ضرورت بازخوانی روایت نوروز
در این اجلاس ازبکستان ریاست دوره جدید این سازمان را از ترکیه تحویل گرفت. ترکیه ریاست این سازمان را در نشست سران کشورهای ترک زبان که نوامبر 12 نوامبر 2021 در استانبول برگزار شده بود، از جمهوری آذربایجان تحویل گرفت. پیش از تغییر نام سازمان کشورهای ترک زبان در سال 2021، ابتدا در اکتبر سال 2009 شورایی به نام «شورای ترکزبانها» و با مشارکت کشورهای ترکیه، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان تشکیل شد. در آن زمان کشور مجارستان نیز به عنوان عضو ناظر حضور داشت. سازمان کشورهای ترک زبان که مقر آن در استانبول ترکیه است، با هدف توسعه همکاری میان کشورهای ترک زبان در بسیاری از زمینهها از جمله آموزش و تجارت تشکیل شد.
بیشک یکی از دستاوردهای این اجلاس برای ترکیه و قبرس شمالی پذیرش جمهوری ترک قبرس شمالی بهعنوان «عضو ناظر» در سازمان کشورهای ترک است که با استقبال ارسین تاتار، رئیس جمهوری ترک قبرس شمالی روبهرو شد. او صریحا از حمایت ترکیه در این زمینه تشکر کرد. وی اظهار داشت: «دیپلماسی ترکیه باعث شد جمهوری ترک قبرس شمالی بهعنوان «عضو ناظر» در سازمان کشورهای ترک مورد پذیرش قرار گیرد. با گرفتن قوت قلب از این تحول مثبت، مبارزه شرافتمندانه ما ادامه خواهد یافت.» او با تاکید بر اهمیت مشارکت جمهوری ترک قبرس شمالی در یک سازمان بینالمللی اظهار داشت «دولت او برای اولین بار در یک سازمان بینالمللی بهعنوان جمهوری ترک قبرس شمالی و با نام قانونی خود، چنین عنوانی را به دست آورده است. این نقطه عطفی است که در صفحات تاریخ ثبت خواهد شد.»
اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز در این اجلاس اظهار داشت اعطای عضویت ناظر به جمهوری ترک قبرس شمالی، گام مهمی بود و گامهای دیگری در شمال قبرس برداشته خواهد شد، ازجمله بهبود زیرساختها و همچنین اهمیت ویژهای برای احداث ساختمآنهای جدید «پارلمان» و کاخ ریاست جمهوری قائل هستیم. همه این گامها برای بهبود وضعیت قبرس شمالی برداشته میشوند. ما نشان دادیم که ترکهای قبرس که بخش جدایی ناپذیری از جهان ترک هستند، تنها نیستند. آرزو میکنم این تصمیم تاریخی برای همه ما بهویژه ترکهای قبرس مفید باشد.
ترکیه مدعی است کشورهای عضو باید «مفهوم امنیت مشترک» را میان خود ایجاد کرده و همکاریها را گسترش دهند.اجرایی شدن هرچه سریعتر صندوق سرمایهگذاری ترکیه در این سازمان، سودمند بوده و فرصتهای مالی فراهم شده از طریق این صندوق، همکاریها را تقویت کرده و فعالیتها را شتاب خواهد بخشید.
اردوغان در این اجلاس اظهار داشت: «در سازمان دولتهای ترک روز به روز وحدت قویتر میشوند. مجموعهای از توافقنامههای امضا شده که زیرساختهای همکاریها را در طیف گستردهای از تجارت تا اقتصاد، از مسائل فرهنگی تا مشکلات زیستمحیطی در بر میگیرد. با تغییر نام شورای ترکها و با پروتکلی که امضا شد، نیاز به تغییرات در قرارداد نخجوان برطرف شد. در این اجلاس همچنین درباره گامهای مشترکی که میتوانیم در پروژههای حمل و نقل، رسانه، فرهنگ و گردشگری برداریم، صحبت کردیم. ما صندوق سرمایه گذاری ترک را بهمنظور تقویت همبستگی خود بهویژه در زمینه مالی تأسیس کردیم. فرصتهای ارائه شده از سوی صندوق، همکاریهای ما را بیشتر تقویت کرده و فعالیتهای ما را تسریع خواهد کرد.»
رئیسجمهور آذربایجان نیز در اجلاس مدعی شد آذربایجان همواره به اتحاد نزدیک جهان ترک کمک کرده و به وحدت جهان ترک پابند است. وی افزود: «سازمان ما با شروع از اجلاس نخجوان در سال 2009، مسیر توسعه بزرگی را طی کرده است. جهان ترک، جغرافیای وسیعی با بیش از 200 میلیون نفر را پوشش میدهد و دارای پتانسیل اقتصادی، منابع انرژی، مسیرهای حمل و نقل و قابلیتهای نظامی مدرن است. دنیای ترک یک خانواده بزرگ است. با در نظر گرفتن منافع ملی یکدیگر، باید به حمایت و همبستگی متقابل ادامه دهیم. علاوه بر حوزههای سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی، حملونقل، انرژی، تحول دیجیتال، کشاورزی، گردشگری، همکاریهای خود در زمینههای امنیتی، دفاعی، صنایع دفاعی را نیز باید فعال کنیم. زمان آن فرا رسیده که مسائلی مانند حفظ حقوق، امنیت و هویت ملی همتباران خود که در خارج از کشورهای عضو سازمان کشورهای ترک زندگی میکنند و جلوگیری از استحاله آنها را در چارچوب این سازمان بهطور دائم در کانون توجه داشته باشیم.»
همانطور که انتظار میرفت سخنگوی حزب عدالت و توسعه به انتقادات اتحادیه اروپا در خصوص قبول عضویت جمهوری ترک قبرس شمالی در سازمان دول ترک واکنش نشان داد و اظهار داشت بیانیه اتحادیه اروپا در پی قبول عضویت جمهوری ترک قبرس شمالی بهعنوان عضو ناظر در سازمان دول ترک یک بیانیه غیرمنصفانه و ریاکارانه است. وی افزود: اتحادیه اروپا در زمینه مسئله قبرس بهسوی سیاستهای ناسازگار یونان و بخش جنوبی قبرس کشانده میشود. ترکهای قبرس عضو محترمی از جامعه بینالمللی هستند. قبول جمهوری ترک قبرس شمالی بهعنوان عضو ناظر سازمان دولتهای ترک وضعیتی بسیار درست و طبیعی است. موضع اتحادیه اروپا در جهت به هیچ شمردن جمهوری ترک قبرس شمالی از نظر تاریخی و سیاسی برخوردی غیر اصولی است.
همانطور که انتظار میرفت تصمیم آنکارا در پذیرش بخش ترکنشین قبرس بهعنوان عضو ناظر در سازمان کشورهای ترک، با واکنش یونان روبهرو شد. از نگاه آتن، اظهارات مقامات ترکیه در مورد پذیرش رژیم قبرس بهعنوان عضو ناظر در سازمان کشورهای ترک محکوم است و هرگونه تلاش برای ارتقای رژیم جعلی را نقض آشکار حقوق بینالمللی و قطعنامههای 541 و 550 شورای امنیت تلقی میگردد. یونان از تلاش برای دستیابی به راه حلی عادلانه و پایدار برای مسئله قبرس بر اساس قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل، حقوق اتحادیه اروپا و یک فدراسیون دو جامعهای و دو منطقهای حمایت میکند.
0 Comments