جدیدترین مطالب
آیا مقدمات صلح پایدار در قفقاز فراهم می شود؟
أحدث المقالات
پیامدهای عملکرد سیاسی و غیرحرفهای آژانس بر ایفای مسئولیتش در قبال ایران
دیاکو حسینی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به مواضع آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص بازرسیها از تأسیسات هستهای ایران و درعینحال نادیده گرفتن سایر مسئولیتهای عملیاش در قبال ایران، خاطرنشان کرد: موضوع بازرسیها برای آژانس اهمیت بسیار بالایی دارد، اما واقعیت این است که بههرحال این نهاد بینالمللی استقلال کافی را ندارد و یک ابزار است.
وی افزود: متأسفانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحت تأثیر نیاز سیاسی کشورهای مختلف و قدرتهای بزرگ قرار دارد و تا به امروز شاهد موضعگیری مستقلی از سوی این نهاد در قبال مسائل متعددی که در رابطه با ایران بوده است، نبودیم.
طفره رفتن آژانس از مسئولیتهایش به همکاریها آسیب میزند
این تحلیلگر مسائل بینالملل تأکید کرد: قاعدتاً زمانی که ایران کاملترین و جامعترین بازرسیهای ممکن را در بین همه کشورها پذیرفته، باید این ایمنی را در برابر حملات سایبری یا حملات فیزیکی غیرقانونی از سوی دیگران داشته باشد اما طفره رفتن آژانس در رابطه با مسئولیتهایش نسبت به ایران میتواند در میانمدت به همکاریهای ایران و آژانس و باورپذیر بودن صداقت و عملکرد حرفه ای آن بهطورجدی آسیب بزند.
وی با ابراز امیدواری نسبت به تغییر در رویکرد این نهاد بینالمللی نسبت به ایران، به حادثه اخیر دریکی از مجتمعهای صنعتی سایت هستهای نطنز اشاره کرد و ادامه داد: درگذشته هم این حملات صورت گرفته و تجربه نشان داده که این دست اقدامات نمیتواند مانع پیشرفتهای ایران شود.
این تحلیلگر مسائل بینالملل بابیان اینکه موجودیت آژانس و عملکرد آن تا اندازه زیادی توسط یک سوخت سیاسی به جلو میرود، توضیح داد: حداقل در دو دهه اخیر، مسئله برنامههای اتمی ایران در صدر اولویتهای رسیدگی آژانس بوده درحالیکه کشورهایی هستند که بهرغم داشتن فعالیتهای اتمی و حتی تسلیحات هستهای، حتی عضو NPT هم نیستند و هیچ نوع رژیم بازرسی دقیقی بر آنها جاری نیست.
انگیزههای سیاسی و غیرحرفهای آژانس
حسینی ادامه داد: رزیمها و کشورهایی هم هستند که فعالیتهای هستهای غیرنظامی دارند، اما ابعادی از این فعالیتها برای دیگران نامعلوم است؛ بااینحال آژانس آنها را در صدر فعالیتهای خود قرار نداده است؛ بنابراین متأسفانه علت پیگیری یک موضوع برای این نهاد بینالمللی، انگیزههای سیاسی و اتمسفر سیاسی که در روابط بینالملل حاکم است بوده و این انگیزهها است که آژانس را روبهجلو حرکت میدهد.
بخشی از انفعال آژانس تحت تأثیر رویکرد قدرتها
وی با تأکید بر اینکه بخشی از انفعال آژانس تحت تأثیر رویکرد قدرتها است، اضافه کرد: آمریکا و قدرتهای هستهای بهطور خاص و عمدتاً کشورهای غربی، تمایلی نداشتند که مثلاً حملات انجامگرفته به ایران در سایت نطنز محکوم شود و یا یک اقدام قاطعی در برابر آن صورت بگیرد؛ بنابراین آژانس هم بهطور طبیعی همانطور که سالها این کار را کرده، از این رویه سیاسی پیروی میکند.
حسینی در خصوص پیامدهای رویکردهای سیاسی و غیرحرفهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تأثیر آن بر روابط ایران و آژانس و همچنین مذاکرات برجام، گفت: البته این مسئله میتواند مقدمه بحران تازهای در روابط ایران و کشورهای غربی بهخصوص ایالاتمتحده شود؛ هرچند که دررسیدن به آن نقطه درواقع آمریکا مقصر اصلی بوده است؛ به این دلیل که از برجام خارجشده و حاضر نبوده در این دوره جدید هم تحریمها را رفع کند و به توافق برگردد.
وی با اشاره به قانون تصویبشده در مجلس در خصوص لغو محدودیتهای هستهای و کاهش دسترسی بازرسان، ادامه داد: اگر با توجه به این قانون و توافقی که بین ایران و آژانس صورت گرفته، در مدتزمان معینی که زمان زیادی از آن باقی نمانده، تحریمها رفع نشود و برجام بهطور کامل احیا نگردد، خودبهخود بخشی از رژیم بازرسی آژانس درباره فعالیتهای هستهای ایران آسیب خواهد دید، بخشی از نظارتها حذف و قطع خواهد شد.
کاهش همکاریها به دلیل ضعف عملکرد آژانس و طرفهای غربی
مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری تأکید کرد: البته متأسفانه به دلیل ضعف عملکرد آژانس و طرفهای غربی در برجام، ما در آن مسیر هستیم و عدم پایبندی آمریکا و سایر طرفهای برجام به تعهداتشان ما را در مسیر کاهش روابط بین ایران و آژانس مطابق برجام و پروتکل الحاقی قرار خواهد داد و میتواند یک دور تازهای از تنشها بین ایران و آژانس را ایجاد کند.
حسینی با بیان اینکه اقدامات خرابکارانه میتواند این روند منفی را تسریع کند، گفت: قطعاً بحران در روابط ایران و آژانس و آسیب رسیدن به همکاریها در میانمدت به نفع هیچ طرفی نیست، به این دلیل که دوباره ایران و غرب را وارد فاز تازهای از بحران ادامهدار خواهد کرد. هیچ طرفی نمیتواند این بحران و این کاهش همکاریها را بهعنوان یک منفعت سیاسی برای خود تعریف کند.
به گفته این تحلیلگر مسائل بینالملل؛ تنها رژیم صهیونیستی و کشورهای همراه و همنظر با آن بیشترین سود را از این وضعیت خواهند برد.
0 Comments