جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
حذف از فهرست تروریستی؛ وعده واشنگتن به سودان برای برقراری رابطه با رژیم صهیونیستی
کمرون هادسون در تحلیلی که اندیشکده شورای آتلانتیک آمریکا منتشر کرد، نوشت: برخلاف توقف کاندولیزا رایس در سال ۲۰۰۵ در این کشور که با هدف افزایش فشار بر عمر البشیر انجام شد، توقف پمپئو ظاهراً با هدف تحسین و مشروعیت بخشیدن به دولت موقت سودان بود؛ اما با کمی تامل میتوان به این سفر به عنوان یک گام مانده به آخر در مسیر حرکت سودان برای خروج از فهرست دولتهای حامی تروریسم وزارت امور خارجه آمریکا توجه کرد.
موانعی که همچنان برای حذف سودان از این فهرست وجود دارد، در درجه اول به گروههای قربانی جنایات مرتبط با تروریسم سودان در گذشته و متحدان آنها در کنگره مربوط میشود. در عین حال ماهیت گفتوگوها درباره سودان در واشنگتن در سال جاری تغییر کرده است. تردیدها در این باره که جناحهای مرتکب شونده جرائم آمادهاند تا به محض آنکه واشنگتن تحریمها را رفع کرد، حکومت غیرنظامی این کشور را سرنگون یا تضعیف کنند، کم شده، اما هنوز از بین نرفتهاند.
در واقع قبل از توقف اخیر پمپئو در سودان، ظاهرا بالاخره واشنگتن متوجه شده بود که بهترین راه تضعیف خرابکاران در سودان، سرمایهگذاری روی رهبران غیرنظامی و دولت انتقالی در این کشور است.
مسئله حذف سودان از فهرست حامیان تروریسم دیگر این نیست که این اتفاق باید رخ بدهد یا خیر، بلکه مسئله به چگونگی و زمان انجام آن مربوط میشود. متاسفانه سفر پمپئو کمک چندانی در خصوص پاسخ به این پرسشها نکرد.
پمپئو روی عوامل دیپلماتیک ارزشمندی در رابطه خود با سودان و نخستوزیر آن، عبدالله حمدوک، سرمایه گذاری کرده است. دیدار موفق و تاریخی حمدوک از واشنگتن در دسامبر گذشته که پمپئو به دلیل آن که در سفر بود، آن را از دست داد، با تبادلات کوتاه میان آنها در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ در فوریه دنبال شد.
با این حال پمپئو از طریق تماسهای منظم تلفنی تلاشها برای اصلاحات سودان و اقدامات متعدد این کشور برای رفع ادعاها درباره تروریسم علیه این کشور را دنبال کرد و با نیروی نظامی این کشور برای شکل دادن به جبههای متحد در طول دوره گذار کار کرد.
همه این اقدامات به سفر تاریخی پمپئو و نتیجه غافلگیرکننده آن منجر شد که در آن موضوع عادیسازی روابط اسرائیل با سودان به عنوان پرسش بزرگ آمریکا مطرح شد و چیزی که حالا برخی از آن بیم دارند مطالبه جدید برای حذف سودان از فهرست حامیان تروریسم است.
حالا با توجه به اینکه ژنرال عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیت سودان اولین تماس پنهان خود را با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در ماه فوریه (با ترغیب پمپئو در تماسی تلفنی که با برهان داشت) برقرار کرد، این ایده که سودان میتواند با راهنمایی واشنگتن از یک دولت مندرج در فهرست تروریستی به یک دوست اسرائیل تبدیل شود، بسیاری را در حلقه سیاست خارجی ترامپ وسوسه کرده است.
پمپئو و تیم او بعد از موفقیت در امارات متوجه شدند که برای تکرار آن توفیق در رابطه با دیگر کشورهای عربی از فرصت کمی برخوردارند و علت سفر شتابزده او به خاورمیانه همین امر بود؛ اما با اضافه شدن سودان به فهرست کشورهایی که پمپئو به آنها سفر کرد، منطق مقرر در پس حذف سودان از فهرست حامیان تروریسم نیز تغییر کرد.
حذف سودان از این فهرست دیگر بخشی از اهرم آمریکا برای ترغیب و حمایت از دولت انتقالی و اقداماتش برای اصلاحات و تحول دولت سودان به نظر نمیرسد، در عوض ظاهراً حذف سودان از این فهرست به اهرمی برای به دست آوردن یک کودتای سیاست خارجی در خاورمیانه در روزهای پایانی باقیمانده تا انتخابات نوامبر تبدیل شده است.
شاید در ظاهر قابل درک باشد که تیم پمپئو به این امر به عنوان یک مسئله برد-برد نگاه کند. سودان به روشنی اعلام کرده است که اولویت اصلیاش در رابطه با واشنگتن حذف شدن از فهرست حامیان تروریسم است و تمایلش را برای انجام تقریباً هر کاری برای برآوردن خواستههای واشنگتن یا به عبارت دیگر حل و فصل احکام حقوقی مرتبط با تروریسم علیه این کشور نشان داده است.
ظاهراً نزدیک به ۳۵۰ میلیون دلار میان قربانیان آمریکایی و آفریقایی بمبگذاریهای سفارت آمریکا در کنیا و تانزانیا توزیع شده است. رهبران غیرنظامی سودان نیز به دفعات بر قصدشان برای ایجاد یک سیاست خارجی متوازن و تعمیق روابطشان با دموکراسیهای مستقرتاکید کردهاند. از نگاه واشنگتن برای اینکه نشان داده شود سودان حقیقتاً باید از این فهرست خارج شود، چه چیزی میتواند بهتر از این موارد و عادی سازی روابط این کشور با اسرائیل باشد؟
اعمال فشار آمریکا بر سودان برای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی علیرغم تداوم بی اعتمادی عمیق در روابط دو کشور
اما پمپئو و تیمش در شتاب خود برای به دست آوردن چیزی از هیچ چیز، حساسیتها در سودان درباره تغییر شرایط رفع تحریمها و وضعیت شکننده گذار در سودان را نادیده گرفتند. با وجودی که حمدوک و پمپئو در تلاش بودهاند روابط را بر مبنای احترام متقابل احیا کنند، اما بیاعتمادی و سوء تفاهم در روابط رسمی دو جانبه همچنان عمیق است.
اعمال فشار برای عادی سازی روابط با اسرائیل، دولتی که یک نسل کامل از سیاستمداران سودانی سوگند خوردند هرگز آن را به رسمیت نشناسند و با آن همکاری یا مذاکره نکنند، ادعاهای مکرر پمپئو در این باره که هدف سیاست آمریکا تقویت پیوندهای دولت انتقالی و ارتقای روابط مثمرثمر میان نیروی نظامی و غیرنظامیان است را رد میکند. در واقع این تقاضا وضعیت شکنندهای را که دولت انتقالی در آن قرار دارد، کاملا نادیده میگیرد و همچنین خطر تضعیف توازن قدرت بسیار حساس میان رهبران نظامی و غیرنظامی سودان را به همراه دارد.
در نهایت، نیروهای امنیتی و اطلاعاتی احتمالا اولین و مهمترین ذینفعان گشاده دستی اسرائیل از طریق دسترسی به تجهیزات اطلاعاتی و دفاعی، آموزش و تبادل اطلاعات خواهند بود و در عین حال مدیریت گرفتاری بیش از 30 هزار پناهنده سودانی در اسرائیل که تلآویو مشتاق استردادشان است، بر عهده غیرنظامیان گذاشته خواهد شد.
در نهایت به نظر میرسد که سودان نزدیکی به اسرائیل را سرعت بخشد. واشنگتن میتواند گامهای نهایی لازم برای حذف سودان از فهرست تروریسم را آرامتر بردارد. واشنگتن به نوبه خود نباید در تعهدی که به صورت خصوصی برای حذف سودان از فهرست حامیان تروریسم داده است، تردید کند؛ اما هنوز باید برای ترغیب کنگره به پرداختن به مسائل مربوطه تلاش شود. این گفتگوها زمان بر خواهد بود و ممکن است نیازمند چانهزنیهای سیاسی در واشنگتن باشد. تاخیر بیشتر با امید هل دادن سودان به آغوش اسرائیل، شکنندگی وضعیتی که سودان در آن قرار دارد را نادیده میگیرد و تغییرات مهمی را که تا کنون رخ داده کم ارزش جلوه میدهد.
0 Comments