جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
فرصتها و تهدیدهای منطقهای «سازمان دولتهای ترک»
سیدعلی قائم مقامی در در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به برگزاری نشست «سازمان دولتهای ترک» در ازبکستان تصریح کرد: این تشکل حدود 180میلیون جمعیت را در برمیگیرد، ضمن اینکه مجارستان نیز به عضویت ناظر این نشست درآمده است. در نشست اخیر نیز قبرس شمالی، به اعضای ناظر این تشکیلات اضافه شد. همچنین براساس ارزیابیهای کارشناسان؛ جهان ترک، بازاری دارای جمعیتی 300میلیون نفر ، درآمد ملی 1.5تریلیون دلار، حجم تجارت بیش از 500 میلیارد دلار و حجم سرمایهگذاری 250 میلیارد دلاری بوده و دارای یک ظرفیت مهم و توان رشد و توسعه اقتصادی است.
این تحلیلگر مسائل بینالملل ضمن تشریح «چشم انداز2040 جهان ترک» که شامل اهداف و برنامه میان مدت و بلندمدت این تشکیلات میشود، گفت: ترکیه اعلام کرده به همه کشورهای آسیای میانه بورسیه تحصیلی میدهد، در سالهای گذشته دانشگاههایی در این کشورها افتتاح کرده و اکنون نیز از افتتاح دانشگاهی دیگر در ازبکستان خبر میدهد.
وی ادامه داد: ترکیه و کشورهای آسیای میانه متقابلا به دنبال درهم تنیدگی و گسترش روابط هستند و این اقدام در واقع ورود آنکارا به حیاط خلوت روسیه ارزیابی شده است. ما در سالهای گذشته شاهد توجه بیش از پیش و تلاش رژیم صهیونیستی نیز برای نفوذ و سرمایه گذاری در جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان و ازبکستان بوده ایم.
قائم مقامی با اشاره به ارزیابی رسانههای نزدیک به حکومت چین که این سازوکار غیرروسی را تهدیدی علیه چین و همچنین تهدیدی علیه ثبات منطقهای ارزیابی کرده بودند، افزود: چین به واسطه حضور اویغورها، در برابر ایدئولوژیهای پان ترکیسم و اسلامگرایی آنکارا حساس بوده و معتقد است، این تشکیلات میتواند تنشهای قومیتی را در منطقه «سینجان/ سینکیانگ» تشدید کند و ثبات و امنیت منطقه را به چالش بکشد، چرا که اشاعه ایده ناسیونالیسم افراطی ترک، خطر ایجاد بیثباتی را به دنبال دارد.
این کارشناس مسائل بینالملل تاکید کرد: رسانههای چین اعلام کرده بودند این تشکیلات باعث افزایش رقابت و تنش بین روسیه و ترکیه خواهد شد و در این شرایط، اعلام پیوستن جمهوری ترک قبرس شمالی به این تشکیلات بر حساسیت چین افزوده است؛ اما با این حال، ما شاهد انتقاد جدی از سوی این کشورها نبودیم.
قائم مقامی با بیان اینکه روسیه نیز تلاش میکند خود را در تقابل این تشکیلات قرار ندهد، توضیح داد: پیش از این سخنگوی کرملین درباره ویدیوهای جنجالی که در آن نقشهای در دست اردوغان با عنوان «جهان ترک» و شامل بخشهای وسیعی از روسیه بود، گفته بود «اما مسئله این است که در مرکز نقشه دنیای ترک، ستاره بزرگ قرمز رنگ نیست. آن ستاره در روسیه است، در آلتای، آن مکان مقدس. من به عنوان یک ترک شناس این را میگویم!»
وی با تاکید برضرورت افزایش توجه کشورهای عضو این تشکیلات بر همکاریهای اقتصادی و تجاری و اجتناب از دامن زدن بر مسائل قومی و نژادی، گفت: برخی استراتژیستها معتقدند این تشکیلات میتواند تهدیدی برای منطقه به لحاظ دامن زدن به مسائل نژادی و همچنین بهره برداری ناتو از آن باشد، اما باید درنظر داشت ترکیه تنها کشور عضو ناتوی حاضر در این تشکیلات است، لذا با پرداختن تنها به برخی زمینههایی که میتواند تهدیدی ایجاد کند، نباید اهمیت توجه به فرصتها مورد غفلت قرارگیرد.
قائم مقامی با اشاره به برخی رقابتها میان کشورهای عضو تشکیلات ترک زبان، از جمله ترکیه، جمهوری آذربایجان و قزاقستان، درخصوص تحت تاثیرقرارگرفتن کشورهای ضعیفتر از بلندپروازیهای کشورهای بزرگتر، خاطرنشان کرد: کشورهای عضو این تشکیلات، قدرت و نفوذ یکسانی ندارند و قطعا ترکیه در میان آنها دست بالاتری دارد و از این طریق نفوذ خود را گسترش میدهد؛ اما به نظرمی رسد کشورهای دیگر، خصوصا جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان نیز منافع مستقل خود را در این تشکیلات دنبال میکنند.
قائم مقامی با تاکید برضرورت توجه ایران به گسترش روابط و سرمایهگذاری در کشورهای آسیای میانه و قفقاز در حوزههای مختلف، اضافه کرد: میان ترکیه و کشورهای آسیای میانه بیش از 26میلیارد دلار مبادلات تجاری برقرار شده است. ضمن اینکه کشورهای عضو «سازمان دولتهای ترک» اعلام کردهاند بیش از یک تریلیون دلار با جامعه جهانی روابط تجاری دارند که 10 درصد این حجم میان دولتهای ترک انجام میشود. البته این کشورها اعلام کردهاند تلاش دارند این حجم از تجارت و سرمایه گذاری متقابل میان کشورهای ترکزبان را افزایش دهند.
وی توضیح داد: اغلب این کشورها در سازمانها و پیماننامههای منطقهای متعددی، از جمله اکو، سازمان همکاری اسلامی، همکاریهای اقتصاد اوراسیا و همچنین پیمان امنیت جمعی و همکاریهای دو جانبه و منطقهای حضور دارند. ایران نیز با توجه به عضویت کشورهای آسیای میانه در این سازمانها و وجود منافع مشترک با آنها، میتواند با «سازمان دولتهای ترک» منافع مشترک و همکاریهای خوبی داشته باشد. متاسفانه برخی دیدگاهها در داخل و خارج، تلاش دارند با طرح بعضی موضوعات و ادعاها، ایران را در تقابل این سازمان تعریف کنند و به نوعی این سازمان را در تقابل ایران قراردهند. درحالی که ما با این کشورها همکاری قابل گسترش و همسایگی داریم و بایستی از همه ظرفیتها استفاده نمود.
0 Comments