بازاندیشی در نگاه کلاسیک به استراتژی کلان
رافائل لوس در یادداشتی که وبسایت شورای روابط خارجی اروپا آن را منتشر کرد؛ نوشت: بوریس جانسون رسیدن به قدرت را مدیون برگزیت است. اگر خروج انگلیس از اتحادیه اروپا طبق سازوکار ماده 50 پیمان این اتحادیه پیش میرفت، انگلیس در مارس 2019 از این اتحادیه خارج شده بود؛ اما جانسون، ترزا میرا کنار زد و اکثریت انتخابات عمومی دسامبر را از آن خود کرد.
در طول این زمان، مهلت توافق خروج بین لندن و بروکسل چندین بار تمدید شد. از اول فوریه 2020، انگلیس به لحاظ فنی دیگر عضو اتحادیه اروپا محسوب نمیشود و این امر زندگی بسیاری از بریتانیاییها را بهطور قابلتوجهی تحت تأثیر قرار داده است. بااینحال، با طولانی شدن مذاکرات توافق تجاری انگلیس- اتحادیه اروپا، رهبران اتحادیه اروپا منتظر زمانی هستند که کل این فرایند تمام شود.
رهبران اتحادیه اروپا باید دست از این انتظار بردارند. بوریس جانسون از زمان اشتغال به روزنامهنگاری در بروکسل، خود را رهبر شورش علیه اروپا میدانست. برای وی، برگزیت چیزی بیش از یک تصمیم دولتی برای خروج از اتحادیه اروپا بوده و یک مبارزه وجودی است که نمیتواند پایانی داشته باشد، زیرا پایان آن موجب فقدان هدف خواهد شد.
به همین خاطر، جانسون پس از رفراندوم عمومی در مورد برگزیت، تصویب آن در مجلس عوام و توافق خروج، اکنون میخواهد آن را بهطور یکجانبه تغییر دهد. تحقیقات شورای روابط خارجی اروپا نشان میدهد پس از چهار سال کشمکش داخلی در انگلیس، سیاست این کشور دیگر اولویتی برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا نداشته و در بین اولویتهای اعضای این اتحادیه در رتبه 16 قرار دارد. اگرچه اهمیت سیاست انگلیس برای ایرلند در رتبه دوم قرار دارد، اما برای دیگر اعضای اتحادیه اروپا حتی در رتبه پنجم اولویت هم محسوب نمیشود. اگرچه در این تحقیقات، روابط دوجانبه اعضای اتحادیه اروپا با انگلیس موردسنجش قرار نگرفته است اما نسخه پژوهشی 2016 و 2018 حاکی از ناامیدی فزاینده از انگلیس است.
در این زمینه، رهبران اروپا اقدام جانسون در سوءاستفاده از شرایط سیاسی و ثبات آتی ایرلند بهعنوان اهرم چانهزنی در مذاکرات اقتصادی را موردانتقاد قرار دادهاند. اورسولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، تعهدات بریتانیا در قوانین بینالمللی را متذکر شده و به اجرای توافق برگزیت بهعنوان «پیششرط هر نوع مشارکت آتی» فرا خوانده است.
ایرلندیها نگران هستند که تغییرات پیشنهادی در پروتکل ایرلند شمالی، یا برگزیت بدون توافق (که جانسون به آن تهدید میکند) ممکن است باعث سختگیریهای مرزی بین ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند جنوبی، اختلال شدید اقتصادی و خشونت شود.
تلاش دولت جانسون برای فروکردن دشنه به قلب قوانین بینالمللی
جانسون با این اقدام اخیر خود میخواهد مذاکرات کند با اتحادیه اروپا را پیچیدهتر سازد؛ اما این تاکتیک برای دستیابی به اهرم کوتاهمدت نیز پیامدهای ماندگاری خواهد داشت. این اقدام جانسون اعتماد شرکای بینالمللی به انگلیس را کاهش میدهد و توسعه روابط سازنده انگلیس- اتحادیه اروپا نیز به همان اندازه دشوار میگردد؛ اما جانسون احتمالاً تمایلی به روابط سازنده با اتحادیه اروپا ندارد.
بااینوجود، روزنهای از امید به چشم میخورد. نتایج نظرسنجیهای جدید در مورد دیدگاه سیاستمداران انگلیس نشان میدهد که آنها «روابط نزدیک با اتحادیه اروپا» را برای نقش آتی انگلیس حائز اهمیت میدانند. اگرچه این سیاستمداران به خاطر مواضع سختگیرانه فرانسه و آلمان در برگزیت کمی ناامید هستند اما دستور کار انگلیس- اتحادیه اروپا در پیشبرد اقدامات اقلیمی، جستجوی راهحلهای عملی برای رفع موانع تجارت بینالمللی و حلوفصل چالشهای سیاست خارجی و امنیتی مشترک، نظیر روسیه و چین، حامیان زیادی در هر دو طرف دارد.
جانسون طی دیدار از آمریکا در سال 2016 بهعنوان وزیر امور خارجه انگلیس، خطاب به گروهی از دانشجویان دانشکده حقوق و دیپلماسی در دانشگاه فلچر در نزدیکی بوستون، آنها را «جوانان پرانرژی» توصیف کرد. امروز میتوان سخن جانسون را اینگونه تکمیل کرد که دولت جانسون نیز در فرو کردن دشنه به قلب قوانین بینالمللی پرانرژی است.
0 Comments