آیا مقدمات صلح پایدار در قفقاز فراهم می شود؟
نجیب میقاتی، نخست وزیر لبنان هنگام استقبال از جورجیا ملونی، نخست وزیر ایتالیا در بیروت گاف عجیبی داد و به اشتباه با یک زن دیگر روبوسی کرد. میقاتی که در مقابل پلههای هواپیما ایستاده بود تصور کرد که یکی از زنان دیپلمات ایتالیایی، جورجیا ملونی است و به گرمی از او استقبال کرد، اما لحظاتی بعد به او گفته شد که این زن نخست وزیر ایتالیا نیست.
علی خرم – کارشناس مسائل بین الملل
به دنبال بهانهجوییهای ایالات متحده آمریکا و تلاش دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور با هدف آنکه اقداماتی انجام دهد تا در نهایت ایران را وادار به خروج از برجام کرده و پایبندی تهران به تعهداتش را تایید نکند، اکنون خطراتی متوجه توافق هستهای ایران با ۶ کشور جهانی موسوم به برجام است.
آمریکا به دنبال آن است که تهران را عصبانی و احساساتی کند به گونهای که در نهایت ایران به نقض برجام مبادرت ورزد و آژانس بین المللی انرژی اتمی هم در گزارش بعدی بگوید ایران آنطور که باید و شاید به تعهداتش بر اساس توافق عمل نکرده است. لذا یکی از خطرات مهمی که برجام را تهدید میکند همین فشارهای آمریکا بر ایران است. این در حالی است که اکنون جمهوری اسلامی ایران باید بسیار هوشیار باشد.
دومین خطری که وجود دارد به بحثهای موشکی بازمیگردد؛ مبنی بر اینکه برداشت اعضای دائم شورای امنیت از قطعنامه 2231 این باشد که ایران این قطعنامه را در مورد موشکی نقض کرده است. اگرچه این برداشت و ادعای طرف غربی نادرست است اما مسئله اینجاست که ما نباید اجازه دهیم که اجماعی در این خصوص در قبال ایران صورت پذیرد.
هرچند ایران نیز بارها اعلام کرده که توسعه برنامه موشکی را متوقف نمیکند، چرا که هدف از آن حمل کلاهک هستهای نیست و با توافق هستهای نیز تناقضی ندارد.
با توجه به همسویی سه کشور اروپایی با آمریکا در برابر آزمایش موشکی ایران، اکنون از میان اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل تنها روسیه و چین ماندهاند که در خصوص این آزمایشها موضع گیری منفی نکردهاند.
باید توجه داشت که قطعنامه2231 ضامن حقوقی لغو تحریمها و توافق هستهای است. در نتیجه هر اقدامی از سوی ایران که به درست یا غلط به اروپاییها بفهماند یا تزریق کند که تهران در حال نقض برجام است باعث میشود که کشورهای عضو گروه ۱+۵، چهار به دو شوند و اگر قطعنامهای هم نتوانند علیه ایران صادر کنند ولی آمریکا میتوانند با چنین ادعاها و حتی بهانهگیریهایی خود را محق جلوه دهد.
از سوی دیگر برخی خروج آمریکا از برجام را نیز یک خطر برای این توافق تلقی میکنند. اما من بعید میدانم که آمریکا از برجام خارج شود، زیرا خروج از توافق هستهای به معنای انزوای آمریکا خواهد بود و در این صورت واشنگتن هیچ اهرمی نخواهد داشت که کشورها را علیه ایران و توافق هستهای بسیج کند.
به این ترتیب به نظر میرسد خروج آمریکا از برجام هیچ کمکی به آنها نمیکند و دستاوردی برایشان ندارد مگر اینکه یک اقدام از روی بیعقلی باشد که هیچ ارزشی هم نخواهد داشت.
به نظر میرسد که در نهایت ترامپ متقاعد شود که برجام را حفظ کند ولی با تحریمهای مشابه و غیرهستهای دیگری شامل موارد ادعایی تروریسم و حقوق بشر، ایران را تحت فشار قرار خواهد داد.
در نهایت به احتمال یک درصد اگر آمریکا از برجام خارج شود ایران میتواند به تعهداتش ادامه دهد و از اروپا، روسیه و چین نیز بخواهد که به عبارتی سیستم نظارتی را ادامه دهند، لذا برجام پیش خواهد رفت. در واقع اگر آمریکا از برجام خارج شود به نفع ایران است، اما ترامپ خارج نمیشود و تلاش میکند که با قطعنامههای تحریمی غیرهستهای ایران را تحت فشار قرار دهد.
0 Comments