جدیدترین مطالب

غزه، اوکراین و جایگاه تخریب‌شده اروپایی‌ها در افکار عمومی

غزه، اوکراین و جایگاه تخریب‌شده اروپایی‌ها در افکار عمومی

اتهام ها درباره اجرای استانداردهای دوگانه، به سرعت و با فراوانی از سوی کشورهای عربی، قدرت‌های در حال ظهور، رقبای جغرافیایی، مقامات سازمان ملل و حتی خود مقامات غربی مطرح شده است. هنگامی که روسیه در سال ۲۰۲۲ با شکستنِ قوانین بین‌الملل به اوکراین تجاوز کرد، اروپایی‌ها تحریم‌های "گسترده و بی‌سابقه" ای را در تجارت، سرمایه گذاری و حتی بایکوت های ورزشی علیه مسکو پیاده کردند. در جریان تلاش لابی بزرگ جهانی، رهبران اروپایی، حمایت از اوکراین را به عنوان دفاع از قوانین و نورم‌های جهانی تصویر کردند. اما در مقابل، بسیاری از رهبران اروپایی به فراخوان آتش‌بس در غزه واکنش منفی نشان داده‌اند و به طور کلی از محکوم کردن نقض قانون بین‌الملل توسط اسرائیل، رویگردان شده اند و به جای آن با حمایت گسترده از اسرائیل، حتی در برابر لحن و ادبیات نسل کشی وزیران اسرائیل سکوت کرده اند. همچنین بلافاصله پس از ۷ اکتبر، اروپایی‌ها به سرعت به تعلیق یا بازبینی در کمک مالی به سازمان‌های غیردولتی فلسطینی پرداختند، هرچند شواهد قابل اعتمادی هم از انحراف مالی یا حمایت از تروریسم وجود نداشت.
Loading

أحدث المقالات

غزه، اوکراین و جایگاه تخریب‌شده اروپایی‌ها در افکار عمومی

غزه، اوکراین و جایگاه تخریب‌شده اروپایی‌ها در افکار عمومی

اتهام ها درباره اجرای استانداردهای دوگانه، به سرعت و با فراوانی از سوی کشورهای عربی، قدرت‌های در حال ظهور، رقبای جغرافیایی، مقامات سازمان ملل و حتی خود مقامات غربی مطرح شده است. هنگامی که روسیه در سال ۲۰۲۲ با شکستنِ قوانین بین‌الملل به اوکراین تجاوز کرد، اروپایی‌ها تحریم‌های "گسترده و بی‌سابقه" ای را در تجارت، سرمایه گذاری و حتی بایکوت های ورزشی علیه مسکو پیاده کردند. در جریان تلاش لابی بزرگ جهانی، رهبران اروپایی، حمایت از اوکراین را به عنوان دفاع از قوانین و نورم‌های جهانی تصویر کردند. اما در مقابل، بسیاری از رهبران اروپایی به فراخوان آتش‌بس در غزه واکنش منفی نشان داده‌اند و به طور کلی از محکوم کردن نقض قانون بین‌الملل توسط اسرائیل، رویگردان شده اند و به جای آن با حمایت گسترده از اسرائیل، حتی در برابر لحن و ادبیات نسل کشی وزیران اسرائیل سکوت کرده اند. همچنین بلافاصله پس از ۷ اکتبر، اروپایی‌ها به سرعت به تعلیق یا بازبینی در کمک مالی به سازمان‌های غیردولتی فلسطینی پرداختند، هرچند شواهد قابل اعتمادی هم از انحراف مالی یا حمایت از تروریسم وجود نداشت.
Loading
تحلیل گزارش جامعه اطلاعاتي آمريكا درباره ایران

ایران هراسی در قالب تهدید خواندن توان دفاعی

۱۳۹۷/۱۲/۰۱ | دفاعی و امنیتی

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: بررسی روند کلی گزارش های سالانه تهدیدات جهانی نشان می دهد، ایران همواره به عنوان یکی از اصلی ترین تهدیدات آمریکا قلمداد می شود.

دکتر عبداله مرادی

مقدمه

برآوردهای کلان «جامعه اطلاعاتی آمریکا» (United States Intelligence Community) –شامل 16 سازمان و نهاد مستقل و یا دفاتر و واحدهای اطلاعاتی وابسته به سازمان ها- هر ساله توسط «اداره‌کننده اطلاعات ملی» (DNI) به عنوان رئیس جامعه اطلاعاتی، طی گزارشی با عنوان «برآورد تهدید جهانی» (Worldwide Threat Assessment) به کمیته اطلاعات مجلس سنا ارائه می شود. این گزارش سالانه که مهم‌ترین تهدیدات امنیتی پیشروی ایالات متحده آمریکا را تشریح می کند، حاصل اجماع تمامی نهادهای اطلاعاتی این کشور می باشد. چنانکه در مقدمه سند سال 2019م که در روزهای پایانی ژانویه گذشته ارائه شد، وظیفه آن؛ «فراهم‌کردن اطلاعات معنادار، مستقل و دستکاری‌نشده به سیاست‌گذاران، نظامی ها و کارکنان نیروهای قضائی و انتظامی است تا بر اساس آن حیات جامعه آمریکا و منافع ملی این کشور را در هر جای دنیا حفاظت کنند»، می باشد.

 

چارچوب های کلی

ساختار کلی گزارش «برآورد تهدیدات جهانی 2019» شامل دو بخش است؛ 1-تهدیدات موضوعی جهانی و 2-تهدیدات در سطوح منطقه ای. «جامعه اطلاعاتی آمریکا» در مقدمه گزارش خود؛ روسیه و چین به مثابه دو قدرت بزرگ را تهدید اصلی علیه ایالات متحده قلمداد کرده و پس از آن رفتارهای تخاصم‌آمیز ایران را در حوزه های مختلف سایبری، موشکی، منطقه ای و … به عنوان دیگر تهدید دارای اولویت معرفی می کنند. این رویکرد در همپوشانی با با نگرش کلی اسناد امنیتی و راهبردی ایالات متحده در دو سال اخیر، مانند راهبرد امنیت ملی 2017 و … «رقابت قدرت های بزرگ» را مهمترین اولویت امنیت ملی آمریکا قلمداد می کنند. از منظر این گزارش چین و روسیه ضمن بالابردن فزاینده قابلیت های خود، در بالاترین سطح همگرایی از دهه ۱۹۵۰ تاکنون هستند و لذا تلاش می‌کنند تا سازوکارهای نظم بین‌المللی و امنیت منطقه‌ای را به دلخواه خود تغیر دهند.

گزارش تهدیدات جهانی
تهدیدات موضوعی جهانی تهدیدات منطقه ای
  • عملیات سایبری
  • عملیات نفود آنلاین و مداخله در انتخابات
  • تسلیحات کشتار جمعی و اشاعه هسته‌ای
  • تروریسم
  • ضداطلاعات
  • فناوری‌های نوظهور و تهدیدات اقتصادی
  • فضا و فراجو
  • جرائم سازمان‌یافته فراملی
  • اقتصاد و انرژی
  • امنیت انسانی
  •  چین و روسیه
  • شرق آسیا
  • خاورمیانه و آفریقای شمالی
  • جنوب آسیا
  • روسیه و اوراسیا
  • اروپا
  • آفریقا
  • نیمکره غربی

 

بازنمایی از تهدیدات ایران

بررسی روند کلی گزارش های سالانه تهدیدات جهانی نشان می دهد، ایران همواره به عنوان یکی از اصلی ترین تهدیدات آمریکا قلمداد می شود. به عنوان مثال در گزارش سالانه 2013 جامعه اطلاعاتی 49 بار و در برآورد کنونی بیش از 70 بار، از ایران به عنوان تهدیدی برای امنیت ایالات متحده سخن به میان آمده است. این تهدیدات در سرفصل های مختلف گزارش در بخش موضوعی جهانی؛ عملیات سایبری، عملیات نفود آنلاین و مداخله در انتخابات، تسلیحات کشتار جمعی و اشاعه هسته‌ای، تروریسم و ضداطلاعات به شکل پراکنده آمده است. دیگر ابعاد تهدیدات ایران ذیل سرفصل «خاورمیانه» در بخش دوم گزارش یعنی؛ تهدیدات منطقه ای بحث شده است.

در سرفصل «تهدیدات سایبری» از جمهوری اسلامی ایران در کنار چین، روسیه و کره شمالی به عنوان اصلی ترین تهدیداتی که به شکل فزاینده و در طیف گسترده ای از روش های عملیات سایبری برای سرقت اطلاعات، تهدید توامان اذهان عمومی و زیرساخت های فنی آمریکا اقدام می کنند، اشاره شده است. در همین راستا در سرفصل «عملیات آنلاین نفوذ» مداخله انتخاباتی» بار دیگر تهدید سایبری ایران یادآوری شده است.

در سرفصل تهدید «تروریسم»، نام ایران و گروه مقاومت اسلامی «حزب اله» را ذیل دسته بندی «گروههای شیعه» و در کنار «گروههای سنی» شامل القاعده و داعش و … آورده است. سرفصل «ضد اطلاعات» نیز به تهدید سازمان های اطلاعاتی ایران در زمینه بازداشت شهروندان آمریکایی پرداخته است.

در بخش «تهدیدهای منطقه ای در خاورمیانه و شمال آفریقا» به تفصیل به ایران پرداخته شده و آمده است: «جاه طلبی های منطقه ای و بهبود قابلیت های نظامی ایران قریب به یقین منافع آمریکا را در سال پیش رو تهدید می کند.» در مورد اهداف منطقه ای ایران، گزارش این برآورد را ارائه می دهد که؛ «ایران در صدد این خواهد بود که دستاوردهایش در میدان نبرد در عراق و سوریه را به نفوذ بلندمدت سیاسی، امنیتی، اجتماعی و اقتصادی تبدیل کند و همزمان عربستان سعودی و امارات متحده عربی را با حمایت از حوثی ها در یمن تحت فشار بگذارد

 

برجام و توانمندی صلح آمیز هسته ای ایران

در مورد برجام و توانمندی هسته ای، «مدیر اطلاعات ملی» با تاکید بر اینکه اساسا برجام زمان لازم برای تولید سوخت مورد نیاز جنگ افزار هسته ای را در صورت تصمیم ایران، از چند ماه به یک سال افزایش داده است، ارزیابی خود در مورد اقدامات ایران را اینگونه ارائه می کند؛ «ایران در حال حاضر فعالیت های کلیدی ساخت جنگ افزار هسته ای که به باور ما برای تولید یک بمب هسته ای لازم است را دنبال نمی کند.» در جلسه استماع سنا برای ارائه گزارش تهدیدات جهانی 2019 نیز ضمن تکرار همین موضع از سوی «دانی کوتز» مدیر «اداره‌کننده اطلاعات ملی»، «جینا هاسپل» رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نیز گفت که «اکنون ایران از نظر فنی به توافق برجام پایبند است

لازم به ذکر است که تاکید بر عدم نظامی بودن برنامه هسته ای ایران، با تعابیر متفاوت در بکارگیری واژگان، از جمله مولفه های مشترک در تمامی گزارش های سالانه در طول سالهای گذشته بوده است. این اعتراف برای اولین بار در دولت بوش و در گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا با عنوان «نیات و توانمندی های هسته ای ایران» در سال 2007م بدین گونه مطرح و در تمام سالهای پس از آن تکرار گردید؛ «ارزیابی ما این است که توقف برنامه هسته ای ایران در سال 2003 که در پاسخ به فشارهای بین المللی بود بیانگر آن است که تصمیم های تهران بر محاسبه هزینه و فایده استوار است و این گونه نیست که تهران بدون در نظر گرفتن هزینه های سیاسی، اقتصادی و نظامی به سمت سلاح اتمی خیز بردارد.» واضح است که این رویکرد در گزارش سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا، در مغایرت با سیاست ها و مواضع کاخ سفید است. چه اینکه انحراف برنامه هسته ای ایران از جمله مهمترین ادعاهای ترامپ، بولتون و پمپئو می باشد.

تمرکز بر توان دفاعی-نظامی ایران

بی تردید مهمترین بخش گزارش 2019م در زمینه بازنمایی تهدیدآمیز از ایران؛ در موضوع توانمندی های نظامی و موشکی ایران صورت می گیرد. گزارش در سرفصل «تسلیحات کشتار جمعی» بر تهدید موشکی تاکید کرده و می نویسد: «برنامه موشک های بالیستیک ایران که شامل بزرگترین زرادخانه موشک های بالیستیک در منطقه است کماکان تهدیدی برای کشورها در سراسر خاورمیانه محسوب می شود. فعالیت ایران بر روی یک پرتابگر فضایی، از جمله سیمرغ، زمان بندی رسیدن به موشک بالیستیک بین قاره ای را کوتاه تر می کند.» گزارش ضمن تاکید بر قدرت موشکی ایران بر این نکته تاکید دارد که؛ حملات ایران به گروههای ضدانقلاب در کردستان عراق و همچنین حمله با داعش در سوریه با موشک های بالستیک، نشاندهنده افزایش دقت موشک های ایران و همچنین قابلیت ایران در استفاده از پهپاد به طور همزمان با موشک های بالیستیک بوده است. گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا در حوزه تهدید موشکی ایران تاکید بسیار زیادی صورت داده که می تواند در راستای ایجاد همسویی بیشتر میان متحدان عربی و اروپایی برای تشدید فشار بر علیه ایران صورت گیرد. گزارش 2019م تلاش می کند فشارها درباره توانمندی های موشکی جمهوری اسلامی را با استدلال حقوقی و به بهانه نقض قطعنامه 2231 در زمینه انتقال موشک های بالستیک به گروههای مقاومت در عراق، سوریه و یمن، توجیه نماید. نکته مهم در این زمینه آن است که؛ گزارش به«موشک بالستیک طراحی شده برای حمل کلاهک هسته ای» که موضوعی اختلافی در متن قطعنامه 2231 است، اشاره ای ندارد. در حالیکه در گزارش سال 2015 تاکید شده بود که «موشک‌های بالستیک ایران به طور ذاتی قادر به حمل سلاح‌های کشتار جمعی هستند

در زمینه سلاح های شیمیایی نیز گزارش هرچند تاکید کرده است که؛ «ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به این نتیجه رسید که ایران تعهداتش بر مبنای کنوانسیون جنگ افزارهای شیمیایی CWC را نقض کرده است»، اما بدون اشاره به موارد نقض و اطلاعات دقیق، صرفا نگرانی های کلی آمریکا در این زمینه مطرح شده و می نویسد: «همچنان نگران هستیم که ایران مواد شیمیایی برای مقاصد تهاجمی می سازد و هنگام تصویب کنوانسیون جنگ افزارهای شیمیایی تمام قابلیت های قبلی اش در تولید جنگ افزار شیمیایی را اعلام نکرده بود

جمع بندی

ارائه گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا، هرچند در روایت ضدایرانی دولت آمریکا در زمینه توانمندی هسته ای ایران اخلال ایجاد می کند، اما همزمان حوزه تمرکز تنش را به موضوعات موشکی و منطقه ای می کشاند. گزارش «برآورد تهدیدات جهانی» 2019م گویای این امر است که نخبگان اطلاعاتی آمریکا بر ضرورت مقابله با تهدیدات منطقه ای و موشکی جمهوری اسلامی به عنوان اولویت نخست اتفاق نظر دارند. همچنانکه سایر اسناد راهبردی امنیتی-سیاسی آمریکا در دوسال اخیر نیز همین موضوع را اثبات می کند. این رویکرد جامعه اطلاعاتی از منظر راهبردی می تواند واجد این پیشنهاد برای سیاستگذاری کاخ سفید در قبال ایران باشد که؛ بجای خروج از برجام، می توان تحریم های شدیدتری را به واسطه اقدامات منطقه ای و توان موشکی ایران اعمال نمود که با همکاری بیشتری نیز از سوی سایر متحدان آمریکا مواجه شود.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *