شرکت های انرژی خود برای معامله با همتایان روسی شان مجوز داده اند. ادامه این روند می تواند دامنه اقدامات سیاست خارجی اتحادیه اروپا را محدود نماید.

مجموعه این چالش ها می تواند تلاش اتحادیه اروپا برای تحقق یک سیاست خارجی مشترک و انجام سیاست های انرژی را مختل ساخته و ظرفیت های اتحادیه اروپا را برای تشکیل اتحادیه انرژی تحت تاثیر قرار دهد.

 

نتیجه گیری

تشکیل یک اتحادیه انرژی فرصتی مناسب برای بهبود ظرفیت اروپا جهت مدیریت خطرات ژئوپلیتیکی و ژئواقتصادی است. هرچند که بالفعل شدن این فرصت ها با چالش هایی از قبیل بی‌اعتمادی میان دولت های عضو و همراه نشدن آنها با سیاست های انرژی اتحادیه اروپا مواجه است. از همین رو اتحادیه اروپا باید مجموعه منسجمی از ابزارها را برای ایجاد هماهنگی و اعتماد میان اعضا و نهادهای اروپایی ایجاد نماید. همچنانکه شناخت صریح از پیامدهای سیاست انرژی برای امنیت، شرایط جوی و رقابت پذیری ها می تواند به حل و فصل اختلافات میان کشورهای عضو و ایجاد یک چشم انداز روشن برای اولویت های آینده کمک نماید.

برای تحقق این اهداف تعیین یک چارچوب مدیریت ریسک ضروری است:

  • اندازه گیری دقیق مزایای امنیتی حاصل از انرژی های کم کربن در مقایسه با ادامه روند استفاده از سوخت های فسیلی؛
  • ارزیابی اینکه چگونه یک سیستم انرژی مصرف محور اروپایی می تواند به اهداف امنیتی، آب و هوا و رقابت پذیری کمک نماید.
  • توسعه یک راهبرد مستقل برای ارزیابی تغییرات در بازار جهانی نفت
  • سرعت بخشی به توسعه بازار جهانی انرژی پاک و تجارت کم کربن
  • شناسایی سرمایه گذاری های انعطاف پذیر در کشورهای همسایه و صادرکننده انرژی.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *