منتقدین دونالد ترامپ به طور مداوم مهارت های ارتباطات سیاسی اش را دست کم می گیرند، شاید به این دلیل که او بسیار متفاوت از پیشینیانش مانند فرانکلین روزولت و رونالد ریگان است. این رئیس جمهورها هر دو به این مهارت مشهور بودند: «برقراری ارتباط فوق العاده.»

اگرچه بخش بزرگی از جمعیت آمریکا از آنها متنفر بودند اما این دو موفق شدند مردم آمریکا را به تجدید نظر درباره تندروی و نزدیک کردن به میانه روی و همراهی با خودشان مجاب کنند. ترامپ اما در مقابل به اقلیتی که به او رای داده اند روی آورده است. سخنرانی مراسم تحلیف او شبیه به یک سخنرانی انتخاباتی بود. ترامپ پس از به دست گرفتن دفتر ریاست جمهوری، با یک سری اظهارات نادرست و دستورات اجرایی تحریک آمیز اعتبار خود را در بین میانه روها از دست داده اما پایگاه او در بین هوادارانش تقویت شده است.

مهارت های ارتباطی ترامپ در جهان تلویزیون، با اظهارت ظالمانه و تحریک آمیز که مخاطبان را سرگرم و بیننده ها را افزایش می دهد، شکل گرفته است. رویکرد او در طول انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه در میان 17 نامزد در صدر توجهات قرار گرفت. تخمین زده شده که ترامپ برای مقابله با جب بوش، رقیب جمهوریخواهش 2میلیارد دلار از تبلیغات رایگان تلویزیونی استفاده و 100میلیون دلار برای تبلیغات پرداخت کرد.

پس از پیروزی و کسب نامزدی حزب جمهوریخواه، بسیاری انتظار داتشند که ترامپ راه های سنتی مبارزه در انتخابات عمومی را در پیش بگیرد. اما او بار دیگر انتظارات را به مبارزه طلبید و با به راه انداختن کمپینی پوپولیستی به افرادی روی آورد که مشاغل خود را در رقابت جهانی شدن از دست داده یا از تغییرات فرهنگی انجام شده در طول چند دهه گذشته، ناراضی بودند. ترامپ با این رویکرد پوپولیستی آرای الکترال را در ازای از دست دادن حداقل سه میلیون رای مردمی، کسب کرد. در این قمار ممکن بود او با از دست دادن 100هزار رای در سه ایالت کمربند میانی، ریاست جمهوری خود را ببازد.

با توجه به جمیع این مسائل، ناظران انتظار داشتند که او پیام های سیاسی خود را در زمان رسیدن به دفتر ریاست جمهوری متوجه جریان میانه کند. اما ترامپ باز هم صاحب نظران را کنار زد و در ادامه نیز پایگاه هدف خود را طرفداران تندرو قرار داد. برخی بر این باورند که هدف ترامپ ساخت یک حزب پوپولیستی از رای دهندگان طبقه کارگر است.

ترامپ همچنین به وسایل ارتباطی غیرمتعارف روی آورده است. تکنولوژی های جدید ارتباطی فرصت های جدیدی را به وجود آورده اند. روزولت از گستردگی رادیو بهره برد و ریگان استاد سخنرانی تلویزیونی بود. تیم ریگان تمرکز و اولویت اول دولت را روی موضوعات روز یا هفته گذاشته بود. اما ترامپ از توییتر استفاده می کند و علاوه بر این تسلطی خاص بر تلویزیون های کابلی دارد. او با استفاده از این رسانه ها به افکار عمومی در طول مبارزات انتخاباتی جهت داد.

در میان تعجب بسیاری، ترامپ به استفاده از توییتر در دوران ریاست جمهوری و در کاخ سفید نیز ادامه داد. اوباما حساب توییر داشت که توسط کارکنان او اداره می شد و به موضوعات عمومی اختصاص می یافت. در حالی که ترامپ درگیری های شخصی و نحوه مدیریت خود را در توییتر اعلام می کند و تمام مسائل و سیاست های پیچیده کشور را در 140 حرف مطرح می کند. او با استفاده از توییتر به عنوان پایگاهی برای حفظ ارتباط با جمعیت هوادار خود، به کنگره فشار می آورد.

ارتباطات سیاسی در طول زمان تغییر می کند و راه های برقراری ارتباطات موثرتر را به وجود می آید. یونانیان باستان با شعارهای موزون مهارت خود را به رخ می کشیدند. سزار در مجلس سنای روم با فصاحت و بلاغت سخنرانی می کرد. چرچیل با تسلط خود بر جملات و نقل قول های انگلیسی افراد را تحت تاثیر قرار می داد. مارتین لوتر لینک از ادبیات غنی آمریکایی در ایجاد ریتم در کلامش بهره می برد. برای بعضی ها این روش ها ساده تر است. ماریو کومو، فرماندار سابق نیویورک در مقایسه بیل و هیلاری کلینتون گفت: «هیلاری بیشتر یک متدیست است در حالی که بیل بیشتر افراد را تحت تاثیر قرار می دهد.»

فصاحت و بلاغت تنها شکل ارتباط سیاسی موثر در این روزگار نیست. سیگنال های غیرکلامی نیز تبدیل به جزء مهمی شده اند. برخی از رهبران الهام بخش، سخنوران بزرگی نبودند. گاندی با نماد لباس ساده و روستایی خود و روش زندگی اش، فراتر از کلمات با تصاویر صحبت می کرد. اگر تصاویر گاندی را با یک بریتانیایی شیک در آن دوران مقایسه کنید، خواهید فهمید که گاندی چطور این ارتباط نمادین را برقرار می کرد. بنابراین ترامپ هم راه ویژه خود را دارد. کلاه بیس بال او با شعار «بزرگ کردن دوباره آمریکا» همچنین تثبیت نام او به عنوان یک تاجر و استفاده از توییتر شیوه ویژه ترامپ است.

علاوه براین رهبران باید بتوانند در برقراری ارتباط با مخاطبین طوری رفتار کنند که تک تک افراد یک گروه کوچک را تحت تاثیر قرار دهند. در برخی موارد، ایجاد این ارتباط و همدلی نزدیک، حتی از فصاحت و بلاغت نیز مهم تر است. گاهی لازم است که خلاء توانایی برقرای ارتباط را با چهره های موجود در کابینه پر کرد. در مورد چهره های نمادین، ترامپ هنوز در ارتباطات سیاسی استاد محسوب نمی شود.

در مجموع ترامپ تا کنون توانسته است نسبت به انتظارات منقدانش، ارتباط سیاسی موثرتری را برقرار کند. اما آیا او می تواند در درازمدت با روش های غیرمتعارف خود موفق شود؟ این بزرگترین سوالی است که او در دوران ریاست جمهوری خود با آن مواجه است.

منبع: دیپلماسی ایرانی