جدیدترین مطالب
اشتباه محاسبات در روابط با همسایگان را جدی بگیریم
أحدث المقالات
تحلیلی بر بیانیه پایانی نشست سران ناتو در اسپانیا؛ تبعیت بیشتر اروپا از آمریکا در تقابل با روسیه و چین
سهراب سعدالدین در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به بیانیه پایانی نشست سران ناتو در اسپانیا که در آن روسیه را تهدیدی مستقیم برای این ائتلاف خوانده شده است، تصریح کرد: در اجلاس پیشین سران ناتو که در لیسبون برگزار شده بود، راههای مشارکت با روسیه، خصوصا در زمینههایی مانند کاهش تسلیحات هستهای، معاهدات کنترل تسلیحات و خلع سلاح مورد بحث قرارگرفت و سخن از احتمال و امکان مشارکت با مسکو میرفت، اما در اجلاس مادرید روسیه تهدید مستقیم موجودیتی برای سرزمینهای کشورهای عضو ناتو اعلام شد و در این باره اتفاق نظر وجود داشت.
وی با بیان اینکه در اجلاس لیسبون به موضوع چین پرداخته نشده بود، اما در اجلاس مادرید، ناتو چین را به عنوان یکی از اولویتهای راهبردی خود برای دهه آینده و رقیبی سیستمی شناسایی کرد، افزود: به نظرمی رسد آمریکا از فرصت تقابل با روسیه استفاده کرده و در جنگ سرد جدیدی که با چین آغاز کرده، اروپا را به سمت خود کشیده است.
این کارشناس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تاکید براینکه آمریکا پیگیر این است که از ظرفیت کشورهای اروپایی علیه چین استفاده کند و تعهداتی نیز از آنها گرفته است، گفت: البته اینکه این تعهدات تا چه میزان عملی شوند، موضوع دیگری است که تحلیلهای مختلفی میتوان درباره آن داشت؛ چرا که به هر حال کشورهای اروپایی منفعت چندانی در تقابل با چین در منطقه آسیای جنوب شرقی و دریای چین جنوبی ندارند.
سعدالدین به ادعاهای آمریکا درخصوص احتمال حمله چین به تایوان و ضرورت مهار تحرکات این کشور و تلاش برای افزایش فشارهای اقتصادی علیه چین اشاره کرد و ادامه داد: اوایل دوره بایدن، اروپا توافقنامه سرمایهگذاری دو جانبه با چین امضا کرد، البته این توافقنامه هرگز اجرایی نشد و چندماه پیش نیز تعلیق شده است. اروپا در پی این بود که بتواند رابطه مستقلی با چین برقرار کند و برای آن نیز تلاش کرد، اما به مرور از این موضع فاصله گرفت. اکنون نیز اروپا بعد از چندین سال پرداختن به مباحث استقلال دفاعی و سیاسی، عملا همان سیاستهای تابعیت از آمریکا را در پیش گرفته و حتی در رابطه با چین نیز از این سیاست پیروی میکند.
وی یادآورشد: پیش از این اروپا ضمن اینکه چین را شریک درنظر میگرفت، آن را رقیب سیستمی میدانست، اما اکنون تنها به عنوان رقیب سیستمی به چین نگاه میکند و در بیانیه ناتو با زبانی خشن و صریح اعلام کرد چین تلاش میکند نظم بینالمللی از جمله حقوق دریاها، فضا و فضای مجازی را ویران کند.
این تحلیلگر مسائل اروپا با بیان اینکه با تحولات اخیر، ناتو به اهداف ابتدایی و اصل خود بازگشته است، توضیح داد: ناتو در ابتدا اتحادی برای دفاع جمعی بود که اعضایش در طول زمان تلاش کردند با گسترش دادن تعریف آن، دلیلی برای وجودش بیابند. اکنون ناتو مجددا به اهداف ابتدایی خود بازگشته است. البته مفهوم دفاع جدید، مفاهیم گستردهتری، از جمله دفاع سایبری و جنگ الکترونیکی را شامل میشود.
سعدالدین گفت: در نشستهای ناتو، عموما شاهد مباحث مربوط به اهمیت محیط زیست بودیم، اما در نشست اسپانیا کمتر به آن پرداخته شد.
وی با بیان اینکه اعضای ناتو در مادرید با امضای پروتکلهای الحاق دو کشور فنلاند و سوئد موافقت کردند و دبیرکل ناتو نیز تاکید کرد هدف اعضا این است که روند تصویب این عضویت را در اسرع وقت انجام دهند، اضافه کرد: با این تحول، از هشت کشور عضو شورای قطب شمال، هفت کشور آن به عضویت ناتو درآمدهاند و عملا ناتو جبهه جدیدی از تقابل با روسیه را در قطب شمال نیز گشوده و این تحول بسیار مهمی است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به تصویب «سند مفهوم استراتژیک جدید» از سوی ناتو برای هدایت توسعه سیاسی و نظامی این ائتلاف برای دهه آینده خاطرنشان کرد: این سند روسیه را مهمترین و مستقیمترین تهدید برای ناتو عنوان کرد، در حالی که قبلا آن را شریک استراتژیک نامیده بود. بر اساس این سند ناتو اعلام کرده به میزان قابل توجهی، قابلیتهای بازدارندگی و دفاع را در چارچوب دفاع جمعی برای همه متحدانش تقویت خواهد کرد.
سعدالدین تقویت انعطافپذیری و برتری فناورانه ناتو در مقیاس کشوری و جمعی را از دیگر اهداف مورد تاکید سران این پیمان نظامی در نشست مادرید عنوان کرد و گفت: در نشست مادرید تلاش برای دسترسی به فضا و همچنین فضاهای سایبری در بعد فناوری برای دفاع و بازدارندگی ضروری اعلام و تاکید شده که حملات در فضای سایبری و فضایی میتواند به سطح حمله مسلحانه برسد و منجر به اجرای ماده دفاع جمعی ناتو شود.
وی نحوه توسعه سیاسی و نظامی ناتو در دهه آینده را بسیار مرتبط با نتیجه جنگ اوکراین دانست و افزود: اکنون نگاه کشورهایی مانند فرانسه، آلمان و ایتالیا این است که باید این بحران خاتمه یابد؛ چرا که متوجه هزینههای بالایی که باید برای مسائلی مانند امنیت، انرژی، غذا و مهاجرت بدهند، هستند و در عین حال توجه دارند روسیه همسایه آنها خواهد بود؛ اما آمریکا میخواهد از این فرصت برای تضعیف هرچه بیشتر روسیه استفاده کند. با این حال بعید به نظر میرسد در دهه آینده تقابل نظامی مستقیمی میان ناتو و روسیه شکل گیرد.
این تحلیلگر مسائل اروپا با بیان اینکه هدف اول چین در سیاست خارجی، تایوان است، گفت: آمریکا تلاش میکند حضور نظامی ناتو در دریای چین جنوبی را تقویت کند، اما تقابل مستقیمی شکل نخواهند داد. هر چند ممکن است شاهد جنگهای نیابتی در این منطقه باشیم و با این تحولات اساساً جهان امنیتیتر شده است.
0 Comments