جدیدترین مطالب
اشتباه محاسبات در روابط با همسایگان را جدی بگیریم
أحدث المقالات
اهداف پنهان رشد اسلامستیزی در غرب
این یکی از مباحثی بود که در میزگرد مجازی «اسلامستیزی در غرب» مطرح شد. این میزگرد به میزبانی مجمع بینالمللی اساتید مسلمان دانشگاهها و با حمایت شورای راهبردی روابط خارجی روز یکشنبه (یازدهم آبان 1399) برگزار شد.
حجتالاسلاموالمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه، رئیس هیئتمدیره مجمع و معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر محمدباقر خرمشاد، نایبرئیس هیئتمدیره مجمع و استاد دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر محمدرضا مجیدی، مدیر گروه مطالعات اروپای مجمع و استاد دانشگاه تهران، آقای مسعود شجره، رئیس کمیسیون حقوق بشر اسلامی لندن، آقای عماد حمرونی، رئیس موسسه اهلالبیت (ع) در پاریس، دکتر خالد بیدون، استاد دانشکده حقوق دانشکده کالیفرنیا – برکلی آمریکا و دکتر ارسلان افتخار، عضو هیئتمدیره مرکز دین و سیاست دانشگاه واشنگتن آمریکا سخنرانان این میزگرد بودند.
آنچه در ادامه میخوانید، گزیدهای از مباحث مطرحشده در این نشست مجازی است.
دلایل بینشی و کنشی اسلام هراسی در غرب
حجتالاسلاموالمسلمین عبدالحسین خسروپناه، رئیس هیئتمدیره مجمع و معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی درباره ریشههای اسلامستیزی در غرب اظهار داشت: از بدو ظهور اسلام مخالفانی علیه اسلام حرکاتی انجام میدادند و حتی تا نقشه ترور پیامبر هم پیش رفتند که البته همه تلاشها نافرجام بود.
رئیس هیئتمدیره مجمع بینالمللی اساتید مسلمان دانشگاهها افزود: بعد از پیامبر گرامی اسلام، موج اسلام هراسی ادامه پیدا کرد و با جنگهای صلیبی در حدود دو قرن کشتههای زیادی از هر دو جبهه در پی داشت.
حجتالاسلاموالمسلمین عبدالحسین خسروپناه افزود: در قرن حاضر هم اسلامستیزیها البته به اشکال متفاوتی ادامه دارد که برای پرداختن به آن باید به دو چرایی پاسخ داد که چرایی بینشی و چرایی کُنشی مطرح میشود.
وی درباره اینکه چه بینشی پشتوانه این اسلامستیزی است گفت: پاسخ سؤال اول عقلانیت خود بنیاد است که به معنای عقل استدلالگر است، به معنای عقلانیتی که نسبتی با وحی و منابع دینی ندارد و میگوید از عقل و منطقم بدون ارتباط دادن با وحی و دین بهره میبرم که همه بنیادهای فکری غرب به همین نتیجه ختم میشود.
عقلانیت خودبنیاد در قرونوسطی شکل گرفت و در نیمه قرن 21 به عقلانیت ابزاری تبدیل شد و مورد سوءاستفاده دولتهای غربی قرار گرفت و پسازآن به عقلانیت نسبیگرا تبدیل شد.
عقلانیت اسلامگرا مبنای درست و غلط ندارد و حقیقتی به نام اسلام را نمیپذیرد و حتی مسیحیت را هم نمیپذیرد. چراکه مبانی دینی همچون وحی با عقلانیت خودبنیاد همخوانی ندارد؛ بنابراین مخالفان اسلام در غرب در حقیقت دینستیز هستند که مبتنی بر عقلانیت نسبیگرایی است.
رئیس هیئتمدیره مجمع بینالمللی اساتید مسلمان دانشگاهها در پاسخ به چرایی کُنشی اسلام هراسی در غرب افزود: رسانه مدرن و فیلمهایی که هالیوود میسازد بهشدت تلاش میکند تا نگاه مردم جهان به اسلام را به نگاهی منفی تبدیل کند و ریشه کنشهای ضد اسلامی در غرب همین رسانهها هستند.
وی با اشاره به اینکه رسانههای غربی مسلمانان را اهل خشونت و خونریزی نشان میدهند اضافه کرد: امروزه یکی از مهمترین اهداف رسانهها ایجاد یک تصویر غلط از مسلمانان است و پاسخ چرایی کنشی اسلامستیزی در غرب همین تبلیغات رسانهای است که میخواهد اسلام معکوس و نادرستی را به جهانیان القا کند.
حجتالاسلاموالمسلمین خسروپناه گفت: قبل از اینکه داعش شکل بگیرد در فیلمهای هالیوودی پرچمی با شمایل آنچه که بعدها در داعش دیدیم نمایش داده میشد.
وی افزود: برای مبارزه با اسلامستیزی بینشی ما باید از عقلانیت الهی استفاده و برای مقابله با چرایی کنشی باید از ظرفیت رسانه استفاده کنیم و با منطق و اخلاق بایستیم و اسلام ناب را معرفی کنیم و این شدنی است.
حجتالاسلاموالمسلمین خسروپناه با اشاره به اقدامات موهن فرانسه گفت: رفتار امثال رئیسجمهور فرانسه زمینهساز این است که خیلیها بروند مطالعه کنند و اسلام حقیقی را بیاموزند.
پشت پرده اسلام هراسی در غرب
مسعود شجره، رئیس کمیسیون حقوق بشر اسلامی لندن درباره جریانهای پشت پرده اسلام هراسی در غرب اظهار داشت؛ اسلام هراسی غرب در حال افزایش است و تردیدی درباره آن وجود ندارد. وقتی ما از ترس صحبت میکنیم یک امر طبیعی است اما ترس از اسلام طبیعی نیست و هیچ دلیلی برای آن وجود ندارد چراکه یک مفهومی کاملاً ساختگی است.
رئیس کمیسیون حقوق بشر اسلامی افزود؛ دو گروه در غرب به جریان اسلام هراسی دامن میزنند. گروهی که عمدتاً بدون سواد و مطالعه بوده و درکی از واقعیتهای امروز جهان و اسلام ندارند؛ اما در گروه دوم، افرادی در دولتهای غربی وجود دارند که به دنبال بسط اسلام هراسی هستند.
مسعود شجره اظهار داشت؛ همواره در طول تاریخ شاهد بودهایم که نوعی نگاه مغرضانه به گروههای مختلف اسلامی وجود داشته است و انگارههای ذهنی خود را به آنها منتسب میکنند. بهنحویکه آنها تلاش کردهاند نوعی دیو سازی درباره مسلمان ایجاد کرده و بر طبل اسلام هراسی بکوبند.
رئیس کمیسیون حقوق بشر اسلامی گفت، آنها برای نهادینه کردن این انگارهها در جوامع غربی، گزارههای مختلفی را علیه مسلمانان به کار میگیرند مثل اتهامات تروریستی و… که به مسلمانان و اسلامگرایان نسبت دادهاند؛ بنابراین افرادی همچون ترامپ یا برخی اساتید دانشگاهها میخواهند اسلام هراسی را در جوامع غربی بسط دهند. این یک کار برنامهریزیشده است که منحصر به گروهی از مردم نبوده و رسانههای غربی نیز از آن حمایت کردهاند. ضمن آنکه در جوامع غربی نیز عملیات هدفمندی علیه مسلمانان صورت گرفته است که هرساله تشدید شده است.
مسعود شجره افزود؛ فعالیتها و اظهارات برخی مقامات غربی نیز بر این وضعیت دامن زده و نوعی قضای ترس را ایجاد کردهاند که در آن اسلام هراسی رشد کرده است. چنانکه از سال 2015 به بعد هرروزه اظهارات اسلام هراسانه مقامات غربی افزایشیافته است که تأثیرات خود را بر مخاطبان غربی میگذارد. همچنان که در موضوع برگزیت مقامات انگلیس بسیاری از مشکلات را به مهاجران و مسلمانان منتسب میکردند.
چرایی اسلام هراسی در فرانسه
دکتر محمدباقر خرمشاد، نایب رئیس هیئتمدیره مجمع و استاد دانشگاه علامه طباطبایی با طرح سه سؤال، سه فرضیه و دو راهکار به بررسی موضوع اسلام هراسی در فرانسه پرداخت و گفت؛ چرا اسلامستیزی در فرانسه وجود دارد؟ عوامل داخلی اسلامستیزی در فرانسه چیست؟ آیا آنگونه که سیاستمداران فرانسه اعلام میکنند عامل اسلام هراسی، رفتارهای خود مسلمانان است یا عوامل دیگری است که در داخل فرانسه وجود دارد؟
نایبرئیس هیئتمدیره مجمع در ادامه افزود؛ فرضیه اول این است که بنیادگرایی لائیک یکی از عوامل تشدید اسلام هراسی در فرانسه است. امروزه بنیادگرایی لائیک به یک جریان قوی در فرانسه تبدیل شده است و رئیسجمهور فرانسه برای آنکه خودش را در قالب آن تعریف کند تندترین اظهارات ضد دین را بیان میکند و به یکی از سخنگویان بنیادگرایی لائیک در فرانسه تبدیل شده است.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی درباره فرضیه دوم گفت؛ بنیادگرایی، بنیادگرایی میآورد. بنیادگرایان فرانسه ازجمله مکرون باید بدانند که در حال بنزین ریختن بر آتش بنیادگرایی در جهان هستند. درحالیکه تفکر لائیک قرار بود آبی بر آتش بنیادگرایی مسیحی باشد اما الان خود به شعلهور کننده بنیادگرایی تبدیل شده است که نتیجه آن رفتن جهان به سمت بیثباتی و ناامنی و تهی شدن از صلح شده است که هم برای فرانسه و هم بشریت خطرناک است.
محمدباقر خرمشاد در ادامه اظهار کرد: فرضیه سوم بر این اساس استوار است که اصرار غرب بر تحمیل ارزشهای خود بر دیگران ازجمله مسلمانان، بهگونهای است که به هر قیمت و زر و زوری انجام میشود. درواقع همان پناه بردن به روح جنگهای صلیبی در فرانسه و استمرار آن بر یک فضای بنیادگرایی است که توسط لائیکهای حاکم بر فرانسه دنبال میشود.
این استاد دانشگاه افزود: لائیکهای حاکم بر فرانسه به دنبال این هستند که شکاف بین مسلمانان و غرب را بیش از گذشته کرده تا به خشونت بیانجامد؛ اما با توجه به این مسئله باید ببینیم راهحل چیست؟ به نظر میرسد راهحل نزدیک، این باشد که رهبران فکری سیاسی فرانسه بهنوعی اعتدالگرایی برگردند؛ یعنی عقلای سیاسی و فکری فرانسه تلاش کنند برای جلوگیری از خشونت بیشتر، تندروها ضعیف شوند و عرصه برای کسانی که معتدلتر هستند باز شود، این کار شدنی است.
خرمشاد همچنین با بیان اینکه باید به تنوع ادیان، مذاهب، فرهنگها و زبانها احترام گذاشته شود، در غیر این صورت آینده روشنی پیش رو نخواهد بود، اظهار کرد: سیاستمداران فرانسه برای حل مسئله داخلی خود به اسلامستیزی یا دمیدن بر ابعاد دیگر بنیادگرایی روی آوردهاند. شاید در کوتاهمدت جوابگو باشد و مکرون بتواند در انتخابات آینده فرانسه آرایی را جلب کند اما در درازمدت خطر بسیار جدیای را متوجه جامعه فرانسه و جهان خواهد کرد.
وی در ادامه اظهار کرد: به دلیل خصلتهایی که در اسلام هست، بخشی از بنیادگرایان لائیک فرانسه اصرار دارند تا بین اسلام و جهان غرب هیچگاه صلح برقرار نشود. درواقع این مسلمانان نیستند که فضا را آشوبزده میکنند بلکه حاکمان فرانسه هستند که فضا را آشوبزده میکنند. شاید تحلیلشان این باشد که اگر فضا آرام دیده شود، اسلام مؤلفههای خوبی برای ارائه دیدگاهها دارد.
معرفی غلط مسلمانان درجوامع غربی
ارسلان افتخار عضو هیئتمدیره مرکز دین و سیاست دانشگاه واشنگتن آمریکا نیز طی سخنانی در این وبینار با طرح این پرسش که «چگونه اسلامهراسی در حال رشد است؟»، گفت: شاهد بودیم که اتفاق بسیار ناگواری در نیوزیلند رخ داد و ۵۲ مسلمان کشته شدند، تصاویر بهصورت زنده پخش شد و این رویداد نهتنها بدترین حمله تروریستی در خاک نیوزیلند بود بلکه یکی از وحشتناکترین اقدامات اسلامهراسی در تاریخ معاصر هم بود.
وی به کشتار مسلمانان میانمار هم اشاره کرد و گفت: مسئله روهینگیای میانمار از دیگر نمونههایی است که طی سالهای اخیر شاهد بودیم که به دلیل مسائل نژادی مسلمانان را قتلعام کردند. از طرفی شاهد هستیم که کسانی در میانمار صاحب قدرت هستند که جایزه صلح را هم از آن خود کردهاند. البته دیدیم که واکنش حقوق بشری در جهان در پی این مسائل رخ داد و جایزه نوبل هم پس گرفته شد.
ارسلان افتخار همچنین گفت: انگاره اسلامهراسی نهتنها از سوی دولت ترامپ بلکه از زمان ۱۱ سپتامبر در آمریکا گسترش یافته و اکنون نهادینه شده است و اکثر اعضای دیوان عالی آمریکا که اخیراً ترکیبش تغییر کرده نیز، نگرانیهایی را درباره این مسئله ایجاد کرده است.
دکتر افتخار درباره ریشه اسلام هراسی در غرب و فرانسه گفت؛ رنو کامو، نویسنده مشهور فرانسوی با طرح تئوری توهم میگوید مسلمان و سیاهپوستان آمدهاند که جایگزین سفیدپوستان در آمریکا و غرب شوند و امروز همین نگاه در رسانههای غربی تبلیغ میشود. امروز نیز مناقشههای نژادی در غرب بر اساس همین گزاره است تا مسلمانان و مهاجران را در جوامع غربی دگرسازی میکنند. این نگاه حتی در کشورهای خاور دور همچون هند، چین و میانمار نیز استفاده میشود.
اهداف سیاسی مکرون از حمایت از اهانت به ساحت پیامبر اکرم (ص)
دکتر محمدرضا مجیدی، مدیر گروه مطالعات اروپای مجمع و استاد دانشگاه تهران در سخنان خود به طرح ریشههای اسلام هراسی پرداخت و گفت دین هراسی به گذشتههای بسیار دور بازمیگردد و حتی قبل از ظهور اسلام نیز جریانهای دینستیز وجود داشته است، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی تشدید شده است.
مدیر گروه مطالعات اروپای مجمع درباره دلایل سیاسی اظهارات اخیر مکرون نیز اظهار داشت؛ اظهارات اخیر رئیسجمهور فرانسه در حمایت از هتک حرمت به پیامبر (ص) نه در قامت یک فیلسوف یا جامعهشناس بلکه از سوی یک سیاستمدار در آستانه انتخابات صورت گرفته است و این اظهارات را میتوان به نحوی پوپولیستی و عوامفریبانه باهدف پیروزی در انتخابات دانست، همچنان که در طول سالهای اخیر گفتمان بسیاری از کاندیداهای غربی برای پیروزی در انتخابات مبتنی بر همین رویکردهای پوپولیستی بوده است.
دکتر مجیدی همچنین در ادامه افزود؛ مکرون در حالی اظهارات اخیر خود را مصداق آزادی بیان عنوان کرده است که ما در غرب با نوعی استاندارد دوگانه مواجه هستیم که همواره در رویکردهای مقامات غربی درباره موضوعات مختلف مشاهدهشده است. همچنان که در موضوع هولوکاست ما شاهد چنین آزادی بیانی نیستم و هرگونه اظهارنظری درباره آن با سختترین واکنشها مواجه میشود؛ بنابراین این دوگانگیها از معضلاتی است که سیاستمداران غربی پاسخی برای آن ندارند.
این استاد دانشگاه در ادامه افزود؛ امروز مکرون سعی دارد از اسلام هراسی برای جلب حمایت راستگراها استفاده کند اما ممکن است به ضرر وی تمام شود که ازجمله آنها میتوانیم به تحریم کالاهای فرانسوی در کشورهای مسلمان اشارهکنیم؛ بنابراین اگرچه مکرون از اسلام هراسی برای رسیدن به منافع سیاسی استفاده ابزاری کرده است، اما چنین رویکردهایی میتواند زمینهساز جنگها و خشونتهای گسترده شود.
نقش ترامپ در تشدید اسلام هراسی در غرب
دکتر خالد بیدون، استاد دانشکده حقوق دانشکده کالیفرنیا – برکلی آمریکا در سخنانی اظهار داشت، با روی کار آمدن ترامپ وجهه جدیدی از اسلام هراسی در جامعه آمریکا ظهور کرد، اگرچه پدیده جدیدی نبوده و سابقه آن به سالهای گذشته برمیگردد.
خالد بیدون در ادامه افزود؛ اگرچه اسلام هراسی یک پدیده تازه وارد و جدید نیست اما کاری که ترامپ انجام داد تلاش کرد تا نگاه ارتجاعی و تعصبی علیه مسلمانان راکاتالیزور کند. بهنحویکه امروز مسلمانان از بسیاری از حقوقی قانونی خودشان محروم شدهاند. آینده اسلام هراسی در آمریکا نیز تا حد زیادی به نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بستگی دارد. چرا که ترامپ اسلام را یک تهدید جدی برای آمریکا معرفی کرده است.
نقش لابی صهیونیست فرانسه در تشدید اسلام هراسی
عماد حمرونی، رئیس موسسه اهلالبیت (ع) در پاریس نیز در وبینار اسلام هراسی در غرب اظهار داشت؛ اسلام هراسی با انقلاب اسلامی ایران آغاز شد. در دهه 80 قرن گذشته مسلمانها در اروپا خیلی التزام عملی به اسلام نداشتند اما امروز پس از گذشت 4 دهه از انقلاب اسلامی، اسلامگرایی و التزام به اسلام و حضور زنان باحجاب در اروپا بسیار زیاد شده است.
رئیس موسسه اهلالبیت (ع) در پاریس در ادامه افزود؛ نقش لابی صهیونیست در غرب بهویژه فرانسه سبب شده است تا این کشور پرچمدار اسلام هراسی شود. لابی صهیونیستی عمیقاً در دولت فرانسه حضور دارد.
عماد حمرونی گفت؛ دولتهای فرانسه از اسلام افراطی حمایت کردند تا اسلام انقلابی و اجتماعی رشد نکند و دیگر اینکه گروههای تندرو و افراطی را رشد دادند تا جامعه فرانسه را به این سمت سوق دادند که اسلام یک دین خشن و ضداجتماعی است.
رشد اسلام باعث هراس در جوامع اروپایی شده است
«محمد علی مومنیها» معاون بینالملل سازمان بسیج مستضعفین هم در این نشست با اشاره به رشد اسلام گرایی در کشورهای اروپایی گفت: سیاستمداران این کشورها با توجه به احساس خطری که از ناحیه رشد اسلام گرایی در کشورهای خود میکنند به دنبال متوقف کردن این فرایند هستند. اما در عمل، اقدامات رسانهای و تبلیغاتی که در این زمینه انجام دادند تا جوامع اسلامی و مسلمانان راعقب مانده نشان داده و باعث کاهش جذب جوانان به این دین الهی شوند چندان نتیجه مطلوبی برای آنها به دنبال نداشت.
مومنی ها افزود: با توجه به این مسئله، آنها تلاش کردند تقابل و شکاف را بین مسلمانان و دیگر ساکنان این کشورها بیشتر کرده و با ایجاد نفرت جلوی رشد اسلامگرایی را بگیرند.
0 Comments