جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
چرا بایدن عجله چندانی برای واکنش به کلهشقیهای نتانیاهو ندارد؟ / ۳ پیش فرض نادرست بایدن درباره رایدهندگان یهودی انتخابات آمریکا
برای اسرائیل باید روشن باشد که وقتی حمایت چاک شومر را از دست میدهد، یعنی حمایت کل آمریکا را از دست داده است. با این حساب، همچنان به نظر میرسد که دولت بایدن تا حدودی نسبت به اقدامات اخیر دولت نیانیاهو بی تفاوت است و عجله چندانی برای واکنش نشان دادن به بی توجهی، کله شقی و بی اعتنایی وی نسبت به منافع آمریکا ندارد.
مولفههای اثرگذار در عرضه و تقاضای بازار جهانی نفت
هرچند که تهدید تعرفه گمرکی ترامپ و نمایش توئیتری او در ترغیب عربستان به همکاری با روسیه در کاهش عرضه نفت اوپک پلاس، با توافق اوپک پلاس در کاهش تولید همراه بود اما همچنان بازار نفت، کمرونق و کمرمق است و حتی آژانس بینالمللی انرژی نیز هشدار میدهد که کاهش تولید نمیتواند پیامدهای افت تقاضای ناشی از همهگیری جهانی کرونا را جبران کند. این سازمان بینالمللی پیشبینی کرده است که تقاضای جهانی نفت در ماه آوریل سال جاری میلادی، به کمترین میزان در طی 25 سال اخیر افت کند. اکنون سوال این است که چشمانداز بازار جهانی نفت و قیمت نفت چیست؟ آیا شرایط کمرمق بازار نفت ادامه خواهد یافت؟ آیا در حال حاضر میتوان به این پرسشها به روشنی پاسخ داد؟
در حال حاضر بازار جهانی نفت خام، تحت تاثیر چندین عامل مهم قرار گرفته است که عبارتند از وضعیت تولید سوختهای جانشین نفت خام و رشد تکنولوژیهای مربوط به امکان تجاریسازی سوختهای جانشین بالقوه، شرایط رکود یا رونق جهانی در دوره زمانی 3 ماهه، 6 ماهه و 12 ماهه پیش روی، انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده و رویکرد برنده انتخابات درباره انرژی، همهگیری ویروس کرونا و رکود اقتصادی مرتبط با آن، تحولات جدید در خاورمیانه بهویژه در عراق و تنش در خلیج فارس و ارزش متغیر اوپکپلاس برای روسیه.
هر یک از این عوامل روی انتظارات مربوط به میزان عرضه و تقاضا در افقهای زمانی پیشگفته اثر میگذارند. با توجه به فاصله زمانی حداقل چندماهه برای کشف واکسن کرونا، به نظر میرسد که افزایش تقاضای ناشی از سفرهای تابستانی در سال جاری میلادی، به میزانی نباشد که روی مجموعه بازار، یعنی مقدار تقاضای آتی و واکنش عرضه به آن، اثری داشته باشد.
تصویر آینده بازار نفت به اثرات متقاطع عوامل پیشگفته، وابستگی زیادی دارد و اگر شگفتیسازهای دیگری غیر از مجموعه عناصر هر یک از این عوامل را نادیده بگیریم آنگاه میتوان گفت که در چشمانداز تقاضای جهانی نفت، همهگیری کرونا، بیشترین اثر را بر تقاضای آتی دارد و احتمال اینکه در بازه زمانی 3 ماهه پیشروی، همچنان تقاضای جهانی نفت به میزان ناچیزی باشد، بالاست. هرچند که قیمت پایین نفت، فرصت خوبی برای افزایش ذخایر استراتژیک برای اقتصادهای نوظهور وابسته به نفت در بخشهای تولیدی آنهاست و از همین روی، کشورهایی مانند هند، چین، کرهجنوبی، ژاپن، هلند و آلمان میتوانند متقاضی نفت برای چنین منظوری باشند. ارزش واردات نفت خام چین، بیش از 20 درصد جهانی واردات جهانی نفت خام است. بنابراین، زمان خروج قطعی چین از بحران کرونا و پشتسر گذاشتن پیامدهای رکودی کرونا در این کشور میتواند محرکی برای بازار جهانی نفت و افزایش تقاضا باشد. هرچند که کشورهای دارای ارتباط تجاری با چین یا روابط زنجیره تامین همچنان درگیر بحران همهگیری کرونا هستند و این مساله از شتاب چنین تغییری در وضعیت واردات نفت چین میتواند بکاهد. با این وجود، فرصت ذخیره استراتژیک در دوره پایینبودن قیمت نفت نیز عاملی در جهت جلوگیری از سقوط بیشتر نفت در یک بازه 3 تا 6 ماهه است. اما چنین سناریویی به روند کنترل یا قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا در این کشورها (بهویژه صحت آمارهای چین) وابستگی دارد. از منظر تقاضا، احتمال عدم افزایش چشمگیر تقاضا در دوره 3 ماهه پیش روی به شدت پایین و در دوره 6 ماهه پیش روی، اندک است.
در سمت عرضه، احتمال بروز تنش و درگیری مقطعی نظامی یا تقابل سیاسی بیشتر از یک سوی، دستاورد پوتین از همکاری با اوپک پلاس و ارزیابی روسیه از میزان نفوذش در بازار جهانی نفت در مقایسه با میزان نفوذ، هدف و رویکرد سیاست خارجی ایالات متحده، از سوی دیگر حفظ توافق موجود در کاهش تولید یا افزایش احتمال کاهش شدید عرضه را تحت تاثیر قرار میدهد. در حال حاضر، ترامپ به واسطه عملکردش درباره مدیریت بحران همهگیری کرونا در معرض انتقاد است و با توجه به اثر منفی قیمت پایین نفت روی وضعیت شرکتهای نفتی امریکا و اشتغال وابسته به آن، احتمال دارد که ترامپ برای تحرک در بازار نفت، اینبار به جای تلاش برای توافق کاهش تولید، روی ایجاد تنش در خلیج فارس و عراق، حساب باز کند. البته ترامپ از بابت نفت خام منطقه خاورمیانه نگرانی ندارد بلکه این تحریک انتظارات از بابت احتمال افت عرضه از مجرای تحریک قیمتها به سمت بالا، وضعیت تولید نفت شیل ایالات متحده را بهبود میبخشد. در رابطه با ارزیابی ارزش پایبندی به توافق اوپکپلاس، در نزد روسیه، اگر میزان تقاضا برای ذخایر استراتژیک به حدی باشد که تکروی در جلب نظر متقاضیان و دور زدن اوپک را در نزد هر یک از صادرکنندگان برتر اوپک، سودمند جلوه دهد آنگاه احتمال شکستن توافق عرضه در نزد بازیگران بزرگ وجود دارد اما این رویکرد ریسک بالایی به قیمت افت شدیدتر بها نفت را به همراه دارد که در محدوده کنونی قیمت، احتمال پذیرش این ریسک چندان بالا نیست.
مجموع شرایط عرضه و تقاضا، بهویژه از نظر انتظارات مربوط به مقدار عرضه و تقاضا در آینده، به معنای میل کشورهای صادرکننده به حفظ لرزان شرایط موجود و جلوگیری از سقوط بیشتر قیمت و احتمال اندک تقاضا به میزان چشمگیر و محرک برای صعود قیمت نفت است. هرچند که این گزارهها بر اساس فرضهای بالا و وضعیت کنونی متغیرهاست و امکان بروز وقایع دور از انتظار نیز وجود دارد.
0 Comments