شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: خلاء قدرت در منطقه بعد از خروج نظامی آمریکا از عراق و تشدید آن بعد از خروج از افغانستان، فضا را برای مانور قدرت‌های منطقه‌ای به‌ویژه ترکیه باز کرد و در این میان، آنکارا با تکیه بر قدرت ملی، سیاست خارجی فعال و همراهی با بلوک‌های اصلی قدرت در نظام بین‌الملل به سمت بلندپروازی و نقش‌آفرینی در امور کشورها و موضوعات منطقه‌ای روی آورد که مهمترین مصداق آن را امروز در سوریه شاهد هستیم.
شورای راهبردی آنلاین -رصد: واکنش‌های رسمی روسیه به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا محتاطانه و در عین حال منسجم بوده و این تصور را به وجود می‌آورد که یک علامت سیاسی عمدی است که هدف آن هم مخاطبان داخلی روسیه (کاهش انتظارات برای پایان سریع جنگ و بهبود روابط با آمریکا) و هم دولت آینده ترامپ است (ابراز قدردانی از اظهارات او درباره تمایلش به پایان دادن به رویارویی نظامی و بهبود روابط).
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بسیاری از شرکت‌های چینی در مناقصات داخلی ترکیه با استفاده از حمایت مالی پروژه اگزیم‌بانک چین و ارائه قیمت‌های رقابتی، پروژه‌ها را به دست می‌گیرند. در حالی که مناقصه نیروگاه‌های حرارتی با سوخت فسیلی به پایان رسیده است، اخبار اخیر از برنامه‌های تولید سالانه 150000 خودروی برقی در منطقه صنعتی سازمان یافته مانیسا حکایت دارد. خاطرنشان می‌شود که در مرحله تولید 2500 کارگر چینی مشغول به کار خواهند شد. اما این کارگران چگونه اسکان داده و تغذیه می‌شوند و چگونه در جامعه محلی ادغام می‌شوند؟ واضح است که فرآیندهای مربوطه بسیار پیچیده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: جنگ نیابتی زمانی است که دو کشور به طور غیرمستقیم و با حمایت از شرکت کنندگان در حال جنگ، با یکدیگر می‌جنگند. نمونه‌های کلاسیک دوران جنگ سرد عبارتند از بحران کنگو در دهه 1960 و بحران آنگولا در دهه 1970، زمانی که اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده هر یک از جناح‌های متخاصم در یک جنگ داخلی با پول، اسلحه و گاهی اوقات سربازان از کشورهای دیگر حمایت کردند، اما خود هرگز مستقیماً درگیر جنگ نشدند. براین اساس، رویکرد آمریکا و اروپا در قالب ناتو و در حمایت همه جانبه از اوکراین همه نشانه‌های جنگ نیابتی آنها علیه روسیه را دارد.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مین آنگ هلاینگ، رهبر نظامی میانمار، با اتهام جنایت علیه بشریت به دلیل کشتار و آزار و اذیت مسلمانان روهینگیا روبه‌رو است. این جنایات که بیش از یک میلیون نفر از مردم میانمار را تحت تأثیر قرار داد، بین ماه‌های آگوست تا دسامبر 2017 رخ داد. در این مدت، ارتش میانمار عملیاتی تحت عنوان “پاکسازی” را با بهانه مبارزه با گروه‌های مسلح آغاز کرد که منجر به نسل‌کشی مسلمانان استان راخین در غرب میانمار شد. این عملیات با کشتار وسیع بیش از 200 هزار نفر از مسلمانان روهینگیا و آوارگی حدود 700 هزار نفر همراه بود. دیوان کیفری بین‌المللی این اقدامات را به عنوان مصادیق نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت شناسایی کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اخیرا وزیر بازرگانی ترکیه تایید کرد که سیستم گمرک ترکیه، به روی تجارت با رژیم صهیونیستی، به طور کامل بسته شده است. این خبر با حواشی و سوال‌های بسیاری مواجه شد و یکی از مهمترین پرسش‌ها این بود که چرا ترکیه تصمیم به چنین اقدامی گرفت و درعمل تا چه حد جدی می‌باشد و پیامدهای آن بر مناسبات طرفین چه خواهد بود؟
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: خلاء قدرت در منطقه بعد از خروج نظامی آمریکا از عراق و تشدید آن بعد از خروج از افغانستان، فضا را برای مانور قدرت‌های منطقه‌ای به‌ویژه ترکیه باز کرد و در این میان، آنکارا با تکیه بر قدرت ملی، سیاست خارجی فعال و همراهی با بلوک‌های اصلی قدرت در نظام بین‌الملل به سمت بلندپروازی و نقش‌آفرینی در امور کشورها و موضوعات منطقه‌ای روی آورد که مهمترین مصداق آن را امروز در سوریه شاهد هستیم.
شورای راهبردی آنلاین -رصد: واکنش‌های رسمی روسیه به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا محتاطانه و در عین حال منسجم بوده و این تصور را به وجود می‌آورد که یک علامت سیاسی عمدی است که هدف آن هم مخاطبان داخلی روسیه (کاهش انتظارات برای پایان سریع جنگ و بهبود روابط با آمریکا) و هم دولت آینده ترامپ است (ابراز قدردانی از اظهارات او درباره تمایلش به پایان دادن به رویارویی نظامی و بهبود روابط).
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بسیاری از شرکت‌های چینی در مناقصات داخلی ترکیه با استفاده از حمایت مالی پروژه اگزیم‌بانک چین و ارائه قیمت‌های رقابتی، پروژه‌ها را به دست می‌گیرند. در حالی که مناقصه نیروگاه‌های حرارتی با سوخت فسیلی به پایان رسیده است، اخبار اخیر از برنامه‌های تولید سالانه 150000 خودروی برقی در منطقه صنعتی سازمان یافته مانیسا حکایت دارد. خاطرنشان می‌شود که در مرحله تولید 2500 کارگر چینی مشغول به کار خواهند شد. اما این کارگران چگونه اسکان داده و تغذیه می‌شوند و چگونه در جامعه محلی ادغام می‌شوند؟ واضح است که فرآیندهای مربوطه بسیار پیچیده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: جنگ نیابتی زمانی است که دو کشور به طور غیرمستقیم و با حمایت از شرکت کنندگان در حال جنگ، با یکدیگر می‌جنگند. نمونه‌های کلاسیک دوران جنگ سرد عبارتند از بحران کنگو در دهه 1960 و بحران آنگولا در دهه 1970، زمانی که اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده هر یک از جناح‌های متخاصم در یک جنگ داخلی با پول، اسلحه و گاهی اوقات سربازان از کشورهای دیگر حمایت کردند، اما خود هرگز مستقیماً درگیر جنگ نشدند. براین اساس، رویکرد آمریکا و اروپا در قالب ناتو و در حمایت همه جانبه از اوکراین همه نشانه‌های جنگ نیابتی آنها علیه روسیه را دارد.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مین آنگ هلاینگ، رهبر نظامی میانمار، با اتهام جنایت علیه بشریت به دلیل کشتار و آزار و اذیت مسلمانان روهینگیا روبه‌رو است. این جنایات که بیش از یک میلیون نفر از مردم میانمار را تحت تأثیر قرار داد، بین ماه‌های آگوست تا دسامبر 2017 رخ داد. در این مدت، ارتش میانمار عملیاتی تحت عنوان “پاکسازی” را با بهانه مبارزه با گروه‌های مسلح آغاز کرد که منجر به نسل‌کشی مسلمانان استان راخین در غرب میانمار شد. این عملیات با کشتار وسیع بیش از 200 هزار نفر از مسلمانان روهینگیا و آوارگی حدود 700 هزار نفر همراه بود. دیوان کیفری بین‌المللی این اقدامات را به عنوان مصادیق نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت شناسایی کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اخیرا وزیر بازرگانی ترکیه تایید کرد که سیستم گمرک ترکیه، به روی تجارت با رژیم صهیونیستی، به طور کامل بسته شده است. این خبر با حواشی و سوال‌های بسیاری مواجه شد و یکی از مهمترین پرسش‌ها این بود که چرا ترکیه تصمیم به چنین اقدامی گرفت و درعمل تا چه حد جدی می‌باشد و پیامدهای آن بر مناسبات طرفین چه خواهد بود؟
اندیشکده آلمانی «روابط امنیتی و بین‌الملل» در تحلیلی پیرامون بحران قطر به سه سناریوی موجود در این زمینه اشاره کرد .
«ماتیاس سیلر» و «استفان رول» نویسندگان این گزارش عنوان کردند: عربستان سعودی، امارات و مصر به همراه شماری از متحدان خود در ۵ ژوئن ۲۰۱۷ روابطشان را با قطر قطع و این کشور را محاصره کردند. تقاضای آنها از قطر نیز قطع حمایت از گروه‌های تروریستی و سیاست‌های بی‌ثبات کننده بود. با رد این درخواست‌ها از سوی قطر و ذکر بی‌پایه و اساس بودنشان، چشم انداز حل اوضاع مبهم به نظر می‌رسد. در این میان، سناریوی‌های قابل توجه جایگزین رهبری قطر، حل مسالمت آمیز ماجرا بین طرف‌های درگیر و تثبیت شکاف بین دو طرف قضیه است.
* تغییر نظام در دوحه
این اندیشکده با پرداختن به سناریوی اول یعنی «تغییر نظام در دوحه» نوشت: بیانیه‌های لابی‌های سعودی و مقالات نشریات اماراتی مبین این هستند که اعضای برجسته خانواده‌های سلطنتی عربستان و امارات مایل به سرنگونی رهبر کنونی قطر و جایگزینی او با شخصی دیگرند. این سناریو بدون درگیری نظامی یا کودتایی با کمک عوامل خارجی در کاخ امیر قطر غیرممکن و البته در برهه کنونی بعید به نظر می‌رسد.
بر این اساس، رویارویی نظامی و یورش عربستان و امارات خطرهای قابل توجه و پیامدهایی غیر قابل پیش‌بینی برای منطقه به همراه خواهد داشت.
باید توجه کرد که هم ایران و هم ترکیه حمایت خود را از قطر اعلام کرده و از همه مهمتر، این رویارویی نظامی در تضاد با منافع راهبردی آمریکا خواهد بود.
*سناریوی حل اختلاف
سناریوی دوم «حل اختلاف» است و اروپا و آمریکا هر دو درحال وارد کردن فشار برای خاتمه سریع این بحران هستند.
خطر بزرگ در این عرصه اخلال در نبرد علیه داعش و لطمه به موقعیت اقتصادی کشورها با توجه به افزایش بهای نفت و گاز و قطع فعالیت‌های تجاری غرب در خلیج فارس است. حل دو جانبه این بحران می‌تواند شامل رفع تحریم‌ها در عوض اخراج عواملی در خاک قطر باشد که عربستان و امارات آنها را تروریست بر می‌شمارند. در حالی‌که سران حماس دوحه را ترک کرده‌اند، قطر نیز می‌تواند به طور قابل توجه در تعهدهای خود تجدید نظر کرده و در سیاست خارجی‌اش در ارتباط با دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس بذل توجه بیشتری معطوف نماید.
*سناریوی جنگ سرد در خلیج فارس
در ادامه این مطلب با پرداختن به سناریوی سوم یعنی «جنگ سرد در خلیج فارس» آمده است: محتمل‌ترین گزینه برای قطر مهیا کردن خود برای افزایش تهدید نظامی در آینده است. حتی در صورت رفع رویارویی در کوتاه مدت، می‌توان انتظار ارتباط نظامی و سیاسی گسترده دوحه با آنکارا را داشت و البته روابط با تهران نیز به طور محتمل یادآور اهمیت کریدور ایران است. اشتراک ذخایر گازی نوعی وابستگی متقابل را بین ایران و قطر فراهم کرده است.
به باور نویسندگان، باید در این عرصه به روابط ریاض با قاهره نیز نگریست. طرح برنامه‌ریزی‌شده واگذاری دو جزیره در دریای سرخ از جانب مصر به عربستان که مذاکرات آن از سال ۲۰۱۶ آغاز شد، نشان‌دهنده گرمی بیشتر روابط ریاض و قاهره است.
در بخش دیگر این گزارش آمده است: «سناریوی سوم محتمل‌ترین گزینه است و درصورت وقوع، میانجیگری بین گروه‌ها را مشکل می‌سازد. پیش شرط هرگونه مداخله موفقیت آمیز بیشتر از سوی تلاش‌های منسجم واشنگتن است که با همه پادشاهی‌های کشورهای خلیج فارس همکاری‌های امنیتی دارد. هم زمان نفوذ اروپا نیز باید دست کم گرفته نشود.»
*لزوم یادآوری قوانین بین‌الملل به رباض و ابوظبی
نهایت این ماجرا این است که قطر، عربستان و امارات همگی در صورت بروز درگیری تضعیف شده و در حالی‌که در این بحران جناح‌های مشخصی ظهور یافته‌اند، اما آنها نیز در دل خود منافعی متفاوت خواهند داشت.
قطر نمی‌خواهد بیشتر وابسته به ترکیه و ایران باشد، در عین حال همکاری نزدیک با مصر غیر قابل اعتماد و از لحاظ اقتصادی از بین رفته نیز در میان مدت برای عربستان هزینه دار خواهد بود.
در خاتمه این گزارش نویسندگان بر لزوم میانجیگری اروپا (به ویژه آلمان و فرانسه) و رایزنی مقام‌های این قاره با کشورهایی چون کویت و عمان در رفع تنش و لزوم تماس با ریاض و ابوظبی، بر ضرورت رعایت حاکمیت ملی و قوانین بین‌الملل تاکید می‌کنند.
0 Comments