جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
آثار منطقهای سازش امارات با رژیم صهیونیستی
اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک در گفتگو با کارشناسان منطقه، به بررسی آثار این توافق پرداخته که بهظاهر، رژیم صهیونیستی پذیرفته در ازای عادیسازی روابط، انضمام و اشغال بخشهایی از کرانه باختری را متوقف کرده باشد.
آنچه در پی میآید، گزیدهای از اظهارات کارشناسان این اندیشکده است.
ویلیام وکسلر – رئیس مرکز رفیق حریری و برنامههای خاورمیانه در شورای آتلانتیک:
این توافق یک پیروزی راهبردی برای اسرائیل است؛ بهطوریکه مسیر بهسوی عادیسازی روابط را با دولتی عربی برای سومین بار و برای دولتی در خلیج (فارس) برای نخستین بار باز کرده است. در همین حال اسرائیل اکنون و عده توخالی یکجانبه عدم انضمام کرانهی باختری را داده که یک خطای اساسی راهبردی خواهد بود. این توافق، پیروزی آشکار سیاسی برای بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ محسوب میشود که استدلال میکنند توانستهاند با تهدید انضمام کرانه باختری، امارات را به برداشتن این گام وادار کنند.
این توافق پیروزی راهبردی عمدهای برای امارات هم محسوب میشود، زیرا اکنون میتواند بهصورت گسترده روابط اقتصادی، فرهنگی و امنیتی خود را با اسرائیل که تاکنون مخفی نگاه میداشت، آشکار کند. علاوه بر حمایتی که امارات بهصورت فوری از محافل جمهوریخواه در آمریکا دریافت خواهد کرد، این کشور قادر خواهد بود رویکرد دموکراتها به خود را نیز تغییر دهد که در حال حاضر امارات را همچون عربستان را در نظر میگیرند.
اگرچه ممکن است به این زودی مشخص و آشکار نشود، اما این توافقنامه درواقع پیروزی واقعی برای جو بایدن هم محسوب میشود. اگر بایدن رئیسجمهور شود، این توافق به او کمک خواهد کرد تا صحنه را برای دیپلماسی دلخواه خود بهپیش ببرد.
کریستن فونتنرز – رئیس ابتکار امنیتی اسکوکرافت خاورمیانه شورای آتلانتیک:
این توافقنامه پیکربندی مجدد همپیمانی راهبردی خاورمیانه (MESA) محسوب میشود که دولت آمریکا در سال ۲۰۱۸ پیشنهاد داد؛ البته با این تفاوت که در این نسخه، اسرائیل هم پای میز نشسته است.
طوقه نصیرت – معاون مرکز رفیق حریری:
توافق اسرائیل و امارات برای عادیسازی روابط هیچ دستاورد ملموسی برای فلسطینیهایی ندارد که آینده وزندگیشان همچنان باید مورد مذاکره بازیگران خارجی قرار بگیرد و توسط آنها تعیین شود؛ منافع این بازیگران اساساً با منافع فلسطینیها همخوانی ندارد. آنچه بهعنوان مصالحه اسرائیل در این توافق به نمایش گذاشته میشود و عقبنشینی از طرح نتانیاهو برای انضمام غیرقانونی بخشهایی از کرانه باختری بوده، اقدامی برای حفظ وجهه همه طرفها است.
در عرصه عملی شهرکهای اسرائیلی به میزان فراوانی در دوره ترامپ گسترش پیداکردهاند. باوجوداین اقدامات، کشورهای خلیج (فارس) به گرم کردن روابط با اسرائیل ادامه دادهاند. دولت ترامپ و رهبری امارات با این توافقنامه، بهسادگی به اسرائیل بابت اینکه آشکارا حقوق بینالملل را نقض نکرده است، آنهم درحالیکه درواقع در حال چنین اقدامی است، جایزه دادهاند.
باربارا اسلاوین – رئیس ابتکار آینده ایران شورای آتلانتیک:
ایران قاعدتاً این توافقنامه را محکوم میداند. با تصویر کردن چنین اقدامی بهعنوان ضد ایرانیترین اقدام فقط مصالحه منطقهای سختتر خواهد شد.
نبیل خوری – کارشناس غیرمقیم شورای آتلانتیک:
آنچه در معادله عادیسازی روابط امارات و اسرائیل نادیده گرفتهشده، فلسطین است. اسرائیل بهصورت رسمی از انضمام کرانه باختری در قالب تاکتیک افزایش هزینه بهمنظور رسیدن به معامله استفاده کرده است. حقوق سیاسی فلسطینیان هیچگاه در طرح صلح ترامپ موسوم به معامله قرن جایی نداشته است.
بدتر آنکه این رابطه جدید میتواند دردسری برای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا باشد. سیاست خارجی خصمانه امارات در پنج سال اخیر با شدت پیگیری شده است؛ از یمن گرفته تا شمال آفریقا و حتی شاخ آفریقا؛ شاهد اعمال پیگیری چنین سیاستی هستیم. قابلتوجهتر شراکت میان محمد بن سلمان، شاهزاده سعودی و محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی است که موجب جنگ یمن شد و در ۵ سال اخیر کنترل اوضاع را از دست خارج کرده است.
منافع امنیتی اسرائیل و امارات احتمالاً در حوزههایی که امارات تلاش دارد نفوذ دریایی خود را اعمال کند، باهم در تضاد خواهد بود. امارات در موضوع ایران، خلیج (فارس) و شمال آفریقا بر قدرت نظامی و نه دیپلماسی اصرار دارد. با افزوده شدن اسرائیل بهعنوان شریک و توجه داشتن به اینکه اسرائیل از حضور دیپلماتیک در بیشتر کشورهای منطقه منع شده است، فقط باید منتظر تشدید تنشهای موجود افزایش بدگمانی درباره نیتهای امارات بود.
محسن توکل – کارشناس غیرمقیم شورای آتلانتیک:
تهران و ریاض باوجود تداوم تنشها و لفاظی علیه یکدیگر در پشتصحنه تحرکاتی برای ایجاد روابطی عادی بهمنظور کاهش تنش در کل خاورمیانه داشتهاند. اقدام امارات نهتنها تهران و ریاض را از یکدیگر دور میکند، بلکه بهاحتمالقوی تنشها در یمن سوریه عراق و سرزمینهای فلسطینی را تشدید خواهد کرد. درنتیجه چنین توافقی فقط آشتی منطقهای احتمالی را به تعویق انداخته است. این توافق در همین حال ایران را به عمان و قطر نزدیکتر خواهد کرد.
مسعود مستجابی – دستیار رئیس برنامههای خاورمیانه شورای آتلانتیک:
اعلامیه نمادین امارات و اسرائیل، جنبه نمایشی داشت. آنچه در قلب این همپیمانی که چندان هم پیشازاین مخفی نگاه داشته نمیشد، وجود دارد این است که امارات و اسرائیل سالها بود تلاش داشتند باهم متحد شوند. هراس ابوظبی و بیتالمقدس از پیروزی دموکراتها در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکاست که ممکن است در جهان پساترامپ، موضع ملایمتری در قبال ایران اتخاذ کنند. احتمالاً همین علت باعث شد که تصمیم طرفین بهصورت رسمی علنی شود.
باوجود همه اینها گرچه این توافقنامه گفته است اسرائیل دیگر سرزمینهای فلسطینی را طبق آنچه ترامپ مدنظر داشته، به خود منضم نمیکند، اما این خیلی با حلوفصل مسئله اسرائیل و فلسطین فاصله دارد.
0 Comments